Nối nghề truyền thống
Huyện Đức Thọ vốn nổi tiếng với món bánh gai truyền thống. Ở đây, gia đình bà Nho cùng một số gia đình vẫn còn giữ được cách làm bánh của các thế hệ trước. Năm nay mới 54 tuổi nhưng bà Nho đã có hơn 30 năm làm bánh gai truyền thống. Lúc chúng tôi đến vào buổi trưa nhưng khu vực làm bánh của nhà bà đã nhộn nhịp. Mỗi người với đôi tay thoăn thoắt thực hiện một công đoạn làm bánh.
Sản xuất bánh gai tại cơ sở của bà Nguyễn Thị Nho. Ảnh: N.D
Nghề làm bánh gai có ở địa phương đã lâu. Để duy trì và phát triển nghề này, xã Đức Yên đã thành lập HTX sản xuất bánh gai với 13 hộ dân tham gia. Làng nghề đã góp phần xóa đói giảm nghèo cho nhiều hộ gia đình, tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động”. Ông Bùi Ngọc Nhật - |
Bà Nho cho biết, bà sinh ra, lớn lên rồi lập gia đình ngay trong làng. Bố mẹ bà đã làm bánh gai, nên sau khi lấy chồng bà nối nghiệp và vẫn làm bánh theo cách truyền thống của gia đình. “Ngày trước, lớp bố mẹ tôi làm ít chứ giờ thị trường tiêu thụ rộng nên ngày nào gia đình cũng làm bánh, có thời điểm không đủ để cung cấp cho khách” - bà Nho kể.
Bà Nguyễn Thị Lý - 80 tuổi, mẹ bà Nho cho hay: “Tôi cũng không biết nguồn gốc bánh gai có từ lúc nào. Chỉ biết khi lớn lên đã thấy bố mẹ làm bánh gai trong những dịp trọng đại. Ngày đó, chỉ khi nào gia đình có đám hiếu hỉ hay có khách thì mới tổ chức làm bánh và bánh gai là thứ quý nhất. Ngày trước thấy bố mẹ làm, rồi con cái cũng học làm theo... Sau này do nhu cầu lớn và thị trường tiêu thụ rộng nên chúng tôi mới làm nhiều”.
Nguyên liệu quan trọng nhất của bánh gai chính là những chiếc lá gai. Lá gai được trồng ngay tại địa phương. Để chủ động và đủ nguồn nguyên liệu làm bánh, bà Nho còn thuê người trồng và chăm sóc vườn cây lá gai. Mỗi sào lá gai sau khi thu hoạch được trả công 1,5 triệu đồng.
Thành tỷ phú
Trung bình mỗi ngày gia đình bà Nho sử dụng hơn 50kg gạo nếp loại đặc biệt, 15kg đậu xanh, gần 10kg lá gai, mật mía để làm hơn 1.500 chiếc bánh, với giá bán 3.000 đồng/chiếc. Ước tính cơ sở làm bánh của bà Nho có doanh thu hơn 1,5 tỷ đồng mỗi năm. Cơ sở sản xuất bánh của bà chuyên nhập sỉ cho các hàng quán trên địa bàn Đức Thọ và các huyện của tỉnh Hà Tĩnh. Bánh gai là món quà đã theo con em địa phương và cả những vị khách đến Đức Thọ tỏa đi mọi miền của Tổ quốc.
Không chỉ có truyền thống làm bánh gai, gia đình bà Nho còn làm bánh chưng vào dịp tết. Cũng nhờ làm bánh mà ông bà có điều kiện cho con cái ăn học, nhà cửa được xây dựng khang trang và bà là một trong những tỷ phú của xã Đức Yên.
Trước đây chủ yếu là vợ chồng bà làm bánh gai, nhưng do nhu cầu ngày càng nhiều nên cơ sở phải thuê thêm người. Hiện nay, cơ sở của bà tạo công ăn việc làm ổn định cho 5 lao động tại địa phương với mức lương hơn 3 triệu đồng/người/tháng. Làm bánh khá nhẹ nhàng không mất quá nhiều sức nên những người già cũng có thể tham gia làm.