Do khả năng chịu lạnh kém nên thời vụ trồng dưa hấu ở 3 miền khác nhau. Các tỉnh phía Bắc chủ yếu trồng ở 2 vụ: Xuân - hè (từ tháng 2 - 5) và vụ đông (từ tháng 9 - 11). Miền Trung trồng từ sau tháng 1. Còn các tỉnh vùng ĐBSCL có thể trồng quanh năm, nhưng tập trung nhiều ở vụ sớm (dưa Noel từ tháng 10 – 30.12) và vụ chính (dưa Tết từ tháng 11 dương lịch - Tết Nguyên đán).
Chuẩn bị đất trồng đúng kỹ thuật giúp dưa hấu cho trái to, đẹp hơn. |
Hiện có khá nhiều giống dưa hấu được trồng phổ biến ở nước ta như các giống dưa F1: Hắc Mỹ Nhân, AT-103, AT-109, TN-Hắc Mỹ Nhân 010, Hắc Mỹ Nhân 777 (Thái Lan), Huỳnh Châu 548 (Mỹ), Sugarbaby, An Tiêm,…
Lượng hạt giống cần thiết để trồng 1ha dưa hấu là 0,5 – 1kg (tùy theo giống và mức độ thâm canh). Phơi hạt nơi nắng nhẹ 1 - 2 giờ, để hạt nguội rồi ngâm vào nước sạch 4 - 6 giờ, rửa sạch nhớt rồi gói hạt trong khăn ẩm, ủ 24 - 36 giờ ở nhiệt độ 28 – 300C cho nứt mầm. Nếu gieo thẳng cần chuẩn bị lỗ trồng ngoài đồng ruộng bằng chày, đục lỗ, sâu 10cm, bón phân tro hoai mục để giữ đất ẩm sau khi gieo. Gieo hạt đã nứt mầm, sâu 2 – 3cm, lấp hạt với tro trấu hay đất bột.
Tuy nhiên, gieo hạt trong bầu là tốt nhất, tiện cho việc chăm sóc và phòng sâu bệnh cho cây con, tiết kiệm hạt giống và có thời gian chuẩn bị đất trồng chu đáo hơn. Làm luống rộng 60 – 80cm, cao 15 – 20cm, nơi có ánh sáng đầy đủ và thoáng gió để đặt bầu. Nếu trồng trên đất ruộng lúa, nên làm đất sau khi thu hoạch lúa. Dọn sạch cỏ dại và tàn dư thực vật, cày 1 lượt, bừa 1 - 2 lượt rồi đào mương lên líp (luống). Khoảng cách líp là 2,5 – 3m/líp đơn và 4,5 – 6m/líp kép, rộng 80 – 90cm, cao 15 – 20cm và bố trí theo hướng đông tây để cây nhận được nhiều ánh sáng. Mương tưới nước rộng 30 – 40cm, sâu 40cm.
Khi trồng, sử dụng màng phủ nông nghiệp để phủ lên líp sau khi đã bón phân lót để hạn chế sâu bệnh hại, bốc thoát hơi nước, tiết kiệm nước, phân bón, tăng khả năng quang hợp cho cây, hạn chế cỏ dại, giữ độ ẩm và nhiệt độ cho bộ rễ, hạn chế mưa xói mòn, ảnh hưởng úng rễ. Muốn có năng suất cao nên trồng 2,3 - 2,5m x 0,5 - 0,6m, nghĩa là mật độ 9.000 cây/ha. Khi cây con được 5 - 7 ngày tuổi, có 1 - 2 lá thì đem trồng. Tưới nước đẫm, rạch bao nylon rồi đặt bầu vào lỗ đục sẵn.
TS Nguyễn Đăng Nghĩa