Dân lý giải việc chê không bắt cá lúc nhúc, dày đặc dưới mương

Qua quan sát nguồn nước mương đi qua Khê Xuân được dẫn, bơm từ con sông Khê Hòa nằm ngay ở phía nam của xóm này. Với chiều rộng ước hàng trăm mét và dài nhiều cây số nên ngoài việc cung cấp nước tưới cho hàng ngàn ha cây màu, sông Khê Hòa cũng là nơi mưu sinh bằng đánh bắt cá của hàng trăm hộ dân trong vùng. Vì vậy cá trong mương dẫn đi qua xóm Khê Xuân cũng là từ sông Khê Hòa vào.

Bình thường khi mương này (rộng ước khoảng 1,5m và sâu gần 2m) đầy ắp nước, nhiều người trong vùng vẫn ra đây câu, thả lưới bắt cá về ăn. Tuy nhiên hiện đang là thời điểm thu hoạch lúa lại là mùa nắng nên nước trong mương hiện cạn chỉ còn 40-60cm. Theo đó cứ vào buổi trưa, số cá bị bí trong mương nổi lên mặt nước để thở, đến tầm 14-16 giờ thì lặn xuống.

Tuy lượng cá bí trong mương vô số, nhiều con to bằng cả bàn tay xòe người lớn thế nhưng do nước đọng và đục, một số gia đình ở gần xả nước sinh hoạt xuống...thấy ghê ghê nên người dân chê không bắt. 'Chứ không phải do nguồn nước bị ô nhiễm nặng, hay lý do nào khác cả", người dân Khê Xuân giải thích. Riêng số cá chết do thiếu ô xy nổi lên mặt, người dân trong thôn vớt lên và mang bỏ ở các khu vực đất hoang xa khu dân cư để tránh ô nhiễm.