Tại sao Nga không đáp trả vụ không kích Syria của Mỹ?

Sau một tuần leo thang những ngôn từ to tát giữa Mỹ và Nga – hầu hết được thực hiện trên Twitter, vụ không kích tên lửa vào Syria cuối cùng đã được thực hiện hôm thứ Bảy (14.4). Mỹ, Anh và Pháp đã phát động tấn công vào ba vị trí bị cáo buộc liên quan đến sản xuất vũ khí hóa học gần Damascus và tỉnh Homs.

Bất chấp cảm xúc của Tổng thống Trump trong tuyên bố về hoạt động quân sự này, kết quả của nó đã diễn ra thấp hơn mức trung bình. Đặt sang một bên các báo cáo trái ngược về số lượng tên lửa đã bay đến đúng mục tiêu dự kiến của nó, chúng đã không gây ra bất kỳ thương vong quân sự nào và thất bại trong việc gây ra bất kỳ thiệt hại nghiêm trọng nào cho các cơ cở quân sự của Syria. So với cuộc tập kích đường không gần đây của Israel vào căn cứ T-4, kết quả của cuộc không kích ngày 14.4 có vẻ vô nghĩa hơn.

Vladimir Putin.

Trong trường hợp này, Mỹ, Anh và Pháp không kích không khác nhiều so với hoạt động quân sự hồi tháng 4.2017, khi mà sau việc sử dụng vũ khí hóa học ở thị trấn Khan Sheikhoun tỉnh Idlib, Mỹ đã tấn công vào sân bay Shayrat.

Sự khác biệt của năm nay là Washington không chỉ khiển trách Syria về tấn công hóa học mà còn cả người bảo trợ của Syria là Moscow. Điều này mang đến cho tình huống một mức độ căng thẳng cao hơn, làm gia tăng suy đoán về một va chạm trực tiếp giữa Mỹ và Nga.

Đối đầu trực tiếp được tránh là điều có thể đoán trước, và toàn bộ hoạt động có vẻ không có gì hơn là một “sự phô diễn”.

Bên giữ được lợi nhất từ tình huống này là chế độ Syria và đồng minh của họ. Không có thay đổi nào trong cân bằng quyền lực trên mặt đất đã xảy ra như là kết quả của cuộc không kích và lực lượng trung thành với chính phủ Syria không chịu thiệt hại nào.

Vài giờ sau cuộc không kích, Bashar al-Assad đăng một video quay cảnh ông hân hoan bước vào nơi làm việc của mình ở Damascus lên mạng xã hội. Truyền thông địa phương và nước ngoài sau đó đã chiếu cảnh người dân Syria ăn mừng chiến thắng trên đường phố.

Assad có vẻ cũng đã vượt qua cơn bão dư luận khá tốt. Năm ngoái, cuộc tấn công của Mỹ vào căn cứ quân sự Shayrat khiến mọi người ngạc nhiên và khiến truyền thông quốc tế xôn xao đồn đoán về khả năng các hành động quân sự nguy hiểm hơn của Mỹ chống lại Syria. Năm nay, sau cuộc không kích “được thực hiện hoàn hảo” – như Trump mô tả - điều trở nên rõ ràng là không có gì nhiều ngoài chủ nghĩa dân túy sau các ngôn từ hùng biện của Nhà Trắng.

Với Assad, rõ ràng là Mỹ không có bất kỳ chiến lược nào để giải quyết cuộc xung đột Syria và thậm chí không có khả năng sử dụng một cơ cấu hiệu quả để loại trừ việc sử dụng vũ khí hóa học.

Năm ngoái, giới lãnh đạo Nga đã nhìn cuộc tấn công vào Shayrat như giải pháp ít thiệt hại nhất cho các rắc rối nội địa mà Trump đang đối mặt.

Năm nay, Moscow hiểu rằng vụ không kích vào Syria không thực sự là sự trừng phạt cho cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học ở Douma và dứt khoát không phải là một nỗ lực để tác động tới kết quả của xung đột Syria. Nó chỉ đơn giản là phô trương lực lượng.

Hơn nữa, thực tế là Washington đã chậm rãi thực hiện vụ không kích để Moscow cảm nhận được như một biểu hiện nhu nhược và lưỡng lự và điều đó mang lại lòng tin cho lãnh đạo Nga. Do đó, Moscow đã đưa ra những ngôn từ hùng biện thù địch ở mức độ nhất định để phù hợp với các ngôn từ của Washington và đảm bảo rằng không có thiệt hại nào xảy ra cho các căn cứ Nga trên mặt đất.

Sự tham khảo giữa Nga và Mỹ có vẻ đã xảy ra trong tuần trước khi diễn ra không kích. Thực tế là Moscow đã tin vào sự phối hợp này. Điều đó được phản ánh ở chỗ sự hiện diện của một phái đoàn của Đảng Nước Nga Thống nhất do Tổng bí thư Anderi Turchak ở Damascus một ngày trước khi vụ tấn công diễn ra.

Cuối cùng, những vụ tấn công “hình thức” chống lại Syria là giải pháp tốt nhất cho cả hai nước để giảm bớt căng thẳng xoay quanh tình huống vũ khí hóa học ở Douma. Moscow vẫn duy trì trạng thái ở Syria và Washington cơ bản thỏa mãn lời hứa của mình và giành được một tư thế có tính nguyên tắc.