7 năm trước, nhiều nông dân của các xã nói trên có đất sản xuất bị thu hồi hoặc bị ảnh hưởng bởi công trình Thủy điện sông Ba Hạ. Điều đáng nói là bà con chưa ai được cấp lại đất để sản xuất, nhanh chóng ăn hết tiền đền bù và tiền hỗ trợ sản xuất nên không còn cách nào khác phải phá rừng để làm rẫy.
Một chòi rẫy của ông Đắc trên đất do phá rừng mà có. |
Theo Sở NNPTNT, mỗi tuần ở Suối Trai có không ít hơn 5 vụ phá rừng. Nhiều khu rừng ở đây đã thành nương lúa, rẫy sắn. Ông Mí E ở buôn Xây Dựng, xã Suối Trai, thành thật: “Nhà mình phát hơn 1,5ha rừng để làm lúa, làm bắp mà sống. Ở đây, ai cũng làm vậy hết. Biết là vi phạm nhưng không phá rừng làm rẫy thì lấy gì bỏ vào bụng”. Trước đây, UBND tỉnh Phú Yên và Công ty CP Thủy điện sông Ba Hạ có cam kết sẽ san ủi 110ha lúa nước cho dân lòng hồ sinh sống. Thế nhưng 7 năm rồi, chưa thấy ruộng lúa nước đâu.
Trong dòng người ào ạt đổ vào rừng để phá rừng làm nương hoặc chiếm dụng đất rừng để làm rẫy có ông Nguyễn Thái Đắc (xã Trung Hòa, thị trấn Cũng Sơn, huyện Sơn Hà). Ông này lập kỷ lục về phá rừng. Ông có 27,8ha nương rẫy từ phát, đốt rừng vành đai lòng hồ Thủy điện sông Ba Hạ mà có.
Tháng 4.2011, chính quyền địa phương và cơ quan chức năng phát hiện ông mới có 5,3ha đất rẫy. UBND xã Suối Trai đang loay hoay củng cố hồ sơ để chuyển lên cấp có thẩm quyền xem xét xử lý, thì đến ngày 25.6, lại phát hiện ông có thêm 22,5ha đất rẫy khác cũng từ rừng mà ra. Ông Đắc phá diện tích rừng lớn đến như thế nhưng đến nay chưa cơ quan nào kết luận về sai phạm của ông cũng như hình thức xử lý vi phạm này.
Ông Phan Văn Công - Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Phú Yên, cho rằng, ông Đắc đã phá rừng nhưng chưa xác định được khu vực nương rẫy của ông là đất do lòng hồ Thủy điện sông Ba Hạ quản lý, hay là đất rừng do địa phương quản lý, hay là rừng đặc dụng do đơn vị quản lý (?).
Trong khi đó ông Nguyễn Văn Tri - Tổng Giám đốc Công ty CP Thuỷ điện sông Ba Hạ, lại khẳng định, ông Đắc không phá rừng hoặc lấy đất do doanh nghiệp ông quản lý. Chính quyền địa phương thì càng mơ hồ hơn. Vì chưa ai nhận là rừng và đất rừng do mình quản lý bị phá, bị chiếm dụng nên ông Đắc vẫn ung dung.
Lê Biết - Mạnh Lê