Ngày 12.10, TAND TP.HCM mở phiên xử Trần Thị Bích Tuyền (37 tuổi, nguyên Giám đốc Công ty TNHH Lam Tuyền và Công ty TNHH Đại Đắc Tài), Lê Dũng (62 tuổi, nguyên Giám đốc Công ty cổ phần Thực phẩm Công nghệ Sài Gòn) cùng đồng phạm về các tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Buôn lậu, Đưa hối lộ, Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Liên quan đến vụ án, ông Nguyễn Văn Biên (52 tuổi, nguyên Chi cục trưởng Hải quan cửa khẩu Khánh Bình, tỉnh An Giang) cùng 24 cựu cán bộ hải quan của An Giang và 2 người thuộc Chi cục Hải quan Cảng Sài Gòn khu vực 4 - Hải quan TP.HCM - bị cáo buộc Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Đây là một trong 6 đại án vừa được Thường trực Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng chỉ đạo sớm đưa ra xét xử.
Trong lần xử này còn 40 bị cáo được đưa ra xét xử, phần lớn các cán bộ hải quan được tại ngoại. Ảnh: H.D
Tuyền và giám đốc Lê Dũng được cơ quan điều tra xác định là người cầm đầu, chủ mưu vụ án. Sinh ra ở Long An, học hết lớp 7, Tuyền lên TP.HCM lập nghiệp. Là người có nhan sắc, nhiều mối quan hệ làm ăn với các doanh nghiệp ở TP.HCM, Tuyền đứng ra lập nhiều công ty “ma” móc nối với đối tác làm ăn phi pháp.
Lợi dụng chính sách khuyến khích xuất khẩu hàng hóa và hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) cho các doanh nghiệp, Tuyền nảy sinh ý định kiếm đối tác ký hợp đồng xuất khẩu khống để chiếm đoạt tiền hoàn thuế.
Ban đầu, Tuyền bàn với Lâm Tuấn Phát, Hứa Châu - giám đốc các công ty tư nhân - về ý định của mình. Tuy nhiên, biết thủ tục hoàn thuế sẽ bị kiểm tra kỹ, gặp nhiều khó khăn, cả hai đặt vấn đề với giám đốc Lê Dũng (doanh nghiệp có 51% vốn Nhà nước).
Được Dũng đồng ý, Tuyền làm hợp đồng xuất khẩu 20.000kg gạo trị giá 190 triệu đồng tại cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực IV (TP.HCM) nhưng khai báo là 3.000 thùng thuốc lá trị giá 23,6 tỷ đồng. Tuyền chỉ đạo đồng phạm chi tiền cho một loạt cán bộ hải quan để họ làm ngơ việc này.
Tương tự, từ tháng 5.2011 đến tháng 9.2013, ông Dũng lấy danh nghĩa công ty ký 145 hợp đồng khống với nội dung bán thuốc lá và các mặt hàng thực phẩm khác cho Tuyền sau đó xuất khẩu sang Campuchia. Tổng giá trị các hợp đồng là hơn 1.370 tỷ đồng, tương đương thuế GTGT 134,5 tỷ.
Tuyền, Dũng và đồng phạm tiếp tục “lót tay” hàng chục quan chức, cán bộ hải quan cửa khẩu Khánh Bình, tỉnh An Giang để lấy hồ sơ, tờ khai hải quan khống. "Kiều nữ" cùng đồng bọn làm thủ tục xin hoàn thuế hơn 80 tỷ đồng rồi chiếm đoạt.
Sau này, Tuyền và Dũng ký thêm nhiều hợp đồng khống khác trị giá hàng trăm tỷ đồng để làm thủ tục hoàn thuế hơn 40 tỷ, song chưa lấy được tiền thì bị phát hiện.
Bị cáo Tuyền - người cầm đầu vụ án bị cáo buộc chi tiền mua chuộc nhiều cán bộ hải quan. Ảnh: H.D
Tháng 9.2013, nhà chức trách kiểm tra 2 container của Công ty thực phẩm Công nghệ Sài Gòn, phát hiện hàng xuất khẩu không phải là 3.000 thùng thuốc lá như tờ khai mà là 20.000kg gạo trắng, trị giá chỉ 190 triệu đồng. Trong lúc cơ quan chức năng đang kiểm tra thì Hứa Châu gom 2.000 thùng thuốc lá, đóng vào 2 container mang đến cảng Sài Gòn khu vực 4 để đánh tráo nhưng bị phát hiện.
Khai với cơ quan điều tra, Tuyền cho biết đã chi 4 tỷ đồng cho Lâm Thị Thủy (hiện đang bỏ trốn) để người này đưa cho nguyên Chi cục trưởng Nguyễn Văn Biên và cấp dưới để được chỉ đạo, ký khống 92 tờ khai hải quan cho Công ty CP thực phẩm công nghệ Sài Gòn. Trong đó, ông Biên được nhận hơn 244 triệu đồng; hai cấp phó của ông Biên hưởng lợi 116 triệu đồng.
Hồi tháng 6, TAND TP.HCM đưa vụ án ra xét xử. Quá trình thẩm vấn do còn nhiều tình tiết chưa được làm rõ, nhiều bị cáo kêu oan nên HĐXX quyết định trả hồ sơ để điều tra thêm.
Sau khi điều tra bổ sung, 3 cựu cán bộ hải quan được tách ra để điều tra xử lý riêng.
Phiên tòa dự kiến kéo dài đến cuối tháng.