Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Theo quy định của Luật Cư trú 2006, việc đăng ký thường trú và tạm trú là trách nhiệm của công dân. Khoản 4 Điều 11 Luật này quy định công dân phải có nghĩa vụ xuất trình sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, giấy tờ khác liên quan đến cư trú khi cơ quan, người có thẩm quyền yêu cầu.
Việc kiểm tra cư trú của công dân được quy định Điều 26 Thông tư 35/2014/TT-BCA ngày 9.9.2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Cư trú và Nghị định 31/2014/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Cư trú, cụ thể như sau:
“1. Hình thức kiểm tra cư trú được tiến hành định kỳ, đột xuất, hoặc do yêu cầu phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh, trật tự.
2. Đối tượng kiểm tra cư trú là công dân, hộ gia đình, cơ sở cho thuê lưu trú, cơ quan đăng ký, quản lý cư trú các cấp; cơ quan, tổ chức có liên quan đến quản lý cư trú.
3. Nội dung kiểm tra cư trú bao gồm kiểm tra việc triển khai và tổ chức thực hiện các nội dung đăng ký, quản lý cư trú; quyền và trách nhiệm của công dân, hộ gia đình, cơ quan, tổ chức; các nội dung khác theo pháp luật cư trú.
4. Cán bộ, chiến sĩ công an nhân dân, công an xã được giao quản lý cư trú tại địa bàn có quyền kiểm tra trực tiếp hoặc phối hợp kiểm tra việc chấp hành pháp luật về cư trú đối với công dân, hộ gia đình, cơ quan, tổ chức thuộc địa bàn quản lý. Khi kiểm tra được quyền huy động lực lượng quần chúng làm công tác bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở, bảo vệ cơ quan, doanh nghiệp, tổ chức cùng tham gia.
5. Việc kiểm tra cư trú của công an cấp trên tại địa bàn dân cư phải có cán bộ, chiến sĩ công an nhân dân, công an xã được giao quản lý cư trú tại địa bàn chứng kiến”.
Theo quy định vừa trích dẫn ở trên, công an phường/xã được quyền kiểm tra cư trú của công dân trong địa bàn được giao quản lý. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ công an phường chỉ được kiểm tra các nội dung liên quan đến cư trú, bao gồm: kiểm tra việc triển khai và tổ chức thực hiện các nội dung đăng ký, quản lý cư trú; quyền và trách nhiệm của công dân, hộ gia đình, cơ quan, tổ chức trong việc đăng ký nơi cư trú.
Đối chiếu với trường hợp của bạn, nếu bạn xuất trình được đầy đủ các giấy tờ liên quan đến việc cư trú thì các bộ công an phường không được phép đi vào các phòng trong nhà bạn để kiểm tra, khám xét.
Luật sư, Thạc sĩ Phạm Thanh Bình - Công ty Luật Bảo Ngọc, Hà Nội