Vụ "lúa điếc" ở Lâm Đồng: Thanh tra vào cuộc

Theo phản ánh của Hội Nông dân xã Tân Văn (Lâm Hà, Lâm Đồng), vụ đông xuân 2010 – 2011, thông qua các đại lý, gần 300 hộ dân trong xã đã sử dụng giống lúa PC-10 của Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố (có trụ sở tại xã Nhơn Sơn, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận) để gieo cấy trên diện tích 63ha nhưng đến cuối vụ không thu hoạch được gì vì lúa chỉ cho hạt lép.

Giống lúa PC-10 của Nha Hố trên cánh đồng Tân Văn (Lâm Hà, Lâm Đồng) chỉ cho hạt lép.

Sự việc này đã được tổ chức Hội Nông dân phản ánh đến các cơ quan chức năng của huyện và lãnh đạo Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố. Sau khi kiểm tra, Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố khẳng định giống lúa PC-10 của Công ty được nông dân gieo trồng trên cánh Tân Văn không cho hạt là do thời tiết chứ hoàn toàn không phải do giống kém chất lượng.

Và gần đây nhất, sau cuộc làm việc với chính quyền huyện Lâm Hà, đơn vị này khẳng định lại: “Nguyên nhân bước đầu xác định do giống lúa mẫn cảm với điều kiện thời tiết vụ gieo trồng đông xuân 2010 – 2011 trên đồng đất xã Tân Văn…”.

Không đồng tình với kết luận này, nhiều nông dân lên tiếng phản đối. Cực chẳng đã, tại buổi làm việc giữa Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố với chính quyền và các cơ quan chức năng huyện Lâm Hà, sau khi xác định giống lúa PC-10 của Công ty cung cấp đó “mẫn cảm” với đồng đất Tân Văn, lãnh đạo Công ty Nha Hố đã chấp nhận “hỗ trợ” cho nông dân 80 triệu đồng, tương đương 5 tấn lúa giống mà nông dân đã sử dụng của Nha Hố trong vụ đông xuân vừa qua.

Về phía địa phương Lâm Hà, ngoài việc đồng ý cho Nha Hố “hỗ trợ” nông dân 80 triệu đồng, chính quyền còn đề nghị đơn vị này “xem xét hỗ trợ thêm 50% tổng số giống Công ty đã cung ứng tại xã Tân Văn bằng 2,5 tấn lúa giống cho các hộ dân bị thiệt hại” (trích Văn bản số 58/TB-UBND của UBND huyện Lâm Hà ngày 12.7.2011).

Cách giải quyết này của chính quyền huyện Lâm Hà và Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố lại tiếp tục không được nông dân chấp nhận. Đại diện tổ chức Hội Nông dân địa phương phát biểu: “Không chỉ thiệt hại ở khâu giống mà bà con còn thiệt hại cả một mùa vụ. Con số 2 tỷ đồng thiệt hại trong thực tế không thể chỉ bù lại bằng mức “hỗ trợ” 80 triệu đồng. Hơn nữa, sao gọi là “hỗ trợ”? Phải là “đền bù” mới đúng chứ!”.

Phó Giám đốc Sở NNPTNT Lâm Đồng Nguyễn Văn Sơn cho biết: Giống lúa PC-10 chỉ mới là giống lúa trồng thử nghiệm ở một số địa phương, trong đó không có tỉnh Lâm Đồng, chứ chưa phải là giống lúa được phép trồng đại trà trong cả nước. Bởi vậy, việc cung ứng giống lúa PC-10 của Công ty cổ phần Giống cây trồng Nha Hố cho nông dân xã Tân Văn của huyện Lâm Hà (và có thể không chỉ riêng Tân Văn) mà không thông qua cơ quan chức năng tỉnh Lâm Đồng là việc làm cần được xem xét lại.

Võ Khắc Dũng