Nạn nhân của sự thắt chặt

Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ cũng nói ông "không thích dùng từ “thắt chặt".

Không thấy lý giải "chặt chẽ", khác với "thắt chặt" thế nào, hay đơn giản chỉ là cách gọi, tuy nhiên có thể thấy chí ít về mặt hình thức, đã có sự thống nhất cao giữa tư lệnh tài chính- tiền tệ, hai ngành then chốt nhất của nền kinh tế. Ưu tiên của Chính phủ là chống lạm phát, tuy nhiên, chính sách tiền tệ thắt chặt, hay chặt chẽ, vẫn không thể không tính đến phát triển, không thể không ưu tiên cho khu vực sản xuất là quan trọng nhất.

Nhưng đồng thời với những phát biểu, sự khó khăn trên diện rộng đối với các doanh nghiệp sản xuất đang đồng loạt xảy ra. 400 doanh nghiệp nhựa, chiếm 20% tổng số DN cùng ngành đang có nguy cơ đóng cửa. Các DN chế biến gỗ nơi phải tạm ngưng hoạt động vì có hàng mà không dám xuất, nơi đóng cửa nhà máy vì không có đơn hàng để sản xuất.

“Hàng loạt DN bất động sản đang chờ chết. Có DN chết rồi nhưng chưa nói ra thôi”. Các DN thép, xây dựng thì khỏi nói, đã ngắc ngoải tỷ lệ thuận với sự bắt chuồn chuồn của thị trường bất động sản từ đầu năm. Đến ngay cả các DN may mặc, khu vực ổn định nhất trong cả thập kỷ qua “top tỷ đô”, cũng đang cầm cự, một số phải tự thu hẹp sản xuất.

Một đánh giá của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam cho thấy: Số lượng doanh nghiệp phá sản, ngừng hoạt động 6 tháng đầu năm 2011 đã gấp đôi so với cùng kỳ 2010.

Và nạn nhân đầu tiên trong cơn bão thắt- chặt có tên là An Khang, một doanh nghiệp chế biến cá da trơn xuất khẩu.

Tình trạng của An Khang được mô tả cực kỳ bi thảm: Dư nợ hơn 300 tỷ đồng. Nợ mua cá tra của nông dân 27 tỷ đồng. Nợ lương công nhân đã 2 tháng nay. Giám đốc An Khang giờ còn mỗi việc ngồi nhà ký các thỏa thuận với những người siết nợ rằng khi số cá còn lại trong kho được xuất bán, các chủ nợ sẽ thu tiền trực tiếp. Tình trạng vỡ nợ của An Khang, một doanh nghiệp thu mua cá của nông dân và chế biến xuất khẩu, bắt đầu và chỉ có từ một nguyên nhân: Lãi suất.

Nhưng có vẻ, An Khang chỉ là nạn nhân đầu tiên, hoặc nạn nhân đầu tiên công khai cái chết của mình. Phó Chủ tịch Hiệp hội Gỗ Bình Dương, bà Đỗ Thị Loan phát biểu: Mặt bằng lãi suất ở những nước lân cận trong khu vực chỉ nằm ở mức 4%/năm, trong khi lãi suất của Việt Nam hiện ở mức 8,5%/năm cho ngoại tệ và 24%/năm đối với tiền đồng. “Với lãi suất như hiện nay, doanh nghiệp làm chỉ đủ nuôi ngân hàng?”.

Khi Quốc hội thông qua việc giảm 30% thuế thu nhập doanh nghiệp, đã có rất ít nụ cười. Nguyên nhân rất đơn giản, bởi việc giảm thuế thu nhập giống như một loại thuốc đi ngoài chữa cho những con bệnh đang lên cơn sốt. Vay không dám vay vì lãi suất thít cổ. Làm không dám làm vì càng làm càng lỗ thì lấy đâu ra thuế thu nhập mà mong được giảm.

Ngay trong hôm đắc cử, Thống đốc Nguyễn Văn Bình xác định áp lực lãi suất cao là "trách nhiệm lớn mà Ngân hàng Nhà nước đang phải gánh vác". Ông hứa từ tháng 9 lãi suất sẽ giảm. Mong sao Thống đốc thực hiện lời hứa. Mong sao An Khang sẽ là nạn nhân cuối cùng.

Anh Đào