Việc ngày càng có nhiều huyện NTM khiến nhiều người tỏ ý e ngại. Phải chăng chúng ta đang quá dễ dãi trong việc công nhận hay do việc chạy theo thành tích. Tại hội nghị toàn quốc tổng kết 5 năm xây dựng NTM diễn ra vào đầu tháng 12.2015, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã nhận xét: “Hiện ở cấp huyện, việc xây dựng NTM rất hành chính. Cứ có 70, 80% số xã đạt NTM là thành huyện NTM. Tôi cho là không phải. Thậm chí 100% số xã đạt NTM cũng chưa phải là huyện NTM. Huyện ấy phải có kết cấu hạ tầng tốt, có kinh tế, xã hội, đời sống văn minh, thu nhập bình quân cao ở một mức khác, đời sống văn hoá, tinh thần, an ninh đảm bảo”.
Tháng 10.2015, huyện Đan Phượng (Hà Nội) đã được trao bằng công nhận đạt chuẩn NTM. Ảnh: Việt Tùng
Qua nhận xét trên, có thể thấy việc công nhận huyện NTM hiện nay đơn giản chỉ là phép cộng cơ học đơn thuần các xã lại với nhau. Có thể thấy việc “phong” các huyện NTM trong thời gian qua diễn ra dễ dãi. “Tầm” của tỉnh khác với huyện, huyện khác với xã, muốn đạt được tiêu chí huyện NTM, thì bản thân huyện đó phải có kết cấu hạ tầng, quy hoạch đồng bộ… chứ không chỉ đơn giản 3, 5 hay 7 xã đạt NTM thì được coi là huyện NTM.
Cũng trong đầu tháng 12.2015, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh - Trưởng Ban chỉ đạo T.Ư Chương trình Mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM đã nhất trí với phương án về tiêu chí huyện NTM, đó là cần lưu ý đến công tác quy hoạch hạ tầng (giao thông, điện, thủy lợi); quy hoạch sản xuất (vùng chuyên canh trồng trọt, chăn nuôi, làng nghề); quy hoạch các dịch vụ xã hội (bệnh viện, nhà máy xử lý rác…) gắn với công nghiệp hóa và hiện đại hóa nông thôn; xem xét lại mức độ tiêu chí (đô thị văn minh, trường đạt chuẩn quốc gia)…
Các tiêu chí này sẽ được áp dụng cho giai đoạn 2016-2020. Đối chiếu với các tiêu chí trên, có thể hiểu một huyện NTM phải có các tiêu chí được nâng lên cao hơn, có “chất” hơn so với tiêu chí xã NTM. Do đó, việc xét huyện NTM tới đây cần được siết chặt lại, để điều quan trọng là người dân ở huyện đó phải có thu nhập cao hơn, đời sống văn minh hơn, chứ không chỉ là cái danh hão “huyện NTM”.