Tuy nhiên, việc giải quyết các điểm ô nhiễm này đang gặp rất nhiều khó khăn.
Mối nguy hại “treo” trên đầu dân
Đang sinh sống gần điểm tồn lưu thuốc BVTV Hòn Trơ, xã Diễn Yên, huyện Diễn Châu, ông Nguyễn Văn Hải (62 tuổi) lo lắng cho biết: “Kho thuốc BVTV này có từ những năm 1975 - 1976 và tồn tại trong khoảng 15 năm. Nhà tôi chỉ cách kho thuốc khoảng gần 500m, nên cứ mỗi khi trời trở gió là cả nhà lại phải hứng chịu mùi thuốc BVTV rất khó chịu”.
Hiện cả gia đình ông Hải chỉ dám dùng nước mưa ăn uống, chứ không dám sử dụng nước giếng. Nhờ 3-4 năm gần đây trồng cây cải tạo đất nên mùi thuốc mới bớt đi, nhưng khu vực này mới chỉ được tiến hành xử lý sơ bộ nên người dân cũng chưa thực sự an tâm.
Cần có những chính sách xử lý dứt điểm hóa chất thuốc BVTV tồn dư để giảm thiểu ô nhiễm môi trường. |
Theo ông Trần Văn Lĩnh - Chủ tịch UBND xã Kim Liên, huyện Nam Đàn: “Cả xã có 2 điểm tồn lưu thuốc BVTV là nhà máy sản xuất thuốc bảo vệ và kho chứa thuốc BVTV, đang ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân sinh sống quanh khu vực này. Một số gia đình lo ngại phải sống tại những điểm ô nhiễm hóa chất nên buộc phải chuyển đi nơi khác”. Thống kê của Sở TNMT Nghệ An cho thấy, hiện toàn tỉnh này có số lượng các kho thuốc BVTV tồn lưu lớn nhất trong cả nước với 913 điểm, trong đó có 177 điểm gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Không riêng Nghệ An, Hà Tĩnh cũng có tới 31 điểm tồn lưu hóa chất BVTV, hầu hết từ thời chiến tranh. Trong đó có 2 khu vực bị ô nhiễm đặc biệt nghiêm trọng là khu vực xung quanh kho thuốc BVTV tại thôn Bảo Lộc, xã Thạch Lưu, huyện Thạch Hà và thôn Chiến Thắng, xã Vĩnh Lộc, huyện Can Lộc.
Chị Nguyễn Thị Hồng sống gần kho thuốc BVTV trước kia đặt tại thôn Bảo Lộc, xã Thạch Lưu, huyện Thạch Hà nói: “Mặc dù kho thuốc này đã được thu gom cố định trong hầm xi măng để hạn chế sự phát tán của hóa chất ra môi trường, nhưng do đã bị vỡ từ lâu nên thuốc vẫn ngấm ra ngoài, mùi rất khó chịu”. Những năm trước gia đình chị còn sử dụng giếng đào phục vụ sinh hoạt hàng ngày, nhưng giờ chỉ để tưới tiêu.
Cần có chính sách xử lý dứt điểm
Với thực trạng ô nhiễm môi trường do hóa chất BVTV tồn lưu gây ra, ngày 21.10.2010, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 1964 phê duyệt kế hoạch xử lý, phòng ngừa ô nhiễm môi trường do hóa chất BVTV tồn lưu trên phạm vi cả nước. Theo đó, từ năm 2010 - 2015 tập trung xử lý, cải tạo và phục hồi môi trường tại 240 điểm tồn lưu gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng của 15 tỉnh, thành.
Mới đây, trong Quyết định số 1206 ngày 2.9.2012 về việc phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia khắc phục ô nhiễm và cải thiện môi trường giai đoạn 2012-2015 cũng đã đưa mục tiêu xử lý, khắc phục ô nhiễm và cải thiện 100 khu vực bị ô nhiễm môi trường đặc biệt nghiêm trọng do hóa chất BVTV tồn lưu gây ra.
Song theo đánh giá, đến thời điểm này, một số địa phương vẫn gặp phải khó khăn, vướng mắc trong việc xử lý ô nhiễm tại các điểm tồn lưu hóa chất BVTV như lựa chọn phương án và công nghệ xử lý phù hợp đối với từng điểm ô nhiễm; kinh phí xử lý các điểm ô nhiễm rất lớn nên ngân sách tỉnh không đủ đáp ứng…
Thanh Tú