Công nghệ dấu vân tay từ căn cước tới chìa khóa

Có lẽ một trong những phương pháp truy lùng tội phạm cơ bản vẫn có giá trị sống còn cho tới ngày nay là dựa vào dấu vân tay. Từ những bộ phim cổ lai hy cho tới những series phim hình sự mới nhất của Mỹ, bạn vẫn thường xuyên nhìn thấy cảnh những nhân viên điều tra thu thập và xác minh những dấu vân tay tại hiện trường. Có khác chăng là công nghệ xử lý dấu vân tay ngày càng phát triển cao hơn, từ khâu đầu tới khâu cuối.

Chìa khóa thế hệ mới

Ngay từ rất lâu rồi, người ta đã biết sử dụng dấu vân tay để xác nhận nhân thân một người. Dấu vân tay còn được pháp luật công nhận có giá trị thay chữ ký, gọi là điểm chỉ, đặc biệt hữu dụng cho những người không biết viết. Cho tới bây giờ những loại giấy tờ tùy thân như căn cước, chứng minh thư,… cũng in dấu vân tay. Các phòng công chứng cũng yêu cầu các bên có liên quan phải in dấu vân tay trong những thỏa thuận giao dịch bên cạnh chữ ký. Đó là xác thực hai lớp, giống như ổ khóa vừa có chìa, vừa có mã số.

Gần đây rộ lên chuyện liên hệ dấu vân tay với tình trạng của não bộ. Ngày càng có nhiều dịch vụ xuất hiện nói rằng có thể phân tích dấu vân tay của trẻ để biết chỉ số thông minh IQ, tương lai, hành vi của bé sau này ra sao để có thể giúp định hướng chọn nghề sớm cho trẻ.

Theo hệ thống phân loại Henry (HCS), có ba chủng (nhóm) dấu vân tay cơ bản là vòng lặp (loop), vòng xoắn (whorl) và vòng cung (arch) với những hình dạng và được sắp xếp thiên biến vạn hóa, muôn hình vạn trạng. Vì thế từ những dấu vân tay để lại trên vật chứng hay tại hiện trường, các nhà điều tra có thể so sánh với kho dữ liệu lưu trữ hay những dấu vân tay mới thu thập để tìm ra chính xác chủ nhân của những dấu vân tay trong hồ sơ vụ án.

Dấu vân tay trở thành “chìa khóa” của smartphone. Ảnh: INTERNET

Những bước phát triển mới

Bên cạnh việc nghiên cứu phát triển các công nghệ ngày càng tiên tiến hơn cho việc xử lý dấu vân tay trong điều tra tội phạm, những nhà nghiên cứu đã ứng dụng dấu vân tay vào lĩnh vực bảo mật. Dấu vân tay được sử dụng như một loại chìa khóa sinh trắc học để thay thế các mã PIN, mật khẩu trong việc xác thực căn cước chủ nhân, đăng nhập hệ thống, kích hoạt ứng dụng và dịch vụ,… Xem những bộ phim hình sự, bạn có lẽ từng nhìn thấy người ta thu thập dấu vân tay của đối tượng sau đó đúc thành ngón tay giả để mở khóa.

Mấy năm gần đây, một số hãng đã phát triển những phiên bản công nghệ nhận diện dấu vân tay tiên tiến hơn, có độ nhạy cao hơn, tốc độ quét nhanh hơn, thông minh hơn. Chẳng hạn như cảm biến vân tay của hãng S. trong lần quét vân tay đầu tiên để lưu giữ yêu cầu phải quét toàn bộ bề mặt ngón tay. Hơi lâu một chút  nhưng sau đó nó có thể phân tích và nhận diện dấu vân tay cho dù người dùng chỉ cần chạm nhẹ một phần ngón tay lên cảm biến.

Siêu hơn nữa là hồi tháng 3-2015, hãng Qualcomm đã công bố giải pháp sinh trắc học thế hệ mới với công nghệ quét vân tay Snapdragon Sense ID 3D. Đây là công nghệ xác thực dấu vân tay 3D dựa trên công nghệ sóng siêu âm (ultrasonic) đầu tiên trong ngành di động. Với công nghệ này, người dùng không cần phải chạm trực tiếp lên bề mặt cảm biến nữa, có thể áp ngón tay lên vỏ thiết bị làm bằng kính, nhôm, thép không gỉ, đá sapphire hay nhựa. Ngón tay có bị dơ, thậm chí dính dầu nhớt cũng bị nhận diện đầy đủ. Công nghệ của Qualcomm chính xác hơn các công nghệ tiếp xúc trực tiếp. Các sóng âm thanh sẽ xâm nhập trực tiếp vào các lớp biểu bì của da, dò tìm các chi tiết ba chiều và các đặc điểm vân tay độc nhất, bao gồm các đường vân và các lỗ mồ hôi mà các công nghệ áp sát hiện nay phải bó tay.

Trong lĩnh vực điều tra tội phạm, công nghệ dấu vân tay hiện đại có các yêu cầu chính đó là tăng cường khả năng thu thập dấu vết. Xử lý nhanh và cơ sở dữ liệu phong phú được đặt trên đám mây cho phép nhân viên công vụ truy xuất ngay lập tức từ bất cứ nơi đâu. Tất cả yếu tố trên dường như công nghệ hiện đại đã vượt qua một cách nhanh chóng.