Ở trường hợp này, người bắt giữ “kẻ trộm” bị xử tội bắt giữ người trái pháp luật là phù hợp. Tuy nhiên, anh ta có khả năng bị oan ở tội cố ý gây thương tích nhưng lại chưa được cơ quan tố tụng xem xét, giải quyết dứt điểm về tội này.
Mới nghi...
Theo hồ sơ, khoảng 23h ngày 18.12.2012, Trần Văn Thọ (33 tuổi, ngụ xã Vũ Hòa, huyện Đức Linh, Bình Thuận) đi kiểm tra khu vực ao thả cá của gia đình thì thấy ông H đang đi bộ trên bờ ao. Thọ nghi ngờ ông H bắt trộm cá nên chèo xuồng vào bờ, rượt theo ông H. Thọ dùng cây tre chống xuồng đánh vào chân ông H nhiều cái và giữ ông H lại.
Thọ kiểm tra bao tải của ông H mang theo thấy hai tay lưới nhưng không có cá. Thọ điện thoại cho ông Nguyễn Văn Việt (là cha vợ) và Nguyễn Văn Thêm (em vợ) thông báo đã bắt được ông H đánh trộm cá. Ông Việt bảo Thọ giữ ông H lại chờ ông ra. Lúc này có hai người ở gần đó đến xem, Thọ nhờ hai người này canh giữ ông H hộ.
Thọ đi kiểm tra khu vực ao nhưng không phát hiện ông H thả lưới. Khi Thọ quay lại thì ông Việt và Thêm cũng vừa đến. Ông Việt định xông vào đánh ông H nhưng được mọi người ngăn ra. Ông Việt bảo Thọ và Thêm trói ông H lại và đưa về chòi. Thọ và Thêm trói ông H vào gốc cây bạch đàn. Sau khi nghe ông H kêu rét và đau bụng thì ông Việt bảo đưa ông H vào trong nhà bếp trói.
Đến sáng hôm sau, ông Việt điện thoại báo cho công an viên thôn, sau đó công an viên thôn đến đưa ông H. về UBND xã làm việc. Sau đó Thọ, ông Việt và Thêm bị khởi tố.
Hơn một năm qua, anh Trần Văn Thọ vẫn chưa nhận được quyết định tố tụng liên quan đến tội cố ý gây thương tích mà hai cấp tòa từng quy buộc. Ảnh: Tiến Dũng
Đã chấp hành án xong
Trung tâm Giám định pháp y tỉnh Bình Thuận kết luận thương tích của ông H như sau: Đa chấn thương vùng phần mềm vùng đùi phải, đùi trái, vùng thắt lưng đã điều trị hiện không còn dấu vết bên ngoài; thương tật do vật tày tác động; thương tật tạm thời không để lại cố tật. Căn cứ tiêu chuẩn thương tật ban hành tại Thông tư liên bộ số 12 ngày 26.7.1995 của liên bộ Y tế - LĐ-TB&XH, pháp y kết luận sức khỏe của ông H bị giảm do thương tích là 3% tạm thời.
Xử sơ thẩm, TAND huyện Tánh Linh đã xử phạt Thọ ba tháng tù về tội bắt giữ người trái pháp luật, sáu tháng tù về tội cố ý gây thương tích. Ông Việt bị xử phạt bốn tháng tù, Thêm bị chín tháng cải tạo không giam giữ đều về tội bắt giữ người trái pháp luật. Thọ và ông Việt kháng cáo nhưng TAND tỉnh Bình Thuận giữ nguyên bản án sơ thẩm. Hiện cả ba đã chấp hành án xong.
Theo tòa, chỉ vì nghi ông H trộm cá mà Thọ đã dùng cây chống xuồng đánh vào chân và vùng lưng của ông H. Sau đó, Thọ và Thêm nghe theo lời ông Việt đã bắt giữ và trói ông H trong thời gian từ 1h đến 6h sáng mới điện thoại báo Công an xã. Hành vi của Thọ, ông Việt và Thêm đã phạm vào tội bắt giữ người trái pháp luật.
Xem lại tội cố ý gây thương tích
Cuối năm 2014, VKSND Tối cao có kháng nghị một phần về vụ án này. Theo viện, án sơ thẩm và phúc thẩm căn cứ Thông tư liên bộ số 12 nói trên kết luận ông H thương tích bị giảm 3% tạm thời để xét xử Thọ về tội cố ý gây thương tích. Tuy nhiên, giám định pháp y chỉ ghi nhận ông H bị đa chấn thương phần mềm đùi phải, đùi trái và vùng lưng đã điều trị hiện không còn dấu vết bên ngoài. Ngoài ra, không thấy giám định pháp y ghi nhận các di chứng chấn thương nào khác.
“Theo quy định tiêu chuẩn thương tật ban hành kèm theo Thông tư liên bộ số 12/TTLB ngày 26.7.1995, nay là Thông tư liên bộ số 28/2013 ngày 27.9.2013 của Bộ Y tế - Bộ LĐ-TB&XH thì không có quy định tỉ lệ giảm phần trăm sức khỏe trong trường hợp này. Như vậy, vết thương phần mềm của ông H do bị cáo Thọ gây nên không để lại sẹo nên không có tỉ lệ phần trăm thương tích. Theo đó, tòa án các cấp đã quy kết Thọ về tội cố ý gây thương tích là không có căn cứ” - VKSND Tối cao nhận định.
Từ đó, VKSND Tối cao quyết định kháng nghị một phần bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Bình Thuận và đề nghị Tòa Hình sự TAND Tối cao xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy phần quyết định tội danh và hình phạt về tội cố ý gây thương tích và đình chỉ tội cố ý gây thương tích đối với Thọ.
“Từ đó đến nay, tôi vẫn chưa nhận được quyết định liên quan nào sau quyết định kháng nghị này” - Thọ cho biết.