Nguy cơ bùng phát cúm A/H7N9: Vô tư mua bán gia cầm không kiểm dịch

Vào “thủ phủ” gia cầm giống lớn nhất miền Bắc

Từ nhiều năm nay, xã Đại Xuyên (huyện Phú Xuyên, Hà Nội) được biết đến như là “thủ phủ” sản xuất giống gia cầm lớn nhất miền Bắc cũng như cả nước. Mỗi ngày, các lò ấp nơi đây xuất đi hàng chục vạn con gia cầm giống đủ loại. Chiều 5.3, trong vai chủ trang trại cần mua gà giống, phóng viên Báo NTNN đã vào một số cơ sở mua bán gia cầm ở Đại Xuyên và tận mắt chứng kiến nhiều người vẫn vô tư mua bán gia cầm không qua kiểm dịch.

Tại lò ấp P.Đ (xóm Mới Cầu Giẽ, xã Đại Xuyên), khi chúng tôi ngỏ lời muốn mua 1.000 con gà giống Lương Phượng, chủ lò nhanh nhảu chào giá 9.000 đồng/con. Theo bà P - chủ lò, cơ sở của vợ chồng bà hoạt động được gần 10 năm. Mỗi ngày, bà P xuất bán đi các nơi hơn 1 vạn gia cầm giống các loại như gà chọi, gà Đông Tảo, Lương Phượng, ngan, vịt siêu trứng, vịt super (siêu thịt)…

  Chủ và lao động tại lò ấp B.H (xã Đại Xuyên) đang nhặt vịt giống để bán cho khách.  Ảnh: Phú Lãm

“Nhà chị cung cấp con giống khắp từ Bắc tới Nam. Mỗi lần gửi giống vào miền Nam, toàn phải gửi xe khách. Khắp nơi về đây lấy hàng, từ sáng tới giờ chị đã đổ mấy chuyện về Nam Định đấy. Chị có cả khâu vận chuyển, xe ôm chở tới tận nhà. Chú ở đâu, chị chuyển đến tận nhà cho” - bà P quảng cáo.

Khi chúng tôi hỏi về việc kiểm dịch con giống, bà P nói: “Không, cái đấy bọn chị chưa làm, chỉ xuất con giống thôi. Mình cứ ấp nở ra rồi bán con giống, sợ gì”. Khi tôi tỏ vẻ lo ngại về dịch cúm, chủ cơ sở tiếp lời: “Mình chưa bị đâu, khu mình không mưa gió mấy. Ngày nào chị chả có mấy xe vận chuyển con giống đi Thái Bình. Mỗi ngày xuất đi hơn 1 vạn con, đắt rẻ cứ chiều tối là phải hết hàng” - chủ lò nói.

Nằm kề lò ấp P.Đ là lò ấp B.H, cũng như người hàng xóm, bà chủ của lò gia cầm giống này tên B rôm rả chào mời: “Buôn con giống nhanh giàu lắm, lãi 1.000 đồng một con; các tỉnh Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Hải Dương toàn về đây lấy. Sợ gì kiểm dịch, năm thì mười họa họ mới bắt thôi”.

Bà B không ngại ngần tiết lộ: “Con giống ở đây bán khắp cả nước. Trước gửi xe khách hay bị bắt, giờ chị chuyển sang gửi xe tải. Ngày nào chả gửi đi Gia Lai, Kon Tum, đi cả máy bay vào đồng bằng sông Cửu Long. Nếu gửi máy bay thì làm kiểm dịch. Em lấy bao nhiêu con, không cần phải về đây, cứ alo và đặt tiền, chị cho người chở đến tận nơi”.

Tương tự, tại lò ấp con giống gia cầm Kh.L cách đó không xa, vừa thoăn thoắt nhặt vịt cho khách, bà chủ cơ sở vừa đon đả tiếp chuyện chúng tôi. Bà L- chủ lò cho biết, chẳng cần kiểm dịch, việc vận chuyển vẫn dễ dàng. “Kiểm dịch làm gì cho tốn kém, chú cứ xem đi, ưng lấy bao con thì đặt cọc tiền. Mai có gà chị alo, cho chở tới tận nơi”.

Theo tìm hiểu của phóng viên, tại xóm Mới Cầu Giẽ có tới hơn 30 hộ theo nghề ấp, sản xuất con giống gia cầm. Do nằm gần Quốc lộ 1A cũ và gần đường cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ, việc vận chuyển gia cầm giống chưa qua kiểm dịch vẫn lén lút diễn ra…

Thờ ơ với nguy cơ dịch bệnh

Những ngày đầu tháng 3, thông tin dịch cúm A/H5N1 bùng phát ở 8 hộ chăn nuôi của 3 xã thuộc huyện Vụ Bản, Trực Ninh (Nam Định) khiến dư luận không khỏi lo lắng.

Trước nguy cơ dịch bệnh H5N1 có thể lây lan, và nguy cơ xâm nhập, bùng phát dịch cúm A/H7N9 từ Trung Quốc, Bộ Y tế đã xây dựng kế hoạch phòng chống cúm A/H7N9 với 4 hành động: Phát hiện sớm, xử lý kịp thời, không để dịch lây lan, hạn chế mức thấp nhất trường hợp tử vong. Đồng thời, triển khai các biện pháp giám sát cộng đồng, đặc biệt tại các cửa khẩu.

Cuối tháng 2, Bộ trưởng Bộ NNPTNT cũng đã có công điện yêu cầu UBND các cấp, các ban, ngành của địa phương và các lực lượng chức năng, đặc biệt là bộ đội biên phòng, hải quan, công an, quản lý thị trường, giao thông vận tải phối hợp chặt chẽ với lực lượng thú y, y tế tổ chức giám sát chặt chẽ tại các thôn, bản, các khu vực tập kết, buôn bán gia cầm và sản phẩm gia cầm, nhằm phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm khắc, triệt để đối với các trường hợp vận chuyển, buôn bán, giết mổ gia cầm, sản phẩm gia cầm nhập lậu qua biên giới, không rõ nguồn gốc...

Mặc dù các bộ ngành khẩn trương vào cuộc, cảnh báo nguy cơ xâm nhiễm và lây lan dịch cúm rất nguy hiểm, thế nhưng nhiều tiểu thương và người dân vẫn thờ ơ với nguy cơ về sức khỏe của chính mình. Ngoài tình trạng mua bán, vận chuyển gia cầm không qua kiểm dịch nói trên, chiều 5.3, tại chợ Hà Vĩ (xã Lê Lợi, Thường Tín, Hà Nội), phóng viên ghi nhận bất chấp khuyến cáo sử dụng khẩu trang và găng tay để tránh nhiễm cúm, nhiều tiểu thương vẫn không đeo khẩu trang, thản nhiên dùng tay không tiếp xúc với gia cầm… Không gian đầy lông ngan, vịt rụng bay… “Giờ làm gì đã có cúm mà sợ, ngày nào chúng tôi chả chở vịt đi bán có sao đâu. Bao giờ thông báo có dịch hẵng hay” - một tiểu thương nói…

Bắt buộc phải kiểm dịch, nhưng...

Sáng 8.3, trao đổi với phóng viên Báo NTNN, TS Nguyễn Văn Duy - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu vịt Đại Xuyên (Viện Chăn nuôi, Bộ NNPTNT) cho biết, quy trình đưa con giống ra thị trường bắt buộc phải kiểm dịch: “Ngoài các đàn giống đã tiêm phòng các loại vaccine, khi đưa ra thị trường phải làm công tác kiểm dịch. Các cơ sở sản xuất giống phải tuân thủ, an toàn vệ sinh phòng dịch là công tác hàng ngày. Không có dịch cũng phải thực hiện”.

Về trách nhiệm quản lý sản xuất con giống và đàn gia cầm trên địa bàn, khi được hỏi, ông Nguyễn Văn Thắng - Phó Chủ tịch UBND xã Đại Xuyên “vòng vo” cho rằng, địa phương có trách nhiệm kiểm soát phòng dịch đàn giống bố mẹ. Khi con giống xuất ra thị trường phải có cơ quan thú y huyện kiểm tra. Cũng có tình trạng hộ sản xuất giống nhập trứng bên ngoài về sản xuất, nhưng số lượng ít... “Việc kiểm dịch đầu ra của con giống thuộc chức năng của thú y huyện. Họ kiểm tra, đóng dấu cho lưu hành hay không. Bắt buộc phải đủ các thủ tục”… /.