Ủy ban Hải sản – Hiệp hội Chế biến Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho rằng, việc bị EU “phạt thẻ vàng” cũng được xem như là cơ hội để Việt Nam hoàn thiện hệ thống quản lý nghề cá.
Ngày 23.10 vừa qua, Ủy ban Châu Âu đã có thông cáo báo chí về việc EU cảnh báo thẻ vàng đối với hải sản Việt Nam vì những nỗ lực của Việt Nam chưa đủ để chống khai thác bất hợp pháp (IUU).
Đây là một thách thức lớn đối với ngành khai thác và chế biến xuất khẩu hải sản Việt Nam, bởi những hệ lụy có thể xảy ra như uy tín và thương hiệu của ngành hải sản Việt Nam bị ảnh hưởng.
Sau 6 tháng, nếu không cải thiện được những vấn đề liên quan đến chống khai thác bất hợp pháp hiện có, hải sản Việt Nam có thể bị EU "cấm cửa" bằng cách phạt "thẻ đỏ"
Cụ thể, sau khi bị “phạt thẻ vàng”, xuất khẩu sang thị trường EU có thể bị sụt giảm, đồng thời tác động xấu đến việc xuất khẩu sang các thị trường khác như Mỹ - nước đang chuẩn bị áp dụng hệ thống kiểm soát thủy sản nhằm chống khai thác IUU từ 1.1.2018. Trong thời gian bị thẻ vàng 100% lô hàng hải sản xuất khẩu sang EU sẽ bị giữ lại để kiểm tra nguồn gốc khai thác làm mất thời gian và chi phí cho doanh nghiệp...
Phía EU cho biết, Việt Nam có 6 tháng để khắc phục thiếu sót, nếu không có cải thiện theo đánh giá của EU, sẽ bị chuyển sang cảnh báo “thẻ đỏ”, đồng nghĩa với việc vị cấm xuất khẩu các mặt hàng hải sản sang EU.
Tuy nhiên, theo bà Nguyễn Thị Thu Sắc – Chủ tịch Ủy ban Hải sản VASEP, việc EU rút thẻ vàng đối với Việt Nam cũng là cơ hội để ngành khai thác hải sản trong nước đánh giá lại thực trạng, tổ chức lại sản xuất, hoàn thiện hệ thống quản lý nghề cá để hướng tới mục tiêu phát triển bền vững.
Nhận thức rất rõ sự cần thiết tuân thủ các quy định IUU của EU cũng như quyết tâm chống các hoạt động khai thác IUU, trong thời gian qua, VASEP cùng các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu hải sản đã thống nhất và quyết tâm thực hiện chương trình hành động chống khai thác IUU với sự tham gia cam kết của hơn 70 doanh nghiệp hải sản.
VASEP đang cùng với Tổng cục Thủy sản, Bộ NNPTNT và các cơ quan liên quan thực hiện chương trình hành động quốc gia chống khai thác IUU, với mong muốn duy trì để EU không chuyển sang cảnh báo thẻ đỏ sau 6 tháng tới và hướng tới lấy lại thẻ xanh cho Việt Nam.
VASEP và cộng đồng doanh nghiệp hải sản Việt Nam cũng đã cam kết chỉ thu mua và nhập khẩu nguyên liệu hải sản khai thác hợp pháp, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, nói không với những hải sản bị cấm đánh bắt, xây dựng quy tắc thu mua hải sản minh bạch…
Ngoài ra, đề xuất thay đổi phương thức quản lý các cảng cá, xây dựng cơ sở dữ liệu nghề cá phục vụ cho việc quản lý và truy xuất nguồn gốc, đáp ứng yêu cầu của thị trường EU…
Cộng đồng doanh nghiệp hải sản đang nổ lực thay đổi để đáp ứng yêu cầu chống IUU của EU
Mới hôm qua (24.10), VASEP cùng Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam đã ký Bản ghi nhớ hợp tác nhằm đảm bảo trong việc cam kết chống lại khai thác IUU, đồng thời thể hiện quyết tâm cùng Chính phủ và các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng nghề cá Việt Nam bền vững và quản lý hiệu quả.
Trung tướng Hoàng Văn Đồng - Chính ủy Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam thông tin, VASEP và Cảnh sát biển Việt Nam sẽ hợp tác 3 nội dung, gồm hỗ trợ, trao đổi thông tin; tuyên truyền, đấu tranh chống khai thác bất hợp pháp và các hoạt động hợp tác khác. Hai bên cũng sẽ xem xét kết hợp với Bộ NNPTNT và Cơ quan quản lý thủy sản địa phương thiết lập và vận hành trung tâm dữ liệu nghề cá phục vụ truy xuất nguồn gốc IUU.
Đại tá Trần Văn Nam - Cục trưởng Cục Nghiệp vụ và Pháp luật cho biết, do nhiều nguyên nhân khác nhau mà tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài đánh bắt hải sản trái phép vẫn diễn biến phức tạp và có chiều hướng không giảm gây khó khăn cho công tác quản lý, tác động tiêu cực đến hoạt động khai thác, xuất nhập khẩu hải sản hợp pháp của các doanh nghiệp trong nước.
Theo số liệu của lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam, từ năm 2015 đến nay có trên 1.500 tàu cá và trên 7.300 ngư dân Việt Nam bị lực lượng chức năng nước ngoài xua đuổi, bắt giữ.
VASEP hy vọng, với sự hợp tác tích cực với Bộ NN&PTNT, Tổng cục Thủy sản, các chi cục Thủy sản và các cảng cá, cùng với sự nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp hải sản và ngư dân, trong 6 tháng tới ngành khai thác hải sản Việt Nam sẽ có những cải thiện về thể chế cũng như thực tiễn được EU ghi nhận. Qua đó, Việt Nam vẫn giữ được thị trường EU, là thị trường lớn với doanh số xuất khẩu hải sản trung bình 350 – 400 triệu USD/năm. |