Sáng nay (16.1) là ngày thứ 9 diễn ra phiên xử bị cáo Đinh La Thăng cùng 21 người khác. Họ bị cáo buộc tội Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và Tham ô tài sản xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) và Tổng công ty cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC).
Một ngày trước, các luật sư của bị cáo Đinh La Thăng (nguyên Chủ tịch HĐTV PVN), Phùng Đình Thực (nguyên Tổng giám đốc PVN)... được HĐXX mời lên đối đáp quan điểm của cơ quan tố tụng.
VKS đối đáp về cáo buộc Trịnh Xuân Thanh tham ô tài sản Theo VKS, nhóm bị cáo từng là cấp dưới của Trịnh Xuân Thanh đều khẳng định Thanh đã đề ra chủ trương yêu cầu đơn vị cấp dưới chuyển tiền cho lãnh đạo PVC đối ngoại.
Luật sư: 'Lần đầu tiên trong lịch sử coi lãi suất là thiệt hại'
Tại phiên tòa hôm nay, luật sư Lê Văn Thiệp (bào chữa cho bị cáo Trịnh Xuân Thanh, nguyên Chủ tịch HĐQT PVC) là người đầu tiên đối đáp với VKS về bản luận tội. Ông Thiệp nói theo tính toán, việc thi công dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 mất khoảng 60 tháng. Nếu tính từ thời điểm khởi công năm 2013 đến nay thì việc chậm tiến độ là không đáng kể.
Trước việc VKS bảo lưu cách tính thiệt hại khoản tiền hơn 100 tỷ liên quan đến vụ án (trong đó tiền lãi tối thiểu trên số tiền không sử dụng vào mục đích dự án là hơn 51 tỷ đồng), luật sư cho rằng các giám định viên đã không căn cứ theo Luật Kế toán cũng như các quy định về tiền gửi. Ông Thiệp cho rằng thiệt hại là phải làm mất, thất thoát tài sản. "Lần đầu tiên trong lịch sử coi lãi suất là thiệt hại", luật sư nói và nhận định cách tính này không toàn diện, gây bất lợi cho các bị cáo trong nhóm tội Cố ý làm trái quy định Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Dự án nhiệt điện Thái Bình 2 nằm ngay bên cạnh nhiệt điện Thái Bình 1 (bên phải). Theo kết luận của Kiểm toán Nhà nước, dự án xây dựng Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 có hợp đồng EPC nhà máy chính quy định cấp chứng chỉ hoàn thành tạm thời tổ máy số 1 vào tháng 1.2015, tổ máy số 2 vào tháng 7.2015. Ảnh: Lê Hiếu
Người bào chữa cho Trịnh Xuân Thanh cũng không đồng tình với quan điểm của VKS cho rằng các bị cáo phạm tội có tội chức. Ông Thiệp nói đặc điểm của pháp nhân là có tổ chức, được thành lập trước khi vụ án xảy ra.
Luật sư đưa ra lý lẽ các bị cáo thực hiện theo phân công, phân nhiệm, nhiều người làm theo ủy quyền, do đó cáo buộc phạm tội có tổ chức là chưa chính xác. Trích dẫn nội dung kết luận điều tra và cáo trạng vụ án, luật sư Lê Văn Thiệp nói thân chủ thỏa mãn tội Sử dụng trái phép tài sản, có tình tiết tăng nặng là Lợi dụng chức vụ quyền hạn.
Người bào chữa đề nghị HĐXX tìm một tội danh phù hợp cho bị cáo Trịnh Xuân Thanh vì tội Cố ý làm trái không đúng bản chất khách quan, không tương xứng với những gì đã xảy ra. Về việc ký hợp đồng EPC số 33, theo luật sư, PVPower phải có nghĩa vụ với nội dung ký kết. Ông Thiệp nói PVC chỉ là nhà thầu.
Vị luật sư đề nghị HĐXX cá thể hóa hành vi của các bị cáo ở PVC với tư cách người nhận thầu tham gia ký kết hợp đồng.
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh được cảnh sát dẫn giải về trại tạm giam tối 15.1. Ảnh: Việt Hùng
Đặt câu hỏi liên quan về vai trò của PVPower
Cùng tham gia bào chữa cho bị cáo Thanh, luật sư Nguyễn Văn Quynh nói cáo trạng thể hiện vai trò ông Đinh La Thăng là số 1, Trịnh Xuân Thanh là số 2. Tuy nhiên, theo ông Quynh, bị cáo Thanh chỉ là Chủ tịch HĐQT của nhà thầu, không có vai trò chỉ đạo xuyên suốt.
Đặt câu hỏi liên quan đến vai trò của PVPower - đơn vị được giao chủ đầu tư dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 khi ký hợp đồng 33, luật sư đã công bố một số lời khai của ông Vũ Huy Quang (nguyên Tổng giám đốc PVPower) mà theo ông là rất quan trọng nhưng chưa được đề cập trong phiên tòa. Vị luật sư cho rằng Tổng giám đốc PVPower thời điểm đó biết rõ việc thiếu các thủ tục quan trọng khi ký kết hợp đồng 33. "Nếu không có hợp đồng 33 với sai sót của PVPower thì không bao giờ có vụ án này. Người làm sai đầu tiên là PVPower, vậy trách nhiệm này của ai?", luật sư thắc mắc.
Vị luật sư cũng cho rằng VKS không đưa ra chứng cứ chứng minh bị cáo Trịnh Xuân Thanh chỉ đạo bị cáo Vũ Đức Thuận. "VKS suy diễn theo kiểu ông là Chủ tịch HĐQT, ông phải biết hết, phải chỉ đạo bị cáo Thuận. Suy diễn đó thiếu căn cứ, cũng giống như suy diễn đối với bị cáo Đinh La Thăng trong vụ này, ông là chủ tịch, ông phải chịu trách nhiệm. Tôi cho rằng như vậy không thuyết phục, không đủ căn cứ", luật sư Quynh đưa ra quan điểm của mình.
Luật sư của bị cáo Trịnh Xuân Thanh cũng dành nhiều thời gian để nói về việc giám định thiệt. Ông Quynh chia sẻ hơn chục năm hành nghề, ông chưa thấy kết quả giám định nào dựa trên “thiệt hại tưởng tượng” và trong trường hợp này không căn cứ Luật Kế toán.
Viện dẫn các quy định pháp luật và nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán, luật sư khẳng định thiệt hại trong vụ án hình sự phải là thiệt hại thực tế. Ông Quynh đề nghị HĐXX tuyên Trịnh Xuân Thanh vô tội về tội Cố ý làm trái quy định nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng.
Cáo trạng xác định ông Đinh La Thăng chỉ định PVC thực hiện, ký gói thầu EPC trái quy định. Sau đó, cựu Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí chỉ đạo cấp dưới tạm ứng sai quy định hơn 6,6 triệu USD và 1.300 tỷ đồng cho PVC để bị can Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm sử dụng hơn 1.100 tỷ sai mục đích.
Nhóm cán bộ ngành dầu khí bị truy tố tội Cố ý làm trái do tham gia vào việc chỉ đạo PVC ký hợp đồng, tạm ứng và sử dụng tiền tạm ứng sai quy định. Riêng Trịnh Xuân Thanh, Vũ Đức Thuận và 8 người khác bị truy tố tội Tham ô tài sản do cấu kết lập hồ sơ khống để rút 13 tỷ đồng chia nhau sử dụng.