Thiệt hại 3 tỷ USD, 10.800 người chết, mất tích do thiên tai
Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai cho biết, Việt Nam là một trong những quốc gia chịu nhiều tác động nhất của thiên tai và BĐKH. Thiên tai ngày càng gia tăng và phức tạp, gây thiệt hại lớn về người và tài sản. Trong 20 năm gần đây, thiên tai đã làm chết, mất tích khoảng 10.800 người; thiệt hại về GDP bình quân hàng năm 20.000 tỉ đồng (1-1,5% GDP).
Hội nghị “Công tác phòng chống lũ ống, lũ quét, sạt lở đất và đánh giá nhanh chỗ ở an toàn cho người dân ở một số tỉnh miền núi” tổ chức tại Hà Nội chiều nay 15.12.
Khu vực miền núi phía Bắc thường xuyên xảy ra các loại hình thiên tai như lũ quét, sạt lở đất, rét hại, băng giá, mưa lớn, dông lốc… đặc biệt là lũ quét, sạt lở đất gây thiệt hại nghiêm trọng và có xu thế gia tăng.
Năm 2017, tiếp tục là một năm thiên tai vô cùng khốc liệt, diễn ra ở hầu khắp các vùng miền trên cả nước. Theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hoàng Văn Thắng: “Mặc dù cả hệ thống chính trị đã khẩn trương và tích cực vào cuộc, song tổn thất về thiên tai vẫn còn rất lớn với 386 người chết và mất tích, thiệt hại về kinh tế khoảng 60.000 tỷ đồng làm đình trệ sản xuất, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sinh thái và quá trình phát triển bền vững của nền kinh tế nước ta”.
Năm 2017 thiên tai khiến 386 người chết và mất tích, thiệt hại về kinh tế khoảng 60.000 tỷ đồng. Ảnh IT
Theo tổng hợp báo cáo từ các địa phương, tính đến ngày 26.11.2017, đã có 17/19 tỉnh đã tổ chức triển khai, 1.274.673 hộ gia đình được khảo sát ở khu vực thường chịu ảnh hưởng của lũ quét và sạt lở đất, trong đó có 83.868 chỗ ở kém an toàn, 5.176 chỗ ở cần di dời khẩn cấp.
Về việc di dân khỏi vùng thiên tai, theo báo cáo của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống thiên tai, tính đến tháng 5.2017 cả nước đạt 51.835 hộ (đạt 42,48% kế hoạch), di dân vùng thiên tai đạt 33.866 hộ, trong đó di dân khu vực miền núi phía Bắc đạt 9.705 hộ.
Đánh giá tình hình thiên tai năm 2017, đại điện Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Trung ương cho biết, năm nay xu thế thiên tai ngày càng thể hiện tính dị thường và trái quy luật khi có 2 cơn bão mạnh nhất trong vòng 30 năm trở lại đây đổ bộ vào các tỉnh Trung Bộ; mưa lớn trái mùa tại miền Bắc làm Hồ Hòa Bình lần đầu tiên phải xả cấp tập 8 cửa xả đáy trong thời gian chưa đầy 1 ngày.
Lũ đặc biệt lớn tại các tỉnh Trung Bộ làm mực nước các sông lên cao xấp xỉ mức lịch sử; tình trạng sạt lở bờ sông, bờ biển tiếp tục xảy ra nghiêm trọng ở các tỉnh đồng bằng Sông Cửu Long. Đặc biệt 2 trận lũ quét, sạt lở đất kinh hoàng tại một số tỉnh miền núi phía Bắc để lại những hậu quả rất nặng nề và mất mát vô cùng to lớn về người và tài sản của nhân dân, nhất là ở các tỉnh Hòa Bình, Sơn La và Yên Bái.
Nguyên nhân chính dẫn đến lũ ống, lũ quét, sạt lở đất các tỉnh miền núi theo ông Trần Quang Hoài – Tổng cục trưởng Tổng cục Phòng chống thiên tai (Bộ NN&PTNT) là do mưa lớn cục bộ, các tác động của quá trình phát triển kinh tế - xã hội, hoạt động sinh kế thiếu bền vững hay tập quán sinh sống của người dân nơi đây cũng là những nguyên nhân quan trọng làm gia tăng các rủi ro thiên tai.
Tình trạng chặt phá rừng phòng hộ để lấy đất sản xuất, hoạt động xây dựng nhà ở ven sông, suối, mái dốc đã và đang diễn ra phổ biến tại một số nơi; công tác dự báo, cảnh báo sớm thiên tai tới cộng đồng và nhận thức của người dân nơi đây còn nhiều hạn chế dẫn đến những thiệt hại đáng tiếc, không đáng có. Công tác phòng chống thiên tai ở các tỉnh miền núi đòi hỏi cần phải có một chương trình tổng thể để khẩn trương triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.
Về giải pháp cấp bách theo Thứ trưởng Hoàng Văn Thắng, các địa phương khẩn trương di dời dân cư vùng có nguy cơ cao về lũ quét, sạt lở đất, nhất là các hộ đang trong diện nguy cơ sau đợt mưa lũ lớn giữa tháng 10.2017. Hoàn thành đánh giá nhà an toàn; xác định số hộ có nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất để sơ tán khi cảnh báo xảy ra mưa lớn.
Bên cạnh đó việc xây dựng lực lượng xung kích ở cơ sở để kịp thời ứng phó khi có tình huống thiên tai cũng là một trong những giải pháp cần được địa phương triển khai ngay.
Các địa phương cho rằng năng lực dự báo, cảnh báo thiên tai cần được nâng cao hơn nữa, đẩy nhanh phát triển hệ thống quan trắc chuyên dùng, nhất là các trạm đo mưa, lưu lượng tự động. Đẩy nhanh tiến độ hoàn thành và nâng cao chất lượng bản đồ nguy cơ lũ quét, sạt lở đất, tiến tới xây dựng bản đồ rủi ro thiên tai.