Sáng 31.1, TAND Tối cao đã họp báo tổng kết công tác của tòa án năm 2017 và phương án hoạt động năm 2018 do Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình chủ trì.
Tại buổi họp báo, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết năm 2018, áp dụng tinh thần cải cách tư pháp, đã đổi mới về hình thức lẫn nội dung trong xét xử. Cụ thể, về mặt nội dung, Hội đồng xét xử (HĐXX) và các thẩm phán đã thực hiện các quy định của luật mới.
"Theo đó, thì đã có nhiều chức năng mới bổ sung vào, ví dụ như HĐXX có thể triệu tập Điều tra viên, trong tương lai còn triệu tập cả Kiểm soát viên và thẩm phán. Ngoài ra, HĐXX phải thực hiện đầy đủ chức năng nhiệm vụ mà luật đã quy định vậy nên có quyền khởi tố bị can, khởi tố vụ án tại phiên tòa, tha bị cáo ngay tại phiên tòa…"- Chánh án Nguyễn Hòa Bình nêu rõ.
Chánh án Nguyễn Hòa Bình phát biểu tại buổi họp báo.
Về hình thức, ông Nguyễn Hòa Bình cho biết TAND đã áp dụng tranh tụng xét xử mới và mô hình phòng xét xử mới. Qua đó, phiên tòa đã bỏ vành móng ngựa mà thay vào đó là bục khai báo; chỗ ngồi của cơ quan công tố và luật sư là ngang bằng nhau, dưới HĐXX; đặc biệt có phòng xét xử riêng dành cho phiên tòa hôn nhân gia đình và phiên tòa xét xử các vị thành niên…
"Việc này xuất phát từ các thực tiễn và tinh thần học hỏi kinh nghiệm tư pháp có chọn lọc trên thế giới. Ngoài ra, đảm bảo quyền con người theo đúng quy tắc của Hiến pháp là nguyên tắc suy đoán vô tội"- ông Bình nói
Nói về sự chuẩn bị của TAND Tối cao trong những vụ án tham nhũng kinh tế lớn gần đây, Chánh án Nguyễn Hòa Bình cho biết thực hiện chỉ đạo của Trung ương về phòng chống tham nhũng, TAND Tối cao đã triển khai thực hiện nghiêm tục về vấn đề này.
"Tất cả các vụ án lớn được Trung ương chỉ đạo, chúng tôi đã xây dựng những HĐXX riêng. Trong đó, có cả Hội đồng sơ thẩm và Hội đồng phúc thẩm. Để đáp ứng được các phiên tòa này, thẩm phán phải có kinh nghiệm và năng lực điều hành. Ngoài ra, chúng tôi cũng yêu cầu các thẩm phán liên hệ với VKS nghiêm cứu hồ sơ theo đúng quy định của pháp luật, đồng thời nghiên cứu làm việc theo luật tố tụng mới"- ông Bình nhấn mạnh.
Đánh giá về phiên tòa xử ông Đinh La Thăng cùng đồng phạm vừa diễn ra, Chánh án TAND Tối cao cho rằng trước khi phiên tòa diễn ra, lãnh đạo TAND Tối cao đã đi kiểm tra phòng xét xử tại TAND TP Hà Nội. Qua đó, đánh giá phòng xét xử chưa đúng thông tư 01 nhưng trong điều kiện mới thực hiện như vậy cơ bản là chấp nhận được. "Theo tôi, phiên tòa đã có nhiều thành công"- ông Bình nhìn nhận
Đối với vụ án oan ông Trần Văn Thêm (tỉnh Bắc Ninh), đây là vụ án TAND Tối cao phát hiện sai phạm, đã dừng từ lâu nhưng chưa có kết luận cuối cùng. "Sau khi nhận báo cáo, đánh giá đây là vụ án oan rất nghiêm trọng, tôi chỉ đạo làm ngay. Đây là 1 vụ án có hậu và khẳng định ông Thêm bị oan sau quá trình tố tụng rất nghiêm túc"- Chánh án TAND Tối cao nhấn mạnh.
Giải thích về việc chậm bồi thường cho ông Thêm, ông Bình cho biết quy định của Bộ Tài chính về chứng từ, hóa đơn rất khó khăn, TAND Tối cao thì không giải quyết được vấn đề này. "Thẩm phán xét xử rất giỏi nhưng về mặt tài chính thì không thể giải quyết. Chúng tôi đã trực tiếp chỉ đạo các cơ quan có liên quan, đến nay, việc thỏa thuận đôi bên đã hoàn tất. Về mặt bồi thường đã được báo cáo Bộ Tài chính, hi vọng việc này sẽ diễn ra nhanh chóng"- ông Bình nói.