Các đại biểu chất vấn nhiều về chất lượng y tế cơ sở chưa đáp ứng được nhu cầu khám chữa bệnh của người dân, khiến bệnh nhân dồn lên tuyến trên làm quá tải bệnh viện. Đồng thời, cũng có nơi đầu tư gây lãng phí vì không có bệnh nhân.
Bộ trưởng cho biết, y tế cơ sở của Việt Nam đã có nhiều thành tựu được quốc tế ghi nhận. Y tế cơ sở góp phần giúp Việt Nam đạt được nhiều mục tiêu thiên nhiên kỷ như giảm tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh, suy dinh dưỡng trẻ em… “Nhiều đại biểu quốc tế cho biết, muốn phát triển y tế cơ sở cần phải sang Việt Nam học hỏi” - Bộ trưởng Tiến nhấn mạnh.
Tuy nhiên, đầu tư cho y tế cơ sở hiện đang có nhiều bất cập. Không cần phải đầu tư dàn trải theo tiêu chí Nông thôn mới, xã nào cũng cần trạm y tế đạt chuẩn quốc gia. Bộ Y tế xem xét để tập trung đầu tư vào các vùng sâu, vùng xa, điều kiện đi lại khó khăn, cách xa các cơ sở y tế tuyến trên. Còn nơi nào có giao thông thuận lợi, người dân dễ đi khám ở huyện, tỉnh thì không cần đầu tư, mở rộng nhiều.
Bộ trưởng Tiến cho rằng: "“Một đồng đầu tư cho y tế dự phòng bằng 10 đồng cho công tác khám chữa bệnh”
Bộ trưởng cũng cho rằng, hiện nay ngân sách nhà nước đang chú trọng đầu tư vào khám chữa bệnh mà chưa đầu tư thích đáng cho y tế dự phòng. Trong khi đó, đầu tư cho y tế dự phòng sẽ giúp dân khoẻ mạnh, phát hiện bệnh sớm, điều này có thể làm giảm tài chính chi cho khám chữa bệnh. “Một đồng đầu tư cho y tế dự phòng bằng 10 đồng cho công tác khám chữa bệnh” - Bộ trưởng Tiến nói.
Hiện Bộ Y tế cũng đang triển khai Đề án Bác sĩ gia đình nhằm nâng cao công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu, phát hiện bệnh sớm…
Các đại biểu cũng tập trung chất vấn nhiều vào giá thuốc ở Việt Nam còn cao, việc kê khai giá thuốc ở các cửa hàng chưa đồng nhất, chỗ cao chỗ thấp, việc bán thuốc không kê đơn còn tràn lan, đặc biệt là kháng sinh, góp phần làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh
Bộ trưởng Tiến nhận định rằng việc tình trạng bán thuốc không kê đơn như các đại biểu nêu là rất xác đáng. Lỗi là do bệnh nhân còn chủ quan với sức khoẻ, tự ý đi mua thuốc, còn nhân viên cửa hàng thuốc nhiều khi vẫn chưa tuân thủ đúng quy định bán thuốc có kê đơn.
Nhiệm kỳ tới, Bộ trưởng sẽ giao cho Cục Quản lý Dược nhân rộng mô hình xây dựng quầy thuốc đạt chuẩn và tăng cường thanh tra giám sát. Tuy nhiên, cả nước có hàng chục nghìn cửa hàng thuốc mà ngành y tế chỉ có hơn 300 thanh tra, nên việc thanh tra sát sao cũng khó khăn.
Vấn đề giá thuốc, Bộ trưởng cho biết, hiện Bộ Y tế đã có nhiều văn bản quy định về việc đấu thầu thuốc; thành lập trung tâm mua sắm tập trung, lên danh mục thuốc đầu thầu tập trung… tiến tới dần dần điều chỉnh giá thuốc, giảm bớt các loại thuốc giá cao vào bệnh viện mà vẫn đảm bảo nhu cầu khám chữa bệnh của người dân.
Bộ trưởng cho biết, theo quy định, giá thuốc của nhà thuốc bệnh viện thì bằng với giá thuốc trong viện, còn các nhà thuốc bên ngoài thì tuân theo quy luật thị trường, tuy nhiên, đều phải niêm yết giá đầy đủ. Nếu cửa hành nào bán lẻ thuốc chênh lệch quá nhiều thì cán bộ thanh tra sẽ có kiểm tra, chấn chỉnh. Điều này phải phối hợp với các cơ quan chức năng ở địa phương chứ mình Bộ Y tế không giải quyết hết được.
Về giá trang thiết bị y tế chênh lệch, Bộ trưởng Bộ Y tế cũng cho biết, vừa qua Kiểm toán Nhà nước kết luận nhiều thiết bị chưa hết khấu hao đã hỏng, đắp chiếu. Tuy nhiên, theo bà, một trong những lý do là công suất quá lớn kể cả ở tuyến tỉnh; một số máy đắp chiếu vì đang trong thời gian bảo hành, bảo trì…
Vẫn còn quá tải ở nhiều chuyên khoa như Ung bướu, Nhi, Tim mạch (Khám bệnh ở BV K T.Ư- Ảnh DL)
Về chênh lệch giá cao giữa các cơ sở y tế khi mua cùng một mặt hãng, bà Tiến lý giải "kiểm toán có quyền kết luận, tuy nhiên các cơ sở y tế không đồng thuận với kết luận này", vì trang thiết bị vật tư y tế rất đa dạng. Ví dụ, kim cánh bướm là kim nhỏ để luồn trong mao mạch nhỏ, thông thường Bệnh viện Việt Đức mua thì giá 6-7 nghìn đồng mỗi chiếc, trong khi Bệnh viện Chợ Rẫy mua gấp 10 lần. Vấn đề ở chỗ cũng là kim cánh bướm, nhưng cái kim bệnh viện Chợ Rẫy mua là kim có khóa, có van, đầu vát để tránh đau cho bệnh nhân…; vì vậy giá chênh lệch nhau đã có thông tin báo cáo với cử tri.. chưa làm rõ nguyên nhân và nêu giải pháp.
Trả lời về tình trạng trục lợi Quỹ BHYT, Bộ trưởng Tiến cho biết ngành vừa tổ chức đoàn đi kiểm tra, giám sát thì thấy có tình trạng lạm dụng từ 2 phía cơ quan y tế và người dân. Theo bà, do giá dịch vụ tăng, quyền lợi được hưởng của người đóng bảo hiểm y tế đã rộng hơn, và với chủ trương thông tuyến thì nhiều người đã lạm dụng. Có những người khám đến 20-30 lần trong thời gian ngắn, sáng đi khám, chiều lại tiếp từ bệnh viện này sang bệnh viện khác…
Với các cơ sở y tế, cơ chế tự chủ bên cạnh mặt tích cực cũng có hạn chế là lạm dụng kỹ thuật xét nghiệm, dịch vụ y tế, kéo dài thời gian nằm viện hoặc chưa thật cần thiết như vẫn yêu cầu nằm viện…, để tăng nguồn thu. Bộ sẽ làm quy trình quản lý khám chữa bệnh chặt chẽ hơn, kèm theo giám sát, cùng với Bảo hiểm xã hội có định mức trần chi, đổi mới mô hình tự chủ của cơ sở y tế; y tế các cơ sở y tế công nhận kết quả xét nghiệm của nhau.
Buổi chiều, Bộ trưởng Bộ Y tế tiếp tục ngồi “ghế nóng”.