Mỹ-Trung mật đàm về khủng hoảng Triều Tiên?

Theo tạp chí Nikkei Asian Review, có hai viễn cảnh xấu nhất cho Nhật Bản và Hàn Quốc. Thứ nhất là Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ ra lệnh tấn công Triều Tiên mà không cần tham vấn các nước ở Đông Bắc Á. Thứ hai, Mỹ và Trung Quốc tái hội đàm bí mật về các viễn cảnh chiến tranh, trong khi Tokyo và Seoul không nắm được manh mối nào.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình dự một hội nghị thượng đỉnh. (Ảnh: Reuters)

Cả hai viễn cảnh kể trên đều không thể bỏ qua. Trong khi viễn cảnh thứ nhất liên tục được đề cập thì các dấu hiệu của viễn cảnh thứ hai bắt đầu nổi lên, xuất phát từ tuyên bố gây chấn động của Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson ngày 12/12.

"Chúng tôi đã có những cuộc bàn thảo mà nếu điều gì đó xảy ra [trên bán đảo Triều Tiên] và chúng tôi phải vượt qua lằn ranh, chúng tôi đã trao cho phía Trung Quốc các cam kết rằng chúng tôi sẽ quay lại và rút lui về phía mạn nam của vĩ tuyến 38 [khi điều kiện cho phép]", ông Tillerson tiết lộ trong một bài phát biểu ở Washington.

Tạp chí Nikkei Asian Review cho rằng, nếu phát biểu trên của Ngoại trưởng Tillerson là sự thật, thì tức là Mỹ và Trung Quốc đã bàn đến các tình huống khẩn cấp nếu xảy ra vấn đề gì trên bán đảo Triều Tiên. Nếu Mỹ tấn công Triều Tiên mà không tham vấn Trung Quốc, Bắc Kinh có thể phải đáp trả bằng một phản ứng quân sự riêng, làm tăng nguy cơ một cuộc chiến không mong muốn giữa hai cường quốc.

Báo trên dẫn các nguồn thạo tin quan hệ Mỹ - Trung cho hay, Bắc Kinh từng liên tục từ chối đối thoại với Washington về viễn cảnh mà ông Tillerson nhắc tới. Khi các Tổng thống George W. Bush và Barack Obama đương quyền, một quan chức chính phủ Mỹ than phiền rằng dù Washington nhiều lần yêu cầu nhưng Bắc Kinh không bao giờ đồng ý đối thoại. 

Nếu quả thực Trung Quốc có sự thay đổi lập trường như vậy, thì điều đó có thể sẽ làm thay đổi cuộc khủng hoảng đang âm ỉ trên bán đảo Triều Tiên.

Kể từ khi Tướng Thủy quân Lục chiến Mỹ Joseph Dunford thăm Trung Quốc cuối tháng 8 vừa qua, Bắc Kinh đã bắt đầu nói với Washington về lập trường của mình đối với khủng hoảng Triều Tiên.

Các nguồn tin còn cho biết thêm, Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình cũng đã đồng ý tại cuộc gặp của họ đầu tháng 11 là sẽ bàn bạc không chỉ về cấm vận và các vấn đề Triều Tiên cấp bách mà cả các biện pháp trung và dài hạn. Và các quan chức cấp cao của cả Washington và Bắc Kinh được cho là đang lặng lẽ bàn thảo các biện pháp này.

Có tin Washington và Bắc Kinh đã hợp tác chặt chẽ hơn bao  giờ hết về việc trừng phạt Triều Tiên, vốn đã được Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thông qua ngày 23/12. Điều này chứng tỏ có sự hợp tác giữa hai nước ở hậu trường.

Tuy nhiên, theo tạp chí Nikkei Asian Review, vấn đề là cả Nhật và Hàn Quốc, đồng minh của Mỹ, không hề được thông báo về các diễn biến.

Tạp chí trên nhận định, có thể, Mỹ và Trung Quốc đang muốn hành động như các nước lớn, không cần sự tham gia của các quốc gia khác, không chỉ về Triều Tiên mà còn về cả tầm nhìn chiến lược lâu dài hơn của Đông Bắc Á. Nhưng họ sẽ không thể hưởng lợi từ cách tiếp cận này bởi sẽ không thể xử lý bất kỳ cuộc khủng hoảng nào mà không có sự hợp tác chặt chẽ của Nhật và Hàn.