Mùa hè năm nay, nắng nóng có khắc nghiệt như năm 2016?

Mùa hè năm 2017, nắng nóng được dự báo là xuất hiện muộn và ít có khả năng kéo dài.

Việt Nam 3 năm liền chịu ảnh hưởng của El Nino

El Nino là một thuật ngữ diễn tả hiện tượng khí hậu khô hạn bất thường kéo dài. Hiện nay do biến đổi khí hậu nên hiện tượng này xảy ra thường xuyên hơn và hậu quả gây ra cũng nặng nề hơn.

Trong 9 tháng đầu năm 2016, Cục Quản lí Đại dương và Khí quyển quốc gia Hoa Kì chỉ ra rằng, đây là giai đoạn ấm nóng kỉ lục không chỉ ở Việt Nam mà còn trên toàn thế giới. Năm 2016 trở thành năm nóng nhất trong lịch sử tính từ năm 1880 trở lại đây.

Thống kê phân bố số ngày nắng nóng tập trung từ tháng 4-9/2016 của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn trung ương: Miền Đông Nam Bộ có số ngày nắng nóng nhiều nhất cả nước với 77 ngày. Tiếp đến là Trung Trung Bộ (75 ngày), Nam Trung Bộ (65 ngày), Bắc Trung Bộ (62 ngày), Đông Bắc Bộ (trong đó có Hà Nội) xảy ra 42 ngày nắng nóng…

Sở dĩ, năm 2016 trở thành năm nắng nóng kỉ lục là do nước ta đang trải qua thời kì El Nino đạt cực đỉnh. Sang năm 2017, các chuyên gia khí tượng nhận định khả năng hiện tượng El Nino vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến thời tiết nước ta.

Theo lịch mùa, đến ngày 20/4, các tỉnh miền Bắc mới lập hạ nhưng từ khoảng đầu tháng 4, nắng nóng đã xảy ra trên diện rộng ở khu vực Tây Bắc Bắc Bộ và các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên-Huế với nhiệt độ cao nhất trong ngày ở khoảng 35-38 độ, một số nơi trên 39 độ C. Thời gian có nhiệt độ trên 35 độ từ 12-16 giờ.

Tuy nhiên, xen kẽ những ngày nắng nóng này vẫn là những đợt không khí lạnh có cường độ yếu. Thời tiết thay đổi liên tục từ nóng sang lạnh chỉ trong vài ngày, kèm theo mưa dông.

Nhiều người đang tò mò xem mùa hè năm nay, nắng nóng đến sớm hay đến muộn và khả năng có khắc nghiệt như năm 2016?

Nắng nóng xuất hiện muộn và ít khả năng kéo dài

Ông Lê Thanh Hải  - Phó Tổng Giám đốc Trung tâm Khí tượng thủy văn Quốc gia cho hay, hầu hết các trung tâm dự báo trên thế giới nhận định, El Nino sẽ quay trở lại từ giữa năm 2017, sớm nhất vào tháng 5, một số Trung tâm nhận định tháng 7. Các Trung tâm dự báo trên thế giới cũng khá thống nhất cường độ El Nino lần này sẽ không mạnh như lần gần đây nhất.

Nắng nóng chỉ kéo dài vài ngày chứ không kéo dài cả tháng như trước.

“Đây là đợt El Nino yếu, nguy cơ lặp lại El Nino cực đỉnh như 2014-2015 và 1997-1998 là thấp. Tuy nhiên, phải tiếp tục theo dõi thêm bởi các dự báo El Nino chỉ có độ tin cậy từ 3-6 tháng và tác động của nó thường trễ khoảng vài tháng. Nếu có gì thay đổi so với nhận định hiện nay  thì 15/5 chúng tôi sẽ có thông báo tiếp”, ông Hải nói.

Về nắng nóng, từ tháng 5-9/2016, nhiệt độ trung bình toàn quốc phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5-1,5 độ C; riêng tháng 6, khu đồng bằng Bắc Bộ cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 2,5 độ C.

Năm nay, ông Hải dự kiến, nhiệt độ trung bình trên cả nước trong mùa hè sẽ chỉ cao hơn trung bình nhiều năm (TBNN) từ 0,5-1 độ C, trong đó Bắc bộ sẽ cao hơn TBNN, Tây Nguyên và Nam bộ xấp xỉ TBNN.

“Nhiều khả năng nắng nóng năm nay sẽ không khắc nghiệt bằng năm trước. Nắng nóng có xu hướng xuất hiện muộn và ít khả năng kéo dài, dự kiến mỗi đợt nắng nóng chỉ từ vài ngày đến 10 ngày, chứ không phải cả tháng như những năm trước”, ông Hải chia sẻ.

Mùa khô 2017-2018, nguy cơ có thể xuất hiện hạn hán, xâm nhập mặn như mùa khô 2014-2015 và 2015-2016. Ngay từ bây giờ, các khu vực Ninh Thuận, Bình Thuận, Tây Nguyên, Nam bộ cần phải cảnh báo sớm để lập kế hoạch sản xuất nông-công nghiệp cho mùa khô tới.

Một đặc điểm khác của hiện tượng El Nino mà ông Hải cho hay, El Nino thường xuất hiện ở biển trước sau đó mới ảnh hưởng đến các hoàn lưu khí quyển. Do đó, dự báo số lượng bão, áp tháp nhiệt đới trên biển sẽ nhiều hơn trung bình nhiều năm (TBNN khoảng 12 cơn).

Dự báo năm 2017 sẽ có khoảng 13-15 cơn bão và áp thấp nhiệt đới xuất hiện trên Biển Đông, trong đó có 3-4 cơn bão, áp thấp nhiệt đới ảnh hưởng đến đất liền nước ta.

Cuối mùa bão, El Nino tác động nên số lượng bão ít hơn. Tuy nhiên, ông Hải lưu ý: “Những năm El Nino không quá mạnh thường xuất hiện các cơn bão có quỹ đạo và cường độ bất thường. Các thiên tai khác như mưa, lũ cũng nhiều hơn”.