Lưu Gia Lương: Sư phụ phim võ thuật Hong Kong

Dòng phim võ thuật Hong Kong nổi tiếng thế giới với những cái tên như Lưu Gia Lương, Viên Hòa Bình, Trình Tiểu Đông, Hồng Kim Bảo, Thành Long... Tất cả họ đều để lại dấu ấn riêng và tạo nên nét độc đáo cho thể loại phim võ thuật/hành động qua những tác phẩm kinh điển. Loạt bài viết về phong cách của các nhà làm phim võ thuật Hong Kong sẽ giới thiệu đến độc giả những "bí kíp" giúp họ trở thành đại diện tiêu biểu của thể loại phim hấp dẫn này.

Tượng đài dòng phim võ thuật

Lưu Gia Lương sinh ra tại Quảng Đông (Trung Quốc) trong một gia đình giàu truyền thống võ học. Cha của ông, Lưu Trạm là học trò của Lâm Thế Vinh, đệ tử của Hoàng Phi Hồng, bản thân Lưu Gia Lương cũng tập luyện Hồng Gia quyền và được coi là võ sư đời thứ 8 của Hồng Gia quyền kể từ Hồng Hy Quan, vì vậy ông thường được các diễn viên tôn trọng gọi là Lưu sư phụ. 

Lưu Gia Lương trên phim trường.

Lưu Gia Lương từng là thành viên của đội võ thuật có ảnh hưởng lớn nhất ở Hong Kong thập kỷ 1970 của thế kỷ XX. Ông còn là đồng môn của các võ sư nổi tiếng thời bấy giờ, nhưng sau tất cả họ  đều làm việc dưới sự chỉ đạo của ông. 

Dưới sự nhào nặn của Lương Gia Huy đã cho ra đời nhiều ngôi sao tài năng của điện ảnh Hong Kong như Lưu Gia Huy, Phùng Khắc An, Kinh Trụ, Tiểu Hầu, Tăng Chí Vỹ...

Huệ Anh Hồng cũng là công sức của Lương Gia Huy tạo nên.

Ngoài ra còn có đả nữ màn ảnh Huệ Anh Hồng, từng đoạt giải Nữ diễn viên chính xuất sắc khi góp mặt trong bộ phim Trưởng bối của họ Lưu.

Có ý kiến nhận xét, trong số các lò võ ở Hong Kong, võ thuật mạnh mẽ nhất và chân thực nhất  thuộc về Lưu gia ban của đạo diễn Lưu.

Sau khi thành danh trong vai trò một võ sư, Lưu Gia Lương được hãng Thiệu Thị mời làm diễn viên và chỉ đạo võ thuật cho các bộ phim của hãng này. Năm 1967 ông được giao chỉ đạo võ thuật và một vai nhỏ cho bộ phim Độc tí đao của đạo diễn Trương Triệt. 

Thiếu Lâm tam bộ điển nổi danh của Lưu Gia Lương.

Năm 1976 Lưu Gia Lương theo nghiệp đạo diễn và trở thành chỉ đạo võ thuật số một của Hong Kong, từng bước trở thành đạo diễn phim võ thuật có số má với gia tài gồm hơn 400 bộ phim. 

Trong số đó nổi tiếng với bộ phim Thiếu Lâm tam thập lục phòng (1978), được coi là phim võ thuật kinh điển với cốt truyện sáng tạo và những pha võ thuật chân thực, độc đáo. 

Lưu Gia Huy trong Thiếu Lâm tam thập lục phòng.

Lưu Gia Lương và Lưu Gia Huy tỉ thí.

Phim thể hiện được toàn diện những pháp lực và bí quyết võ thuật của Nam Thiếu Lâm, cho thấy quá trình tự tu luyện về thể thất và tinh thần hoàn hảo trong võ thuật truyền thống.

Tác phẩm trên cũng giúp em nuôi của Lưu Gia Lương là Lưu Gia Huy trở thành một ngôi sao của dòng phim võ thuật ở Hồng Kông. 

Lưu Gia Huy và Lưu Gia Lương đối đầu trong Túy hầu quyền.

Bộ phim thứ hai là Thiếu Lâm Đáp Bằng đại sư, tập trung nhiều hơn vào khâu chỉ đạo võ thuật và trở nên nhuần nhuyễn hơn bao giờ hết. Những cảnh Lưu Gia Huy dùng những bó tre đánh bại kẻ thù khiến người xem cảm nhận được cái gọi là “cảnh giới thiền học” vĩ đại.

Năm 2002, Lưu Gia Lương một lần nữa làm đạo diễn bộ phim Túy hầu quyền (còn có tên gọi Túy Mã Lưu) do ngôi sao võ thuật đại lục Ngô Kinh thủ vai chính. Phim tiếp tục nội dung quen thuộc về anh chàng cứng đầu, bái sư cao thủ võ lâm quy ẩn, khổ luyện võ công thành chính quả để rồi đánh bại kẻ thù.

Lưu Gia Lương (trái) chỉ đạo võ thuật cho Ngô Kinh (phải) và trên phim trường Túy hầu quyền.

Dù phần võ thuật lẫn chất lượng hình ảnh cải thiện, nhưng hình tượng nhân vật, tình tiết câu chuyện, chủ đề tư tưởng và cả thiết kế võ thuật không có thay đổi so với những bộ phim võ thuật kinh điển của hãng Thiệu Thị từ thập niên 70 của thế kỷ XX.

Từ giữa thập niên 1980, phim võ thuật phong cách truyền thống của Lưu Gia Lương không còn phù hợp với thị hiếu của khán giả, trong khi những bộ phim võ thuật hài của Hồng Kim Bảo, Thành Long hay Ngô Vũ Sâm chiếm lĩnh thị trường mạnh mẽ.

Sinh không đúng thời

Trong sự nghiệp làm phim, Lưu Gia Lương từng đoạt giải Chỉ đạo võ thuật xuất sắc cho phim Túy quyền 2. Dù giải thưởng ít ỏi nhưng những người trong giới khẳng định, võ thuật của Lưu gia ban không hề thua kém người khác.​

Lưu Gia Lương và Thành Long trên phim trường Túy quyền 2.

Lưu Gia Lương giao đấu Thành Long.

Thậm chí trước khi LHP Kim Tượng có giải thưởng Chỉ đạo võ thuật xuất sắc, Lưu Gia Lương đã được xem là một đại diện tiêu biểu nhất của dòng phim võ thuật trên thế giới.

Có ý kiến cho rằng, nếu Lưu Gia Lương xuất hiện đúng thời kỳ hoàng kim của dòng phim võ hiệp cổ trang, chắc chắn tên tuổi của ông sẽ trở thành tượng đài. Đáng tiếc, thời kỳ của ông lại là thời đại của những bộ phim võ hiệp giải trí thời thượng của Thành Long và Hồng Kim Bảo.

Lý Liên Kiệt và Lưu Gia Lương khi còn trẻ.

Thế nhưng sau tất cả, giới chuyên môn trong nghề cũng như các ngôi sao võ thuật gạo cội của điện ảnh Hong Kong vẫn luôn dành sự kính trọng trước tượng đài lớn trong làng phim võ thuật như Lưu Gia Lương.

Cây đại thụ của dòng phim võ thuật Hong Kong đã qua đời năm 2013, hưởng thọ 79 tuổi.

Kỳ 2 của loạt bài viết sẽ đưa độc giả đến với phong cách võ thuật của một cây đại thụ khác trong làng phim võ thuật Hong Kong - chỉ đạo võ thuật Viên Hòa Bình.