Dĩ nhiên, những nhà làm kế hoạch trên đây chỉ mới tính chiều “thuận”, nghĩa là họ nghĩ rằng, cũng giống như 10 năm qua, năm nay ở ĐBSCL không có lũ lớn.
Tuy nhiên, năm nay “canh bạc” mà các tỉnh ĐBSCL đang chơi với trời ấy, phần thắng đã không thuộc về họ. Hai tỉnh đầu nguồn con nước là An Giang và Đồng Tháp vừa cuống cuồng lo chống sạt lở để bảo vệ mạng sống cho dân vừa be bờ đắp đập để bảo vệ lúa. Nhưng dự báo của ngành nông nghiệp thì lúa vụ thu đông ở các tỉnh này, phần lớn diện tích còn đang trong thời kỳ đẻ nhánh, đến tháng 11.2011 mới có thể “thoát hiểm”.
Trong khi đó, lũ lên từng giờ, lại được trời bổ sung thêm nước từ những cơn bão đang đổ vào miền Trung, gây mưa lớn ở tây Trường Sơn, ào ạt đổ nước về sông Mekong, sẽ “ghé thăm” các tỉnh miền Tây trong một vài ngày tới. Vì vậy, bức tranh lũ lụt ở ĐBSCL trong thời gian tới là không mấy sáng sủa, và như vậy, số phận của hàng trăm nghìn hecta lúa thu đông cũng không phát bất cứ một tín hiệu vui nào.
Để gieo sạ 130.000ha lúa thu đông năm nay, tỉnh An Giang đã phải làm mới và gia cố các tuyến đê bao với tổng chiều dài lên tới 1.000km. Lũ mới lên 4,3m tại Tân Châu, tỉnh này đã phải huy động hàng nghìn lượt lao động để gia cố hàng trăm km đê nhằm bảo vệ lúa. Dự báo, nếu lũ lên thêm 0,4m (đạt 4,7m), không ai dám chắc là các tuyến đê sẽ không bị ảnh hưởng gì. Bấy giờ, không lấy đâu ra “quân” để hộ đê, đành phó mặc hàng nghìn hecta lúa thu đông cho trời.
Mặc dù lãnh đạo các tỉnh An Giang và Đồng Tháp đều “nói cứng” với Bộ trưởng Bộ NNPTNT Cao Đức Phát khi ông đi kiểm tra tình hình lũ lụt mới đây tại hai tỉnh này, rằng sẽ bảo vệ lúa đến cùng vì “đây là năm đầu tiên, các tỉnh ĐBSCL chính thức phát động nông dân trồng lúa thu đông nên không để dân mất lòng tin đồng thời tạo tiền đề để mở rộng diện tích trong những năm tới”- như lời ông Lê Vĩnh Tân-Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp nói với Bộ trưởng Cao Đức Phát. Tuy nhiên, tình hình lũ ở ĐBSCL trong những ngày tới sẽ không “đồng thuận” với các vị lãnh đạo hai địa phương nói trên.
Chuyện lũ lụt là điều không ai muốn, song phải tiên liệu những tình huống xấu nhất để mà tránh xa. Hàng trăm nghìn hecta lúa thu đông ở ĐBSCL đang phải trả giá cho “ý chí nhất định thắng” của một số nhà quản lý. Kinh nghiệm “bỏ hẳn vụ lúa thu đông” của các tỉnh miền Trung gần 10 năm qua để tránh bão vẫn còn nguyên giá trị đến hôm nay.
Hà Nhiên