Cuộc họp TPP cấp Bộ trưởng diễn ra ngày 9/11 (ảnh: Xuân Ngọc)
Trong cuộc gặp gỡ với báo chí vào chiều ngày 10/11, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern tiết lộ rằng quá trình đàm phán về TPP đang gặp nhiều trở ngại, một thành viên của đoàn New Zealand tiết lộ.
Thủ tướng Canada không dự họp với các lãnh đạo TPP
Trong khi đó, báo Financial Review của Australia ngày 10/11 đưa tin, thỏa thuận gần như sắp đạt được giữa 11 nước thành viên còn lại của Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sau khi Mỹ rút có thể đổ vỡ khi phía Canada bất ngờ không dự họp vào phút chót mà không thông báo trước.
Một nguồn tin từ Bộ Công Thương Việt Nam cho biết, Bộ cũng mới nắm được thông tin về việc đàm TPP gặp ngại do phía Canada. Các Bộ trưởng đang chuẩn bị một cuộc họp và nghe phía Canada giải thích. |
Báo trên viết rằng, lãnh đạo của các nước thành viên TPP gồm Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe hôm nay đã tỏ ra không hài long sau khi Thủ tướng Canada Justin Trudeau bất ngờ không tham dự cuộc họp giữa các nhà lãnh đạo TPP, vốn dự kiến sẽ thông qua một thỏa thuận.
“Chúng tôi đã đạt được một thỏa thuận với sự nhất trí của 11 bộ trưởng thương mại TPP. Chúng tôi đã chính thức hóa thỏa thuận này vào tối qua và đệ trình dự thảo lên các nhà lãnh đạo (TPP)”, Bộ trưởng Thương mại Australia Steve Ciobo, thành viên của đoàn đàm phán TPP của Australia, cho biết với thái độ giận dữ.
Theo Financial Review, hiện vẫn chưa rõ lý do Thủ tướng Canada không tham gia cuộc họp với các lãnh đạo TPP hôm nay. Tuy nhiên, trước đó, Canada từng tuyên bố rằng nước này muốn một thỏa thuận ổn thỏa, chứ không phải một thỏa thuận vội vàng.
Cuộc họp căng thẳng vào tối muộn
Trước đó, một cuộc họp kín giữa các trưởng đoàn đàm phán TPP đã diễn ra tại Đà Nẵng vào tối ngày 9/11, và phía Nhật Bản thông báo rằng 11 thành viên còn lại của TPP đã đạt được đồng thuận về nguyên tắc về TPP.
Tại họp báo của Hội nghị Liên Bộ trưởng Ngoại giao - Kinh tế APEC (AMM) tại Đà Nẵng, Bộ trưởng Công thương Việt Nam Trần Tuấn Anh cho biết TPP là một hoạt động bên lề của Hội nghị Bộ trưởng AMM.
Theo đó, những nội dung được thảo luận tại Hội nghị Bộ trưởng TPP cũng là những nội dung tiếp nối của quá trình trao đổi và làm việc cấp trưởng đoàn đàm phán của nước thành viên TPP trong liên tục 4 vòng đàm phán vừa qua, và phù hợp với tinh thần và thông báo tại AMM và MAT lần thứ 23 tại Hà Nội hồi giữa năm.
Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nhấn mạnh, các nước đang tiếp tục nỗ lực để duy trì TPP như một hiệp định có chất lượng cao, đồng thời có những điểm cân bằng, phù hợp lợi ích của các quốc gia tham gia, để tiếp tục mang lại lợi ích chung thông qua việc tiếp tục tự do hóa thương mại, mở cửa thị trường, hội nhập và tiếp tục các cải cách để đảm bảo chất lượng cao trong hệ thống các quốc gia TPP.
TPP ban đầu gồm 12 quốc gia, gồm: Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Mỹ, Việt Nam. TPP được đàm phán dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama, TPP nhằm xóa bỏ các rào cản thương mại và thúc đẩy quan hệ kinh tế giữa các quốc gia thành viên vốn chiếm 40% GDP toàn cầu.
Tuy nhiên, người kế nhiệm của ông Obama là Tổng thống Mỹ Donald Trump ngay khi nhậm chức đã ký sắc lệnh rút Mỹ khỏi TPP đầu năm 2017. Sau khi Mỹ rút khỏi TPP, 11 thành viên còn lại đã nhất trí tiếp tục các cuộc đàm phán về cách thức nhằm duy trì TPP.