Nghệ sĩ chèo Trần Thị Xuân - vợ NSND Trần Bảng, mẹ đạo diễn Trần Lực - mất lúc 18h15 ngày 19.10 (tức ngày 19/9 năm Bính Thân), hưởng thọ 83 tuổi. Đạo diễn Trần Lực đang cùng gia đình chuẩn bị lo tang lễ cho bà.
Đạo diễn cho biết trước khi mất, mẹ anh nằm viện vì viêm phổi. Bà vẫn còn tỉnh táo trò chuyện với con cháu. Cùng ngày, Trần Lực đưa cậu vào thăm mẹ, bà nói với em trai: "Thôi, đời người đến đây là hết rồi đấy" khiến nam đạo diễn phải gạt đi. Chờ tới khi các con về hết thì bà trút hơi thở cuối cùng.
Bà Trần Thị Xuân, mẹ đạo diễn Trần Lực từng là nghệ sĩ chèo nổi tiếng.
"Tôi yêu mẹ tôi lắm. Mẹ rất mê nghệ thuật nhưng hy sinh tất cả vì chồng con. Nhờ đó bố tôi mới viết được biết bao kịch bản và những cuốn sách về chèo, tôi mới có thể làm diễn viên rồi thành đạo diễn", Trần Lực nghẹn lời khi nói về mẹ.
Trần Lực kể thuở bé đi theo mẹ, anh từng đứng ở cánh gà xem bà đóng vai Thị Kính trong vở chèo cổ. Trong cảnh Thị Kính bị dân làng đánh đập vì bị đổ tội oan, đứa bé Trần Lực cứ nghĩ họ đánh mẹ mình thật nên lao vào hét: "Không được đánh mẹ tao", khiến mẹ anh phải chạy ra vỗ về con. Ký ức đó theo Trần Lực đến tận bây giờ. Những làn điệu chèo đẹp và buồn vang lên lúc Thị Kính bế con của Thị Màu đi xin sữa cũng ăn sâu trong tâm trí khiến Trần Lực mỗi lần nghe đều xúc động nghĩ về mẹ.
Đạo diễn Trần Lực.
Mặc dù đã là bố của bốn đứa con, Trần Lực nói lúc nào mẹ cũng lo lắng cho anh. "Cứ ho một cái là bà lại chép miệng. Lắm lúc mình phải giả vờ cáu gắt nhưng mà thương lắm". Bà cũng là người chăm lo cho bố con Trần Lực khi anh từ Bulgari trở về sau cuộc hôn nhân đổ vỡ. Hoàng - con trai đầu của Trần Lực - đã gọi bà nội là "mẹ" khiến bà ứa nước mắt vì thương cháu. Sau này, ba con nhỏ của anh - Bông, Bờm, Bách - cũng lần lượt được bà bế và hát ru bằng những làn điệu chèo.
"Đời sống riêng của tôi nhiều lần đổ vỡ. Tôi biết mẹ đau lòng nhưng thương con, bà cũng chịu đựng ghê lắm. Bà không trách mắng gì mà luôn cư xử khiến mình vững tin, nếu không thì khó mà vượt qua được", Trần Lực chia sẻ.
Bà Trần Thị Xuân bên chồng - NSND Trần Bảng.
NSND Trần Bảng năm nay ngoài 90 tuổi. Trần Lực cho biết cả nhà rất lo lắng cho ông trước tin bà ra đi. Tuy nhiên, ông tỏ ra khá vững vàng. "Cả hai ông bà đều là những người đọc nhiều, hiểu biết nên xác định trước cả rồi".
Bà Trần Thị Xuân từng là nghệ sĩ chèo nổi tiếng của Việt Nam trưởng thành từ đoàn văn công được thành lập trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Cũng từ đây bà quen và trở thành bạn đời của NSND Trần Bảng. Bà nghỉ diễn từ những năm 1960 và tham gia công tác giảng dạy cũng như tập trung chăm sóc gia đình.
Tang lễ bà sẽ cử hành từ 9h30 đến 11h ngày 24.10 tại nhà tang lễ Bệnh viện Trung ương 108, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội. Bà được hoả táng tại Nhà hoá thân Hoàn vũ Văn Điển và an táng tại nghĩa trang Cổ Am, Vĩnh Bảo, Hải Phòng.