Mới đây, ngày 15.4, Chi cục Thú y TP.HCM phối hợp với Phòng cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (PC49) Công an TP.HCM kiểm tra cửa hàng chuyên doanh thịt bò trên đường Bùi Hữu Nghĩa (nằm trong khu vực chợ Hòa Bình, quận 5) do ông Nguyễn Văn Suốt làm chủ. Tại thời điểm kiểm tra, tổ kiểm tra liên ngành phát hiện nhiều sai phạm nghiêm trọng trong việc tẩm ướp thực phẩm với hóa chất độc hại, vi phạm về nguồn gốc hàng hóa.
Thịt trâu đông lạnh được nhiều chủ cơ sở kinh doanh thực phẩm "hô biến" thành thịt bò bằng cách tẩm ướp hóa chất.
Theo đó, cơ quan chức năng phát hiện điểm kinh doanh thịt trâu của ông Nguyễn Văn Suốt có 1.045 kg thịt trâu Ấn Độ, phụ phẩm bò để trong tủ đông và một phần đang ngâm rã đông trong các chậu nước. Ông Suốt thừa nhận số thịt trâu nhập khẩu trên mua của một đầu mối ở quận 8 với giá 120.000 đồng/kg, sau đó dùng hóa chất “hô biến” thành thịt bò tươi để bán ra thị trường.
Quá trình kiểm tra tổ liên ngành còn phát hiện 4,5 kg bột hàn the không bao bì, nhãn hiệu tại điểm kinh doanh của ông Suốt. Ông này khai, bột hàn the mua từ chợ Kim Biên nhằm mục đích sử dụng để thoa lên xương hoặc ngâm xương cho xương không bị đổ nhớt. Cơ quan chức năng đã lập biên bản để tiếp tục củng cố hồ sơ xử lý.
Trước đó, vào đầu tháng 1.2016, PC49 Công an TP.HCM phối hợp với lực lượng Quản lý thị trường và Chi cục Thú y (huyện Hóc Môn) tiến hành kiểm tra đột xuất cơ sở số 5/4 ấp 4, xã Xuân Thới Sơn, huyện Hóc Môn do bà Nguyễn Thị Thạnh làm chủ và đã phát hiện hàng chục thùng cát tông chứa gần 3 tấn thịt trâu có xuất xứ từ Ấn Độ được nhập từ Công ty TNHH MTV Phú Thạch Nguyễn và Công ty TNHH SX-TM-DV Thiên Bút (cả 2 công ty đều có trụ sở ở quận Tân Phú).
Tại hiện trường, lực lượng chức năng đã lập biên bản và thu giữ gần 3 tấn thịt nguyên liệu và thành phẩm gồm: 74 thùng thịt trâu nguyên liệu với trọng lượng 1.332 kg đang rã đông, 1 tấn thịt đã rã đông và tẩm ướp thành thịt bò, cùng gần 500 kg thịt đã rã đông chuẩn bị tẩm ướp hóa chất.
Ngoài ra, lực lượng chức năng còn tạm giữ tang vật là 2 bịch hóa chất màu trắng dùng để “hô biến” thịt trâu thành thịt bò. Theo khai nhận của chủ cơ sở, sau khi “chế” thịt trâu thành thịt bò sẽ được các đầu nậu đến lấy bỏ mối cho các quán nhậu, quán ăn trên địa bàn thành phố.
Không chỉ dừng lại ở việc “hô biến” thịt trâu thành thịt bò mà nhiều cơ sở kinh doanh thực phẩm khác còn lấy thịt heo nái tẩm ướp hóa chất để biến thành thịt bò.
Điển hình là vụ, Chi cục Thú y TP.HCM kiểm tra Công ty TNHH Bính Hạnh (209/14 đường Lê Văn Sỹ, P.13, Q.3) do ông Nguyễn Xuân Bính (49 tuổi, làm tổng giám đốc) phát hiện nhiều bịch đựng thịt heo để dưới đất và một số thau đựng thịt heo đã xắt nhỏ. Nghiêm trọng hơn, nhân viên thú y còn tìm thấy hàng chục kg thịt heo được ngâm trong dung dịch đỏ au, bốc mùi khó chịu.
Có khoảng 2 tấn thịt heo nái đựng trong tủ đông và bên ngoài chuẩn bị sơ chế, hơn 1 tấn kg thịt heo chưa ngâm, 110 kg thịt đang ngâm trong các thau hóa chất hòa lẫn với huyết bò và hơn 755 kg thịt heo đã được “hô biến” thành thịt bò thành phẩm. Ngoài ra, chi cục còn phát hiện 1,7 kg bột màu trắng không rõ nguồn gốc. Nhân viên công ty cho biết, số bột này được mua ở chợ Kim Biên (TP.HCM) với giá 25.000 đồng/kg.
Làm việc với cơ quan chức năng, chủ Công ty TNHH Bính Hạnh khai nhận bắt đầu “hô biến” thịt heo nái thành thịt bò từ tháng 11.2015. Cụ thể, nguồn heo nái được ông Bính nhập về từ Đồng Nai, mỗi sáng, khoảng 600 kg thịt heo nái sẽ được chuyển đến bằng xe gắn máy. Sau đó, công nhân của công ty sẽ chia thịt thành từng mảng (khoảng 0,5kg/mảng) hoặc cắt lát mỏng rồi bỏ vào hóa chất ngâm khoảng 15 phút.
Loại hóa chất để “hô biến” thịt heo nái thành thịt bò được ông Bính cho người mua từ chợ Kim Biên, sau đó pha chế với công thức: 100g hóa chất - huyết bò - nước lọc. Thịt heo nái được ngâm trong dung dịch hóa chất này sẽ có màu đỏ tươi, có mùi như thịt bò và khử được mùi thịt heo nái, để được lâu.
Ông Bính cũng thừa nhận, thịt heo nái nạc được công ty của ông nhập vào với giá 125.000 đồng/kg, qua sơ chế ngâm tẩm hóa chất, ông bán cho các đầu mối giao cho nhiều quán phở trên địa bàn TP.HCM với giá từ 135.000 đến 140.000 đồng/kg. Tuy nhiên, theo tìm hiểu thực tế, giá thịt heo nái chỉ dao động từ 60.000 - 70.000 đồng/kg.
Theo Chi cục Thú y TP.HCM, từ đầu năm 2016 đến nay, đơn vị này đã phát hiện 4 vụ thịt trâu đông lạnh bị “hô biến” thành thịt bò để đánh lừa người tiêu dùng, hình thức làm ăn bất chính này đang khá phổ biến và ở mức báo động.
Luật sư Nguyễn Đức Chánh, Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng, việc kinh doanh thịt bẩn hay tẩm hóa chất vào thịt thối để bảo quản, tẩy mùi, mặc dù việc này hết sức nguy hiểm, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người tiêu dùng, thậm chí có thể gây ra hậu quả lâu dài về sau nhưng trên thực tiễn thì hiện nay chúng ta chỉ dừng lại ở mức độ xử phạt hành chính, khó có thể xử lý hình sự.
Bởi lẽ, theo quy định tại Điều 244 Bộ luật Hình sự hiện hành thì chỉ khi nào người tiêu dùng do sử dụng thực phẩm không đảm bảo vệ sinh,… mà bị chết hoặc bị thiệt hại nghiêm trọng về sức khỏe, thì những người chế biến, cung cấp hoặc bán thực phẩm mới bị xử lý hình sự.
“Đây chính là vấn đề tại sao những kẻ sản xuất, kinh doanh thực phẩm không đảm bảo tiêu chuẩn vệ sinh an toàn vẫn ngang nhiên hoạt động, thậm chí có hành vi tẩu tán tang vật vi phạm trong thời gian qua nhưng không bị xử lý hình sự”, luật sư Chánh nhấn mạnh.