Từ lâu, hai xã Mỹ Lý và Bắc Lý, huyện Kỳ Sơn được đánh giá là điểm nóng ma tuý ở Nghệ An. Nơi đây, tội phạm ma tuý trang bị súng, lựu đạn, thường xuyên mang ma tuý từ bên kia biên giới vào lập lán trại trong rừng để mua bán...
Bản nghèo còn “đeo” nghiện
Hai xã Mỹ Lý và Bắc Lý nằm men theo con sông Nậm Nơn, giáp với nước bạn Lào. Đồng bào nơi đây phần lớn là dân tộc Mông, Thái, Khơ Mú, chủ yếu sống nhờ rừng và phát nương làm rẫy nên đói, nghèo luôn bám riết lấy họ. Đã thế, “cơn lũ” ma tuý cũng đang từng ngày từng giờ nhấn chìm làng bản. Thiếu tá Hoàng Văn Huy - Chính trị viên Đồn Biên phòng 527 cho biết, số nhân khẩu ở hai xã gần 9.300 nhưng có hàng trăm người nghiện ma tuý.
Tên Và Bá Phổng và tang vật. |
Theo thiếu tá Huy, người dân ở đây nghiện ma tuý là do ảnh hưởng từ việc trồng cây anh túc đã tồn tại từ nhiều năm về trước. Đến những năm 2000, một số đối tượng ở huyện Tương Dương kéo sang khai thác gỗ, gọi thanh niên trong các bản lên làm thuê cho chúng rồi rủ rê sử dụng ma tuý. Về lại bản, các đối tượng nghiện ngập này đưa ma tuý "mời" những thanh niên ở nhà "thử".
Sau khi thấy số ở nhà đã "ngấm hàng", chúng quay lại bán chứ không cho thử như lúc đầu. Từ đây, trong các bản làng xuất hiện thêm các con nghiện mới và cũng bắt đầu xuất hiện tình trạng trộm cắp. Hai xã nằm ở vùng rừng núi hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn nên là "thiên đường" để bọn tội phạm ma tuý lấy làm cứ điểm hoạt động và là nơi trung chuyển ma tuý theo các đường tiểu ngạch đi các nơi.
Ông Lô Văn Thắng - Trưởng Công an xã Mỹ Lý ngán ngẩm: "Xã có 12 bản nhưng có hơn 250 con nghiện. Các bản như Xiềng Tắm, Xiềng Trên, Hoà Lý, Xúp Tụ thì tỉ lệ nghiện ở nam thanh niên trong bản chiếm tới con số 70-80%..." Còn theo thông tin từ Công an xã Bắc Lý thì cứ vào mùa giáp hạt là xã này có trên 80% hộ đói, nhưng xã cũng đang “sở hữu” đến 300 người nghiện.
Được biết, các đối tượng nghiện ở hai xã Mỹ Lý và Bắc Lý thường sử dụng heroin và đã có một số đối tượng chuyển sang tiêm chích. Có những con nghiện một ngày có thể sử dụng hết cả tiền triệu mua ma túy. Có gia đình cả bố và con đều nghiện như gia đình ông Vi.V. M ở bản Hoà Lý, gồm cả ông và hai con trai lớn đều “dính”. Nhưng có một thực trạng đáng lo ngại hơn là một số cán bộ đương nhiệm ở 2 xã này cũng có con, chồng mắc nghiện.
Cuộc chiến khốc liệt
Theo thống kê của công an 2 xã Bắc Lý và Mỹ Lý thì từ đầu năm 2011 đến nay, chính quyền địa phương đã kết hợp với các lực lượng công an, bộ đội biên phòng phá nhiều chuyên án lớn về ma tuý, bắt giữ 32 vụ, 17 đối tượng, cưỡng chế hàng chục con nghiện đi cai nghiện... Dù vậy, tình hình tội phạm ma tuý trên địa bàn vẫn diễn biến hết sức phức tạp.
Đồn Biên phòng 527 cũng đã có nhiều cuộc đấu súng nảy lửa với những tên trùm ma tuý xuyên lục địa. Điển hình là giữa năm 2010, lực lượng của Đồn 527 phát hiện một nhóm đối tượng lạ mặt xuất hiện trên một ngọn đồi ở bản Yên Hoà (xã Mỹ Lý), tổ chức buôn bán ma tuý. Đây là một băng nhóm tội phạm ma tuý chuyên cung cấp "hàng" cho các "đại lý" ở Kỳ Sơn để vận chuyển đi các nơi tiêu thụ.
Xung quanh lán canh rẫy mà chúng ẩn nấp là địa hình rất hiểm trở, muốn tiếp cận phải đi thuyền ngược theo dòng sông Nậm Nơn nên khi mọi phương tiện qua đây chúng đều dễ dàng phát hiện. Để đối phó với lực lượng chức năng, chúng trang bị cả súng AK, lựu đạn, cắt cử canh gác phía bên ngoài rất cẩn thận. Ngoài ra, chúng ra quy định bắt buộc số đối tượng buôn bán lẻ và con nghiện mỗi lần lên lấy "hàng" đều phải sử dụng ám hiệu thì tên cảnh giới mới cho vào...
Sau nhiều tháng dày công trinh sát, ngày 25.9.2011, một tổ công tác do đại uý Trịnh Văn Nghĩa - Đồn phó nghiệp vụ làm chỉ huy tiếp cận ngọn đồi. Theo phương án đã vạch ra, để tránh sự phát hiện của bọn chúng, bộ đội biên phòng không sử dụng thuyền mà bơi qua sông, cắt rừng mở đường tiếp cận mục tiêu.
Trưa cùng ngày, một đối tượng đang ngồi trong lán phân lẻ "hàng" thì tổ công tác ập vào. Hắn vùng dậy chạy về phía góc lán cầm quả lựu đạn lên toan rút chốt thì một chiến sĩ xông vào quật ngã và bắt giữ. Thấy động, hai tên cảnh giới bắn AK bắn xối xả vào lán. Lực lượng biên phòng nổ súng bắn trả. Một tên bị trúng đạn vào tay và cả 2 buông súng bỏ chạy mất hút giữa rừng sâu.
Qua khám xét hiện trường, lực lượng biên phòng thu giữ được 2 "bịch" heroin, 1 khẩu AK, 1 quả lựu đạn... Tại Đồn Biên phòng 527, đối tượng bị bắt khai là Và Bá Phổng (SN 1978, trú bản Ức, xã Huồi Tụ, huyện Kỳ Sơn). Hai tên chạy thoát là Cha Bá Pó và Cha Bá Chênh (trú Sầm Tớ, Hủa Phăn, Lào).
Phổng khai, mặc dù là người trực tiếp đứng ra bán "hàng" nhưng y chỉ cầm số lượng ma tuý nhỏ để bán lẻ. Số lượng lớn là do Pó và Chênh cầm, khi bị lực lượng biên phòng tấn công, bọn chúng đã mang theo hàng bỏ trốn...
Tiến Dũng - Hoàng Thảo