Trong một góc nhỏ bán món thịt dê nướng (Kate kambing) của Jakarta những ngày này có hàng đống thực khách với đủ loại quốc tịch đến để được nhồm nhoàm. Sự đa dạng ấy thể hiện qua cách đánh chén. Ông thì bốc thẳng bằng tay cho vào mồm, ông lại cầm dao nĩa nhọn hoắt vung lên, vung xuống nhịp nhàng như Triệu Tử Long múa giáo, có vị lại bê cả bát ớt chưng to tướng dốc thẳng vào đĩa thịt…
Nhưng tất cả các kiểu ăn ấy không khiếp bằng một gã đang ngồi xổm trên cái ghế đầu bàn. Gã này cầm hai cái que tre gõ vào nhau cành cạch, rồi đưa một đầu que lên mồm mút mút. Rồi hắn lấy trong túi ra một cái lọ đựng dung dịch sẫm màu rồi đổ ra cái cốc, nhúng thịt vào đó.
Dìm chán, hắn mới cho miếng ăn vào miệng mà tóp tép, thêm cả quả ớt tống vào mồm, đến lúc ấy hắn mới nhồm nhoàm rồi xuýt xoa vì cay và vì khoái chí. Xin thưa, cái gã ăn uống khiếp đảm cuối cùng ấy chính là người viết bài này đấy ạ! Ăn uống của nước bạn đúng là một “cú sốc” với những người khó tính Việt Nam, không thịt lợn, không đũa bát, món nào cũng cay xè, ngọt lử người, tất tật các món cho ra đĩa và... bốc.
Có được bát dung dịch sẫm màu làm từ cá biển - hay gọi gọn lỏn như ta là “nước mắm” - đúng là của hiếm ở đây. Cũng chỉ cần một chai nước mắm nhỏ cùng đôi đũa tre giắt lưng quần thì chẳng sợ gì các loại món ăn tại Indonesia. Nhiều lúc cứ phải thắc mắc, sao cùng điều kiện thiên nhiên như nhau mà họ không nghĩ ra món nước mắm “quốc hồn, quốc bảo” như Việt Nam?
Nhưng thưa các bạn quốc tế, nói không phải khoe nhưng món nước mắm Việt Nam đúng là “trị” được tất thảy các món ăn. Ngay tại Việt Nam, bát nước mắm là thứ dung dịch mà người ta có thể bỏ vào đó đủ các thứ trên đời (tất nhiên là thứ ăn được) mà không sao phá hỏng được vị mắm.
Hành, tỏi, chanh, ớt, tiêu, đường, gừng, nghệ, sả, quế, hồi… vào bát mắm đều ngon cả. Chính vì thế chỉ cần lọ nước mắm nhỏ giắt vào lưng quần thì mấy món cay xé lưỡi, ngọt lử người lại nồng vị quế hồi của đạo Hồi ở Indonesia cũng thành dễ ăn hết.
Lẩn thẩn để mong muốn rằng, các vận động viên Việt Nam tại SEA Games 26 này cũng có được những tố chất của món nước mắm “quốc hồn, quốc bảo”: Đoàn thể thao nào, môn thi nào… ta cũng “trị” được hết.
Nam Hải