Quyết định nhân văn
Năm 2014, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quyết định số 48 về hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng tránh bão, lụt ở 14 tỉnh miền Trung, từ Thanh Hóa đến Bình Thuận. Theo đó, các hộ được hỗ trợ từ 12 đến 16 triệu đồng, vay vốn ưu đãi tối đa 15 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội để xây nhà phòng tránh lụt bão. Đây là một quyết định rất đúng đắn, mang tính nhân văn cao.
Vì hoàn cảnh khó khăn nên hàng trăm hộ dân huyện Hải Lăng xin rút khỏi chương trình hỗ trợ xây nhà chống bão, lụt của Chính phủ. Ảnh: Ngọc Vũ
Một mình tôi phải nuôi hai con ăn học, bản thân lại hay đau ốm, công việc bấp bênh. Nhà nước chỉ hỗ trợ 12 triệu đồng, tôi không thể làm nhà được. Xây được một căn nhà ít nhất cũng mất vài chục triệu đồng, nếu làm thì phải vay, nhưng vay thì làm gì ra để trả?”. Bà Hồ Thị Tuyến |
Dựa vào Quyết định 48, năm 2015, UBND tỉnh Quảng Trị đã ban hành đề án hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng tránh bão, lụt trên địa bàn. Cả tỉnh có hơn 3.200 hộ nằm trong dự án được hỗ trợ. Nhưng đến năm 2016, sau khi rà soát lại có nhiều hộ chưa đủ điều kiện nên chỉ còn hơn 2.500 hộ nằm trong dự án. Theo đó, số hộ không thuộc vùng khó khăn và thôn đặc biệt khó khăn được hỗ trợ 12 triệu đồng/hộ; hộ cư trú tại vùng khó khăn được hỗ trợ 14 triệu đồng/hộ.
Riêng huyện Hải Lăng có 1.010 hộ được hỗ trợ xây dựng nhà chống bão, lụt. Tuy nhiên, sau khi rà soát chỉ có 652 hộ thực hiện được, 358 hộ còn lại xin rút khỏi chương trình xây nhà chống bão, lụt vì lý do hoàn cảnh khó khăn, già cả neo đơn, chưa có đất ở hoặc không muốn vay nợ.
Theo đơn giá năm 2014, mỗi căn nhà xây dựng theo Nghị định 48 rộng 10m2 trị giá hơn 40 triệu đồng. Vậy nhưng, ngân sách chỉ hỗ trợ từ 12-14 triệu đồng thì những hộ khó khăn, người già neo đơn không thể làm nhà được.
Mức hỗ trợ hạn chế
Ngồi trong căn nhà cấp 4 nhỏ hẹp, bà Hồ Thị Tuyến (49 tuổi, trú thôn Mai Đàn, xã Hải Lâm, huyện Hải Lăng) cho biết, đã tự nguyện xin rút khỏi chương trình hỗ trợ xây nhà chống bão, lụt vì không đủ điều kiện.
“Một mình tôi phải nuôi hai con ăn học, bản thân lại hay đau ốm, công việc bấp bênh. Nhà nước chỉ hỗ trợ 12 triệu đồng, tôi không thể làm nhà được. Xây được một căn nhà ít nhất cũng mất vài chục triệu đồng, nếu làm thì phải vay, nhưng vay thì làm gì ra để trả?” – bà Tuyến buồn rầu nói.
Ông Phạm Đình Lợi - Phó Chủ tịch UBND huyện Hải Lăng cho biết, là địa phương có địa hình thấp trũng, thường xuyên bị ngập úng nên việc xây nhà chống bão, lụt là rất cần thiết. Tuy nhiên, mức hỗ trợ theo Nghị định 48 còn hạn chế, hộ nghèo không đủ sức vay vốn xây nhà. Vì vậy, huyện đã có đề xuất xin UBND tỉnh kéo dài thời gian thực hiện dự án để huy động các nguồn lực khác lồng ghép, hỗ trợ thêm cho các hộ khó khăn nhằm xây cho bằng được nhà chống bão, lụt.
Ông Lê Công Định - Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Trị cho biết, đến cuối năm 2016 tiến độ xây dựng nhà chống bão lụt theo Quyết định số 48 tại tỉnh Quảng Trị chỉ mới đạt 55%. Tổng nguồn vốn T.Ư chuyển về tỉnh để thực hiện “nhà 48” là gần 43 tỷ đồng, hiện đã bố trí hơn 31 tỷ đồng và giải ngân về cho người dân khoảng 20 tỷ đồng.
“UBND tỉnh đã đề xuất cấp trên kéo dài thời gian thực hiện nghị định 48 nhằm quyết tâm hoàn thành đề án, giúp dân có nhà ở kiên cố, cuộc sống tốt hơn” – ông Định nói.