Về vấn đề này, phóng viên NTNN đã phỏng vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ.
Thưa Bộ trưởng, trong Nghị quyết 26 về nông nghiệp, nông dân, nông thôn có nêu rõ là “tăng mạnh đầu tư ngân sách nhà nước ngay từ năm 2009 và đảm bảo 5 năm sau cao gấp 2 lần 5 năm trước”. Vậy, Bộ Tài chính đã thực hiện nhiệm vụ đó như thế nào?
- Để thực hiện Nghị quyết 26, Bộ Tài chính đã hướng dẫn các địa phương và phối hợp với Bộ KHĐT, các bộ, ngành khác có liên quan ưu tiên đầu tư cho nông nghiệp và phát triển nông thôn.
Tới đây, nhiều loại phí, lệ phí sẽ được rà soát để miễn, giảm cho nông dân. |
Cụ thể, Bộ đã tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội tiếp tục thực hiện chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp. Miễn giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cho các doanh nghiệp đầu tư vào “tam nông”. Thực hiện miễn thủy lợi phí đối với hộ gia đình, cá nhân có đất, mặt nước dùng vào sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản và làm muối trong hạn mức giao đất nông nghiệp…
Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ |
Đồng thời, tiếp tục triển khai thực hiện Chương trình kiên cố hóa kênh mương, nâng cấp đường giao thông nông thôn, cơ sở hạ tầng nuôi trồng thủy sản và cơ sở hạ tầng làng nghề nông thôn. Theo đó, hàng năm các địa phương được vay vốn tín dụng đầu tư của Nhà nước thông qua Ngân hàng Phát triển VN với lãi suất 0% để thực hiện chương trình này.
Bên cạnh đó, ngân sách T.Ư đã thực hiện hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai và dịch bệnh, chỉ tính riêng trong 3 năm (2008 – 2010) đã lên tới 11.217 tỷ đồng, chưa kể hàng trăm nghìn tấn gạo hỗ trợ hộ nghèo nhằm cứu đói giáp hạt và bị ảnh hưởng bởi thiên tai.
Tôi xin nói rõ thêm, trong chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết 26, Bộ Tài chính được phân công chủ trì thực hiện 2 đề án là sửa đổi, bổ sung Luật Ngân sách và Đề án Thí điểm Bảo hiểm nông nghiệp. Các đề án này đều đang được xây dựng với định hướng: Ưu tiên phục vụ phát triển “tam nông”.
Việc ưu tiên bố trí ngân sách như trên đã được thể hiện cụ thể như thế nào trong dự toán 2009 - 2011, thưa Bộ trưởng?
- Có thể nói, dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) chi cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn đã tăng với tốc độ cao qua từng năm. Cụ thể, dự toán chi cho lĩnh vực này năm 2009 tăng 34,7% so với năm 2008 và năm 2010 tăng 29,7% so năm 2009; năm 2011 tăng 26,5% so dự toán 2010; nâng tỷ trọng chi cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn so tổng chi NSNN tăng từ 39,3% năm 2010 lên 39,8% năm 2011.
Với việc đảm bảo bố trí chi từ NSNN cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn có tốc độ tăng cao hơn tăng chi chung của NSNN, do đó đã tăng tỷ trọng chi cho nông nghiệp, nông thôn so tổng chi NSNN từ 32,8% (năm 2008) lên 39,8% năm 2011, bảo đảm mục tiêu Nghị quyết T.Ư 7 đề ra.
Chủ trương của Đảng, Chính phủ là đổi mới mạnh mẽ cơ chế, chính sách để huy động cao các nguồn lực, phát triển nhanh kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân. Vậy, trong phạm vi nhiệm vụ của mình, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục thực hiện những biện pháp gì để hoàn thành mục tiêu này?
- Tôi cho rằng, để thực hiện nhiệm vụ này đòi hỏi sự nỗ lực rất lớn. Bên cạnh việc thực hiện các đề án theo phân công của Chính phủ, định hướng ưu tiên đầu tư cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn sẽ được Bộ Tài chính tập trung hướng vào việc tiếp tục thực hiện các chính sách ưu đãi về thu tiền sử dụng đất, về thuế giá trị gia tăng, thuế TNDN nhằm khuyến khích đầu tư, nhất là các dự án đầu tư áp dụng công nghệ cao, công nghệ chế biến nông sản thực phẩm sau thu hoạch, dự án đầu tư vào các vùng đặc biệt khó khăn phát triển sản xuất kinh doanh, khuyến khích xuất khẩu. Thực hiện rà soát các khoản phí, lệ phí thuộc lĩnh vực nông nghiệp và đề xuất miễn, giảm cho nông dân.
Như Bộ trưởng đã khẳng định, Bộ Tài chính sẽ ưu tiên thực hiện tổng hợp nhiều chính sách từ ưu đãi thuế, vốn tín dụng, cũng như ưu tiên bố trí ngân sách phục vụ cho phát triển “tam nông”. Cụ thể sẽ như thế nào?
- Bộ Tài chính sẽ tiếp tục dành nguồn vốn tín dụng ưu đãi đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn thông qua Chương trình kiên cố hóa kênh mương, đường giao thông nông thôn, cơ sở hạ tầng nuôi trồng thủy sản và cơ sở hạ tầng làng nghề nông thôn. Ưu tiên vốn tín dụng ưu đãi cho các ngành nghề thu hút nhiều lao động, các dự án phục vụ chế biến, bảo quản xuất khẩu nông, lâm, thủy, hải sản nhằm giải quyết việc làm cho nông dân, thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, tăng năng suất lao động, giảm giá thành, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất…
Việc bố trí ngân sách, kể cả chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên, cũng sẽ được ưu tiên cho phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Trong đó chú ý thực hiện các chính sách: Ưu tiên bố trí ngân sách phát triển đầu tư nông nghiệp, nông dân, nông thôn tại các vùng khó khăn theo các Nghị quyết của Bộ Chính trị, quyết định của Thủ tướng… Bố trí kinh phí để thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, trong đó ưu tiên bố trí vốn thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới; Chương trình giảm nghèo bền vững...
Vậy về phía các địa phương thì sao, thưa Bộ trưởng?
- Các địa phương chủ động bố trí cân đối ngân sách (theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước) bao gồm cả vốn đầu tư và vốn thường xuyên cho phát triển nông nghiệp, nông thôn… Đồng thời, Bộ cũng ưu tiên dành nguồn trái phiếu Chính phủ, nguồn thu từ sổ xố kiến thiết và nguồn cân đối ngân sách địa phương để đầu tư cho giao thông liên vùng, thủy lợi, kiên cố hóa trường lớp học, khám chữa bệnh…
Mới đây, làm việc với Hội NDVN, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh, nông nghiệp, nông dân, nông thôn phải được giải quyết đồng bộ, đặt trong mối quan hệ tổng thể của tình hình CNH- HĐH đất nước. Tổng Bí thư đã chỉ rõ, cần quan tâm, tạo điều kiện để nông dân phát huy vai trò làm chủ của mình, tôi cho rằng đó chính là điều cốt lõi.
Xin cảm ơn Bộ trưởng !
Mai Hương (thực hiện)