Những năm gần đây cây khoai tây được xác định là cây trồng chủ lực của huyện Lộc Bình, Lạng Sơn. Nhiều hộ có đến 3 - 4ha, thu hàng tấn khoai mỗi vụ. Ông Vi Văn Tăng - chuyên viên Phòng Nông nghiệp huyện cho biết: "Hiện nay khoai tây cho năng suất ổn định (12 tấn/ha), giá cao 7.000 - 8.000 đồng/kg, nên huyện xác định đây là cây trồng chủ lực, nhất là ở vụ đông xuân".
Do được xác định là cây trồng chủ lực, vả lại trồng khoai tây ít rủi ro nên người dân thi nhau trồng. Trên khắp các cánh đồng Lộc Bình đâu đâu cũng thấy khoai tây. Các xã có nhiều diện tích trồng khoai tây là Đồng Bục, Xuân Lễ, Hữu Khánh..., trong đó riêng Đồng Bục có khoảng 100ha. Cây khoai tây đã có lúc trở thành niềm tự hào và giúp nhiều hộ thoát nghèo và vươn lên làm giàu...
Ông Lưu Văn Xích và những củ khoai tây đang mọc mầm. |
Nhưng, chưa có năm nào khoai tây ở huyện Lộc Bình lại ế thê thảm như năm nay. Đầu vụ còn có vài thương lái mua với giá 6.000 - 7.000 đồng/kg, nhưng khi vào thu hoạch rộ thì chẳng thấy ai tìm mua. Mặc dù không bán được khoai nhưng đến vụ người dân vẫn phải dỡ về.
Cứ tưởng với giá cả leo thang như hiện nay, rồi giá khoai tây sẽ tăng. Nhưng "quy luật" đó đã bị phá vỡ, đến nay đã gần 2 tháng sau thu hoạch mà vẫn chẳng có thương lái nào đến. Không có chỗ để, người dân đành dồn khoai vào gầm gường, bếp... nên chỉ một thời gian ngắn chúng đã mọc mầm, tích mủ xanh rì, đắng ngoét và chỉ còn cách đổ bỏ.
Ông Lưu Văn Xích ở thôn Pò Lạn (Đồng Bục) trồng hơn 1ha khoai tây, thu được gần 9 tấn, nhưng mới bán được hơn 1 tấn hồi đầu vụ với giá 5.000 đồng/kg. "Nếu bán 5.000 đồng/kg thì vừa đủ tiền phân tro thôi. Tôi cứ nghĩ sau rộ mùa khoai sẽ tăng giá, ai ngờ... Vừa qua có một lái buôn trả 2.000 đồng/kg, nhưng chỉ lấy củ to, bí quá tôi cũng đành tặc lưỡi bán đi 5 tạ" - ông Xích chua chát.
Ông Vi Văn Tăng cho hay: "Năm nay, sản lượng khoai tây của Lộc Bình đạt khoảng 8.500 tấn, hiện còn "tồn kho" khoảng 8.000 tấn, đa số khoai đã mọc mầm, giảm chất lượng. Chúng tôi đã kêu gọi một số công ty chế biến rau, củ, quả ở Lạng Sơn và Hà Nội lên thu mua, nhưng họ bảo hiện chưa cần".
Theo tìm hiểu của chúng tôi, ngoài nguyên nhân hiện các công ty chế biến rau, củ, quả chưa có nhu cầu về mặt hàng này, nguyên nhân cơ bản là do người dân trồng giống khoai Trung Quốc có chất lượng thấp và thụ động trong khâu tiêu thụ.
Việt Tùng