Tranh cãi quyền được sử dụng vỉa hè của những nhà mặt đường

“Bản chất lấn chiếm vỉa hè là vi phạm pháp luật”

Trả lời câu hỏi quyền được sử dụng vỉa hè của những người có nhà mặt đường như thế nào, ông Lê Đức Việt - Phó vụ trưởng Vụ ATGT (Bộ GTVT) cho biết, việc này đã được thể hiện rõ trong luật.

Theo ông Việt, quy định về quản lý lòng đường, vỉa hè đã thể hiện rõ trong Luật Giao thông đường bộ (GTĐB) năm 2008: Đường phố gồm lòng đường và hè phố; lòng đường và hè phố chỉ được sử dụng trong mục đích giao thông.

Buổi tọa đàm trực tuyến “Vỉa hè - chống ùn tắc và trách nhiệm công dân” nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ các chuyên gia.

Trường hợp đặc biệt có thể sử dụng vào mục đích khác, do chính quyền địa phương cấp phép nhưng không được làm ảnh hưởng đến hoạt động giao thông.

Vì vậy, việc đổ rác, phế liệu không đúng quy định, xây đặt bục bệ khác… là vi phạm quy định của Luật GTĐB.

“Các hành vi buôn bán, kinh doanh trên hè phố bị cấm nên những nhà ở vị trí mặt tiền cũng phải tuân thủ theo Luật Giao thông đường bộ. Sự cần thiết tổ chức lại trật tự vỉa hè hiện nay đã được đặt ra ở mức cấp thiết” – ông Việt nói.

Cũng trao đổi về vấn đề này, chuyên gia độc lập Lương Hoài Nam khẳng định: “Bản chất lấn chiếm vỉa hè là vi phạm pháp luật”.

Theo ông Nam, vấn đề đặt ra tại sao khi đã quy định rõ trong luật mà vẫn khó khăn trong thực hiện như thế? Nguyên nhân cơ bản là do đây là hành vi chiếm dụng của công thành của tư.

Ông Nam phân tích, vỉa hè có công năng chính dành cho người đi bộ, ngoài ra, nơi này có thể bố trí không gian phục vụ cho những công năng khác nữa. Trách nhiệm của nhà làm luật phải quy hoạch những công năng đó trên từng lô vỉa hè cho phù hợp với từng địa phương.

“Ví dụ như tại Hà Nội, chúng ta đều biết tới những đường kẻ vạch thẳng với bề ngang 2m. Liệu có phải chủ nhà được quyền sử dụng 2m đó hay không? Không đúng, đó vẫn là đất công, nếu có nhu cầu sử dụng, có thể thuê lại 2m.

Tôi vẫn muốn nhấn mạnh, vỉa hè ngoài công năng chính là đi bộ, cần phải được hành chính hóa phù hợp với điều kiện từng địa phương.

Nếu đã có luật phải mở rộng hành lang pháp lý theo hướng đưa ra quy chế: Cho thuê sử dụng vỉa hè. Nếu không làm theo hướng này, chỉ sau mấy tháng dẹp loạn, vỉa hè sẽ quay lại như cũ” – chuyên gia độc lập Lương Hoài Nam dẫn chứng.

Chuyên gia Lương Hoài Nam khẳng định bản chất lấn chiếm vỉa hè là vi phạm pháp luật.

Vỉa hè thuộc phạm vi quản lý của Nhà nước

Trong phần phát biểu của mình, trước thắc mắc việc kẻ vạch trắng trên vỉa hè, từ vạch trắng ấy đến trước của nhà dân là của ai? Ông Ngô Hải Đường - Trưởng phòng Quản lý khai thác hạ tầng giao thông đường bộ (Sở GTVT TP.HCM) khẳng định các đơn vị chỉ là tạm sử dụng.

Cũng theo ông Đường, TP.HCM đã ban hành quy định cụ thể về việc triển khai sử dụng lòng đường.

“Theo Luật GTĐB, TP.HCM đã ban hành Quyết định 74/2008 quy định cụ thể việc triển khai sử dụng lòng đường.

Quy định này đã đưa ra 6 trường hợp được phép sử dụng vỉa hè. Cụ thể: Sử dụng vỉa hè cho hoạt động tổ chức tiệc cưới, tang lễ; Hoạt động trông giữ xe công cộng có thu phí; Phục vụ thi công xây dựng để sửa chữa các công trình; Buôn bán hàng hoá; Hoạt động xã hội; Để xe tự quản trước nhà….

Tuỳ từng trường hợp sẽ có những quy định cụ thể. Tuy nhiên, mục tiêu quan trọng nhất của vỉa hè ưu tiên nhất là dành cho người đi bộ” – ông Đường nói.

Về phạm vi sử dụng vỉa hè, ông Ngô Hải Đường cho biết vỉa hè có diện tích trên 3m tính từ mép nhà trở ra và cần đảm bảo ngăn nắp sử dụng hợp lý.

“Tôi xin nhấn mạnh, vỉa hè vẫn thuộc phạm vi quản lý của Nhà nước, các đơn vị chỉ tạm sử dụng” – vị đại diện Sở GTVT TP.HCM nói.

Trước ý kiến kẻ vạch trắng như vậy thì từ vạch kẻ đó vào đến nhà người dân, người dân có được toàn quyền sử dụng, ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở GTVT TP.Hà Nội cho biết:

“Hiện nay TP.Hà Nội quy định ngoài các tuyến đường được cấp phép sử dụng một phần lòng đường vỉa hè được trông giữ phương tiện thì trên các tuyến phố khác, nếu có đủ điều kiện thì cho phép các phường tổ chức hướng dẫn nhân dân tự để xe trên vỉa hè.

Theo quy định thống nhất thì vỉa hè tính từ sát mép tường trở ra nên có quy định kẻ vạch đến đó để hướng dẫn nhân dân để xe máy cho ngay ngắn” – Giám đốc Sở GTVT TP.Hà Nội thông tin.