Ông Đinh La Thăng.
Trước đó, tại phiên sơ thẩm, ông Thực bị tuyên phạt 9 năm tù về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và chịu trách nhiệm bồi thường 7,5 tỷ đồng.
Án sơ thẩm nhận định, với cương vị là Tổng Giám đốc PVN, mặc dù biết rõ PVC không đủ năng lực và kinh nghiệm nhưng bị cáo Thực vẫn thực hiện sự chỉ đạo của bị cáo Đinh La Thăng, chỉ đạo cấp dưới ký Hợp đồng EPC trái quy định; sau đó tạm ứng cho PVC trái quy định. Bị cáo phạm tội thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, gây tổn hại rất lớn về mặt kinh tế cho Nhà nước.
Cựu Tổng Giám đốc PVN kêu oan
Trình bày kháng cáo kêu oan tại tòa phúc thẩm chiều 8.5, bị cáo Thực cho rằng, đối với Dự án Nhà máy Nhiệt điện (NMNĐ) Thái Bình 2, hành vi của bị cáo rất hạn chế do sự phân cấp, phân quyền và đặc thù của PVN. Tuy nhiên, tòa cấp sơ thẩm lại đánh giá TGĐ PVN như TGĐ của dự án này và kết án như vậy là quá nặng.
Cựu Tổng Giám đốc PVN Phùng Đình Thực trả lời HĐXX chiều 8.5.
“Tòa sơ thẩm chưa xem xét đúng đặc thù của PVN là tập đoàn lớn, đa ngành nghề. Thời điểm đó không chỉ có Dự án NMNĐ Thái Bình 2 mà trong PVN còn rất nhiều dự án lớn nhỏ, trong đó còn hàng chục dự án trọng điểm” - cựu TGĐ PVN trình bày và cho biết, PVN đã phân công cho các Phó TGĐ phụ trách cụ thể cũng như phân quyền rất rộng để chủ động giải quyết công việc và chịu trách nhiệm đến cùng, chỉ báo cáo TGĐ khi có vấn đề đặc biệt.
Tiếp đó, bị cáo Thực khẳng định bản thân không chỉ đạo PVPower ký Hợp đồng EPC số 33 sai quy định. Trước ngày 16.6.2011, bị cáo không hề biết hợp đồng này không có căn cứ pháp lý và không có hiệu lực thi hành; bị cáo không có vai trò gì trong việc PVN tạm ứng tiền cho PVC...
“Cấp sơ thẩm chưa cá thể hóa hình phạt; nhiều tình tiết gỡ tội cho bị cáo không được thu thập hoặc không được xem xét, đánh giá toàn diện” - bị cáo Thực phân trần và cho biết thêm, sau phiên sơ thẩm, bị cáo đã nộp đơn kháng cáo, bổ sung 24 chứng cứ, trong đó có 11 chứng cứ mới hoàn toàn.
HĐXX tập trung truy vấn cựu TGĐ PVN về việc có biết - có nhận được các công văn liên quan đến Dự án NMNĐ Thái Bình 2 hay không, trong đó có nhiều công văn bị cơ quan tố tụng cho rằng gửi đích danh bị cáo. Bị cáo Thực cho hay, tính riêng năm 2011, PVN có gần 70.000 công văn đến - đi. Số công văn này, theo quy chế của PVN, do Chánh Văn phòng xử lý, gửi đến các lãnh đạo trực tiếp phụ trách lĩnh vực liên quan.
Bị cáo Thực đối chất lời khai với cựu Phó TGĐ PVN Nguyễn Quốc Khánh.
Theo bị cáo Thực, Dự án NMNĐ Thái Bình 2 được giao cho Phó TGĐ Nguyễn Quốc Khánh trực tiếp phụ trách và người phải chịu trách nhiệm chính trong vụ việc này là lãnh đạo trực tiếp phụ trách.
Thừa nhận có phần trách nhiệm với vai trò là TGĐ khi vụ án này xảy ra nhưng bị cáo Thực cho rằng bản thân không cố ý làm trái nên mong toà cấp phúc thẩm xem xét. “Nếu toà phúc thẩm tuyên thì bị cáo chấp hành và bị cáo sẽ bán nhà để khắc phục” - ông Thực nói.
Ông Thăng khai gì?
Chủ tọa phiên tòa tiếp tục truy vấn bị cáo Thực về việc có hay không biết về Hợp đồng EPC số 33 không đủ căn cứ pháp lý, bị cáo Thực khẳng định, bản thân chỉ được dự duy nhất cuộc họp ngày 31.3.2011 do cựu Chủ tịch PVN Đinh La Thăng chủ trì. Tại cuộc họp này, bị cáo không nghe thấy lãnh đạo PVPower báo cáo về Hợp đồng EPC số 33.
Đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố tại tòa vặn hỏi, tại sao ở giai đoạn điều tra, bị cáo thừa nhận đã nhận và biết các văn bản liên quan đến Hợp đồng EPC số 33 không đủ căn cứ pháp lý mà tại tòa lại thay đổi lời khai. Ông Thực trình bày, tại cơ quan điều tra, ông được cho xem 4 văn bản của PVPower gửi lãnh đạo PVN, trong đó có ông.
“Nếu nhận được văn bản này thì bị cáo chuyển cho các Phó TGĐ xử lý. Tuy nhiên, sau này về kiểm tra lại thì bị cáo không nhận được. Sự việc xảy ra đã 8 năm rồi, tại cơ quan điều tra, bị cáo nói là có thể đã nhận được nhưng thực tế là không nhận được” - ông Thực trình bày.
Bị cáo Thực đối chất lời khai với bị cáo Vũ Hồng Chương.
Được HĐXX yêu cầu lên đối chất lời khai, bị cáo Vũ Hồng Chương - cựu Trưởng Ban QLDA NMNĐ Thái Bình 2 - khẳng định, các văn bản đều gửi đích danh cho TGĐ PVN. Tuy nhiên, nhiều văn bản gửi đi không có hồi âm trong khi tình hình liên quan đến hợp đồng có thiếu sót phức tạp nên bị cáo Chương phải soạn văn bản 378 đóng dấu mật, sau đó mới được xử lý và tiến tới huỷ Hợp đồng EPC số 33. Ông Vũ Hồng Chương cũng cho biết, bản thân không được gặp trực tiếp TGĐ Phùng Đình Thực.
Trả lời câu hỏi của luật sư về việc văn bản phải đóng dấu mật và tại sao mất cả tháng mới được xem xét xử lý, bị cáo Phùng Đình Thực cho rằng việc đóng dấu mật như vậy nhằm văn bản đến trực tiếp ông xem xét chứ không thông qua người phụ trách. Trong văn bản có nhiều nội dung mới và ông Thực cho rằng chính việc đóng dấu mật như vậy đã có tác dụng khi ông nắm được vấn đề và chỉ đạo giải quyết.
Cũng theo bị cáo Thực, sau khi nhận văn bản, bị cáo đã chỉ đạo ngay Phó TGĐ Nguyễn Quốc Khánh và ban tham mưu nghiên cứu giải quyết. Sau 1 tuần không thấy giải quyết, bị cáo lại yêu cầu ban tham mưu báo cáo.
“Bị cáo thấy thế rất chậm nên yêu cầu tổ chức cuộc họp gấp mời các ban ngồi bàn cách giải quyết. Ngay tuần sau chưa thấy báo cáo thì trong giao ban bị cáo hỏi bị cáo Khánh thì được biết các ban đang xem xét nhưng hướng là phải thanh lý hợp đồng” - bị cáo Thực nói và trình bày thêm, 2 tuần sau không nhận được báo cáo, chính ông bút phê vào văn bản giao ban rằng phải xử lý ngay theo đúng pháp luật.
Ông Thực khẳng định, đến 20.9, bị cáo Nguyễn Quốc Khánh báo cáo thanh lý hợp đồng thì ngay trong ngày bị cáo ký quyết định thanh lý hợp đồng. Như vậy với 4 lần chỉ đạo, 3 lần bút phê đã thể hiện bị cáo cương quyết chỉ đạo xử lý.
“Việc ai để ký sai hợp đồng thì phải chịu trách nhiệm còn bị cáo không bao giờ bao che nên khi biết thì chỉ đạo khắc phục ngay. Để xảy ra vụ án với nhiều cán bộ vướng vòng lao lý như thế thì bị cáo nhận thấy mình có phần trách nhiệm”, bị cáo Phùng Đình Thực nói.
Cuối phiên xử chiều 8.5, cựu Chủ tịch PVN Đinh La Thăng được tòa yêu cầu lên bục trả lời thẩm vấn. Làm rõ về cuộc họp ngày 31.3 do bị cáo Thăng chủ trì, HĐXX hỏi bị cáo này về việc ông Vũ Huy Quang (nguyên TGĐ PVPower) trình bày trước tòa rằng có báo cáo lãnh đạo PVN tại cuộc họp về tính pháp lý và những thiếu sót của Hợp đồng EPC số 33. Cựu Chủ tịch PVN khẳng định, cuộc họp đó có rất nhiều người, nhiều lãnh đạo và không có nội dung báo cáo về Hợp đồng EPC số 33.
Tòa vặn hỏi về việc tại sao trong kết luận cuộc họp ký ngày 4.4.2011 lại có nội dung yêu cầu hoàn thiện để ký hợp đồng mới, ông Thăng trình bày: “Do trong cuộc họp đã quyết định chuyển đổi chủ thể đầu tư, bị cáo yêu cầu rà soát lại để ký hợp đồng mới chứ không phải biết hợp đồng không đủ tính chất pháp lý mà phải ký lại”.
Ngày 9.5, tòa tiếp tục với phần xét hỏi.
Các đồng phạm của ông Đinh La Thăng lĩnh mức án nào?