Thủ tướng yêu cầu sử dụng khoản đền bù 500 triệu USD hiệu quả nhất

Sáng nay (1.7), trong khuôn khổ phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 6 (họp trực tuyến với các địa phương), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề cập việc công bố kết luận về nguyên nhân cá chết bất thường dọc biển miền Trung do Văn phòng Chính phủ tổ chức chiều tối qua.

Thủ tướng khái quát, tại cuộc họp báo quốc tế, các cơ quan chức năng đã nói đến nguyên nhân, giải pháp và quá trình đấu tranh để xác định thủ phạm, buộc Formosa nhận trách nhiệm và chấp nhận bồi thường về việc đã gây ra. Thủ tướng đánh giá các cơ quan đã thực hiện thành công chủ trương, chỉ đạo của Bộ Chính trị, của Thủ tướng Chính phủ.

“Chúng tôi đã phải tính toán rất kỹ. Do chúng ta đấu tranh có bài bản, khoa học, đảm bảo chứng lý nên Formosa đã phải nhận trách nhiệm và chấp nhận bồi thường. Kết quả đạt được là từ thái độ bình tĩnh, phương pháp tiến hành khoa học, khách quan, cẩn trọng của các cấp lãnh đạo và các nhà khoa học nói chung. Tôi đánh giá cao sự cố gắng nỗ lực của rất nhiều bộ, ngành, cơ quan chức năng” – Thủ tướng nhấn mạnh.

Về việc sử dụng khoản tiền 500 triệu USD (tương đương 11.500 tỷ đồng) phía Formosa đã cam kết đền bù thiệt hại do gây ra sự cố môi trường nghiêm trọng tại miền Trung, Thủ tướng giao Bộ NNPTNT dự thảo chủ trương chính sách để cùng Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch - Đầu tư, Bộ Tài nguyên - Môi trường để giải quyết, sử dụng cho các mục đích khác nhau.

“Cần tính sao để số tiền 11.500 tỷ Formosa bồi thường cho Việt Nam được sử dụng, đạt hiệu quả tốt nhất” - Thủ tướng nói và yêu cầu các cơ quan tập hợp báo cáo gửi lại Bộ Tài chính xây dựng kế hoạch sử dụng tiền đền bù để trình lên Chính phủ sớm nhất.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì cuộc họp trực tuyến với các địa phương. Ảnh: VGP/Quang Hiếu.

Thủ tướng yêu cầu hỗ trợ lâu dài về sinh kế cho ngư dân, chú trọng hỗ trợ theo hướng đầu tư cho chương trình đánh bắt xa bờ để mang lại hiệu quả dài lâu, bền vững hơn. Thủ tướng gợi ý dùng khoản tiền này để giúp hạ lãi suất cho vay với người dân đầu tư tàu để đánh bắt xa bờ chỉ còn 1-1,5%.

Tiếp đó, người đứng đầu Chính phủ chỉ đạo phân về Quỹ Hỗ trợ môi trường để khôi phục môi trường biển đã bị xâm hại. Ngoài ra, cần tính toán phần để hỗ trợ trực tiếp cho những người dân bị thiệt hại qua sự cố.

Thủ tướng lưu ý, yêu cầu quan trọng nhất sau việc này là Formosa phải cam kết không tái diễn hành vi vi phạm, nếu tái diễn sẽ kiên quyết đóng cửa. Ông cũng nhấn mạnh quan điểm, không thể phát triển kinh tế, vì thu hút đầu tư mà bỏ qua môi trường, nhất là môi trường sống của người dân.

Trước đó, chiều 30.6, trả lời báo chí về việc sử dụng số tiền đền bù này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Mai Tiến Dũng cho hay bây giờ tiền chưa có ngay nhưng phía Formosa cam kết sẽ trả một lần. Dự kiến, Chính phủ chi cho các công việc khắc phục hậu quả môi trường biển, hỗ trợ đời sống cho ngư dân vùng ảnh hưởng, chuyển đổi nghề nghiệp cho người có nhu cầu…

"Tuy nhiên, từng mục cụ thể bao nhiêu thì ngay lúc này chưa thể nói con số chi tiết mà các địa phương sẽ phải rà soát cụ thể tình hình, mức độ ảnh hưởng ra sao, thiệt hại cụ thể thế nào để các bộ ngành thẩm định. Sau đó, Chính phủ sẽ ngồi lại với các tỉnh để phân bổ trên tinh thần mọi việc sẽ được công khai, minh bạch, có giám sát chặt chẽ" - Bộ trưởng Dũng nói.

Đánh giá về số tiền bồi thường 500 triệu USD, Bộ trưởng TN-MT Trần Hồng Hà nhìn nhận, mức bồi thường này là rất nhỏ, vì mới tính được thiệt hại sơ bộ kinh tế của người dân, thiệt hại sinh thái biển, tồn lưu. Còn những thiệt hại về tâm lý của người dân, chính quyền kể từ khi sự cố xảy ra thì chưa tính được.

"Điều quan trọng là không để những sự cố như này tái diễn" - Bộ trưởng Trần Hồng Hà nhấn mạnh.