Đó là ý kiến của tiến sĩ Nguyễn Văn Tiên - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội, cơ quan thẩm tra Dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá được trình Quốc hội trong kỳ họp này.
Việc hút thuốc lá ở những nơi công cộng sẽ bị kiểm soát (ảnh minh hoạ). |
Việt Nam đang nằm trong số những nước tiêu thụ thuốc lá nhiều trên thế giới. Dự thảo Luật đưa ra những biện pháp gì để khắc phục tình trạng này?
- Giải pháp quan trọng nhất là kiểm soát hút thuốc tại nơi công cộng. Việc kiểm soát hút thuốc tại các gia đình thì chúng ta chỉ có quy định chung là không được hút thuốc cạnh phụ nữ và trẻ em. Vì vậy, việc kiểm soát trong các gia đình chủ yếu phụ thuộc vào ý thức của cộng đồng.
Về phía người dân phải lên tiếng khi bị ảnh hưởng bởi khói thuốc và pháp luật Nhà nước sẽ đưa ra những cơ chế để người dân có thể phản ánh để xử lý những người hút thuốc gây ảnh hưởng đến mình.
Thưa ông, các điểm bán thuốc lá hiện nay quá phổ biến, có cả trong trường học nên người hút thuốc rất dễ tiếp cận, dễ làm phát sinh những người hút mới?
- Đối với những điểm bán lẻ thuốc lá, dự thảo quy định cấm bán thuốc lá gần cổng trường học, bệnh viện như các nước đã làm. Ngoài ra, dự thảo cũng quy định cấm bán thuốc lá cho trẻ em dưới 18 tuổi và sử dụng trẻ em dưới 18 tuổi bán thuốc lá. Những quy định này là mang tính nhân văn, tập trung để khuyến khích cộng đồng tham gia vào ngăn chặn việc hút thuốc.
Vấn đề gây tranh cãi nhất hiện nay là nên hay không nên thành lập Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá. Quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?
- Việc phòng, chống tác hại thuốc lá thực chất là thực hiện công tác phòng bệnh. Nếu chúng ta đầu tư vào phòng bệnh, tuyên truyền giảm tác hại của thuốc lá thì chúng ta sẽ giảm tải được cho bệnh viện. Chúng ta sẽ không công bằng khi ủng hộ cho Quỹ Môi trường, Quỹ Viễn thông công ích, nhưng lại bác quỹ mang tính cộng đồng, nhân văn này.
Nhưng chính Ủy ban Tài chính Ngân sách của QH cho rằng, việc lập quỹ này sẽ tái diễn tình trạng mỗi luật lại đề nghị thành lập một quỹ?
- Ngành y tế cũng dự báo trước việc nhiều ý kiến cho rằng mỗi luật một quỹ. Vì vậy, Chính phủ và ngành y tế cũng đã dự kiến đây sẽ là một quỹ nâng cao sức khỏe bao gồm cả vấn đề lạm dụng rượu bia và thuốc lá. Ngoài ra, nếu không lập quỹ mà dùng ngân sách chi thường xuyên cho việc phòng, chống tác hại thuốc lá thì quy định hiện nay không thể chi cho các cơ sở giáo dục tư nhân, các tổ chức phi Chính phủ tham gia phòng, chống thuốc lá. Nếu có quỹ thì mới có thể làm được những việc đó.
Tình trạng hút thuốc lào, đặc biệt là ở khu vực nông thôn diễn ra phổ biến, Dự thảo Luật có kiểm soát hình thức hút thuốc này?
- Dự thảo Luật định nghĩa thuốc lá và thuốc lào là như nhau. Vì vậy, quy định đối với thuốc lá cũng được áp dụng giống như đối với thuốc lào.
Sỹ Lực (thực hiện)