Bộ Công an thông tin về lộ trình bỏ sổ hộ khẩu giấy và CMND
Clip: Trung tướng Trần Văn Vệ trả lời báo chí
Sáng 7.11, Bộ Công an tổ chức họp báo về việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư thuộc phạm vi chức năng quản lý nhà nước của bộ này. Buổi họp báo có sự tham dự của các cơ quan thuộc Bộ Công an về quản lý dân cư nhằm trả lời những thắc mắc liên quan đến việc đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Trung tướng Trần Văn Vệ trả lời báo chí về thông tin bỏ sổ hộ khẩu và CMND.
Trước đó, ngày 30.10 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã ký ban hành Nghị quyết 112/NQ-CP của Chính phủ về việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư thuộc phạm vi chức năng quản lý nhà nước của Bộ Công an.
Theo Nghị quyết, Chính phủ đã thông qua Phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân. Trong đó, có phương án sẽ bãi bỏ hình thức quản lý dân cư đăng ký thường trú bằng "sổ hộ khẩu" và thay thế bằng hình thức quản lý thông qua mã số định danh cá nhân. Từ đó, bãi bỏ kết quả giải quyết thủ tục là “sổ hộ khẩu” và thay thế bằng hình thức cập nhật thông tin trên cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Quy định này đã thu hút rất lớn sự quan tâm của dư luận. Người dân thắc mắc các phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính trong Nghị quyết 112/NQ-CP sẽ được thực hiện như thế nào, thời gian nào sẽ chính thức được triển khai?
Việc bỏ sổ hộ khẩu cần có lộ trình
Trao đổi với báo chí về thông tin “bỏ sổ hộ khẩu”, Trung tướng Trần Văn Vệ, Quyền tổng cục trưởng Tổng cục cảnh sát, Bộ Công an cho biết, thông tin “bỏ sổ hộ khẩu” là cách hiểu chưa chuẩn xác. Nhà nước không bỏ quản lý hộ khẩu mà chỉ chuyển từ hình thức quản lý bằng sổ hộ khẩu giấy sang hình thức quản lý bằng công nghệ.
Việc bỏ sổ hộ khẩu giấy không có nghĩa bỏ quản lý con người. Bộ Công an và các bộ ngành có liên quan đang thực hiện đề án thu thập dữ liệu dân cư quốc gia về dân cư và cấp cho mỗi người dân một số định danh.
Cũng theo Trung tướng Vệ, cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia về dân cư sẽ tập hợp 15 trường thông tin cơ bản nhất của con người, bất kì ngành nào cũng sử dụng đến. Công dân chỉ cần mang thẻ căn cước hoặc nhớ số định danh, cơ quan chức năng sẽ truy cập từ cơ sở để có các thông tin cần thiết.
“Hiện đang có nhiều ý kiến hiểu rằng bỏ sổ hộ khẩu là bỏ hẳn quản lý bằng hộ khẩu, điều này là không đúng. Thực chất vẫn là quản lý theo sổ hộ khẩu nhưng bằng công nghệ thông tin, trên thế giới như Mỹ, Nga không nước nào bỏ quản lý theo sổ hộ khẩu cả chỉ bỏ tờ giấy hộ khẩu, chuyển sang quản lý con người bằng công nghệ thông tin”, Trung tướng Trần Văn Vệ nói.
Quyền Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát khẳng định hiện "chưa bỏ sổ hộ khẩu". Sau khi cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được đưa vào sử dụng sẽ thay thế bằng hình thức quản lý sổ hộ khẩu giấy bằng hình thức quản lý qua công nghệ thông tin.
Theo Trung tướng Trần Văn Vệ, Chính phủ giao Bộ Công an thực hiện dự án và tối đa 2-3 năm nữa mới có lộ trình bỏ sổ hộ khẩu. Khi cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoàn thành, các bộ ngành sẽ sử dụng nguồn tài nguyên thông tin này. Bộ Công an dự kiến đến năm 2020 khi xong cơ sở dữ liệu quốc gia sẽ đề xuất bỏ sổ hộ khẩu giấy. Nhiều nước trên thế giới không bỏ quản lý hộ khẩu mà chỉ bỏ phương thức quản lý thủ công.
"Sau này khi cơ sở dữ liệu cư dân và việc cấp mã số định danh hoàn tất sẽ tiến tới bỏ sổ hộ khẩu", ông Vệ nói.
Trung tướng Trần Văn Vệ cho biết thêm, ngày 14.11 tới đây, Bộ Công an sẽ tổ chức hội nghị triển khai trên toàn quốc, sau đó sẽ tập huấn cho đội ngũ cán bộ thu thập từ công an tỉnh đến huyện, phường/xã, phát bảng kê đến từng hộ đối chiếu với dữ liệu của mình, cùng lực lượng công an xác thực, trên cơ sở đó nhập dữ liệu.
Về thông tin bỏ chứng minh nhân dân (CMND), ông Vệ cho biết, việc bỏ chứng minh thư là đúng. Tuy nhiên, khi bỏ CMND công dân sẽ chuyển sang sử dụng căn cước công dân.
“CMND hay Căn cước công dân chỉ khác nhau về tên gọi còn giá trị vẫn như nhau. Đây là loại giấy tờ tùy thân của công dân nên cần phải có. Sau này bỏ CMND thì sẽ sử dụng thẻ căn cước, hiện đang sử dụng cả 3 loại thẻ (CMND 9 số, 12 số, thẻ căn cước). CMND có rất nhiều bất tiện, làm thủ công, dễ bị làm giả. Thẻ căn cước bằng công nghệ hiện đại, hiện đã thí điểm 16 tỉnh/thành. Từ năm 2020 sẽ triển khai toàn bộ các tỉnh/thành còn lại trên cả nước”, Trung tướng Vệ thông tin.
Trung tướng vệ cũng cho biết, tới năm 2020 khi tất cả các tỉnh thành thực hiện việc cấp Căn cước công dân thay cho cấp CMND thì những người chưa đổi từ CMND sang căn cước nhân dân vẫn có thể tiếp sử dụng CMND đến khi hết thời hạn (thời hạn CMND là 15 năm). Tuy nhiên, nếu công dân có nhu cầu đổi CMND sang căn cước công dân cho thuận lợi trong các giao dịch hành chính thì có thể ra cơ quan công an để đổi.
Tại buổi họp báo, Thiếu tướng Lương Tam Quang – Chánh Văn phòng Bộ Công an giải thích thêm về Nghị quyết 112/NQ-CP. Theo đó, việc bãi bỏ đăng ký bằng số hộ khẩu và thay thế bằng mã số định danh cá nhân không có nghĩa là "bỏ quản lý". Đây là thay đổi hình thức quản lý để không còn thủ công, rườm rà như trước. Để làm được việc này phải có lộ trình.
Bộ Công an dự kiến đến năm 2020 sẽ tham mưu sửa đổi một luật, bảy nghị định và năm thông tư liên tịch, gần 20 thông tư của bộ để phù hợp với việc quản lý này.
Sau khi cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đưa vào vận hành, công dân chỉ cần xuất trình 3 thông tin...