Quả trứng và số 0

Ở Thái Nguyên, nông dân tìm mọi cách “hãm gà đẻ trứng” khi cứ mỗi quả trứng “đẻ” ra một khoản lỗ 500 đồng. Ở Hải Dương, nông dân “thanh lý” gà siêu trứng làm gà thịt. Và thật cay cắng, trên một tờ báo đã đề cập chuyện có chủ trang trại đã nhắc đến hai chữ “tự tử”.

Câu chuyện những quả trứng phải bán dưới giá thành, với cái giá mà hai chữ “rẻ mạt” cũng chưa đủ để nói hết sự cay đắng, cho thấy mỗi khi thị trường thức ăn gia súc “hắt hơi sổ mũi” là lập tức nông dân “lên cơn sốt”. Chưa kể “thảm họa” dịch cúm gia cầm. Chưa nói câu chuyện chẳng phải đột xuất là những tin đồn “trứng giả”, “trứng tẩy axít”. Quả trứng, với nông dân, có lúc cũng y như những số 0 tròn trĩnh vậy.

Cuối tuần qua, cơn “sốt trứng” đã hạ nhiệt trong sự hân hoan của người tiêu dùng và sự lo lắng của người nông dân khi giá trứng trở về thậm chí còn thấp hơn thời điểm trước khi tăng giá. Nhìn từ đỉnh điểm của cơn sốt, khi chỉ trong một tuần, giá trứng 3 lần tăng, bị đẩy từ 2.000 đồng lên đến 3.000 đồng/quả, với mức tăng 50%, có lẽ, không khó để kết luận C.P, một công ty chuyên về chăn nuôi chiếm 30% thị phần trứng ở TP.HCM đã cố tình tăng giá cao hơn rất nhiều so với thực tế cung - cầu.

Nhưng điểm mấu chốt của cơn sốt giá, có tờ báo gọi là “nghi án” là việc Công ty C.P, cũng như Emivest hoàn toàn không tăng giá thu mua trứng của nông dân. Có thể với việc làm loạn giá trứng, người tiêu dùng bị móc túi. Có thể việc đẩy giá chóng mặt, những người nghèo thành phố đang bị làm nghèo thêm những bữa cơm vốn đã rất đạm bạc. Nhưng những “đồng tiền bẩn” từ việc lợi dụng thị trường để thao túng giá trứng chảy hoàn toàn vào túi đội ngũ trung gian.

Chứ thứ mà nông dân nhận được có hình dáng khác gì quả trứng. Nhưng cơn sốt trứng cũng đang cho thấy thêm một câu chuyện khác. Đó là câu chuyện bình ổn giá trứng. Có lý giải cách nào cũng thật khó tưởng tượng ra được sự đầu cơ. Bởi có ai lại đi đầu cơ loại thực phẩm thuộc loại dễ hỏng, dễ vỡ, không bảo quản được lâu? Bởi có ai đầu cơ thứ mà một con gà siêu trứng có thể đẻ hơn 300 quả mỗi năm?

Sốt trứng là một sự lạ. Nhưng “bình ổn trứng” còn kỳ lạ hơn. Khi sốt trứng chỉ là câu chuyện thời điểm, có tính nhất thời, trong khi trường kỳ là câu chuyện giá thức ăn chăn nuôi liên tục biến động để phần thiệt thòi, và cái thế trên đe dưới búa luôn thuộc về nông dân.

Bởi nếu chỉ bình ổn giá sản phẩm, trong khi không bình ổn giá nguyên liệu, thì có lẽ, rất sớm thôi, sẽ lại xảy ra những cuộc “đại khủng hoảng thừa”, sẽ lại xảy ra tình trạng treo chuồng khi nông dân nhận được những đồng lãi bằng 0.

Thứ cần bình ổn là gì đó, chứ không phải là trứng. Và cơn sốt trứng, cũng hoàn toàn không phải là một cái cớ để một số địa phương tiếp tục thực hiện chính sách bình ổn rất bất công với người nông dân.

Phong Dao