Trump - Kim Jong un doạ nhau vì thương thảo bí mật đang bế tắc?

Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong un.

Nói trước để bước được qua

Mỹ và Hàn Quốc tiến hành tập trận chung khiến Triều Tiên huỷ cuộc gặp làm việc ở cấp cao với Hàn Quốc. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton cho rằng Triều Tiên phải chấp nhận cái gọi là Mô hình Libia cho việc giải quyết vấn đề chương trình hạt nhân và tên lửa của nước này. Rồi lại còn rộ lên những thông tin trên các báo chí ở nhiều nước Phương Tây về Mỹ áp đặt một số điều kiện tiên quyết cho Triều Tiên liên quan đến chủ đề nội dung "phi hạt nhân hoá bán đảo Triều Tiên", đại loại như Triều Tiên chỉ có thời gian nửa năm để tiêu huỷ hết kho vũ khí hạt nhân hay tất cả những nhà khoa học và nhân viên Triều Tiên làm việc cho chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên phải ra nước ngoài....

Phía Triều Tiên đã đáp trả bằng lời doạ sẵn sàng huỷ cuộc thượng đỉnh với Mỹ vốn đã được thoả thuận thu xếp vào ngày 12.6 tới ở Singapore.

Sau đó, tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định phía Mỹ không theo đuổi mục đích áp đặt Mô hình Libya cho Triều Tiên. Ông Trump cho biết sẽ có những cam kết mạnh mẽ cho Triều Tiên nếu hai bên đạt được sự nhất trí về giải pháp cho vấn đề hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên, nhưng đồng thời cũng doạ nếu không sẽ tính đến phương án sử dụng Mô hình Libia.

Trên danh nghĩa, chưa bên nào có tuyên bố chính thức gì về hoãn hoặc huỷ cuộc thượng đỉnh. Trên thực tế, mọi công việc chuẩn bị vẫn được tiến hành. Nhưng rõ ràng tiến trình hoà giải giữa hai bên không được hoàn toàn suôn sẻ và thuận lợi như trước nữa. Rất có thể cố vấn an ninh quốc gia John Bolton đang tìm cách cản phá như đã từng cản phá thoả thuận hạt nhân với Iran và theo cách làm găng với Triều Tiên để khiêu khích Triều Tiên đơn phương huỷ cuộc thượng đỉnh. Ông Trump đã chủ động xoa dịu bằng việc rút máy bay ném bom chiến lược B52 ra khỏi diện lực lượng tham gia tập trận chung với Hàn Quốc và công khai thể hiện sự khác biệt quan điểm với ông Bolton.

Thương thảo bí mật bị bế tắc?

Nhiều khả năng hai bên hiện cảnh báo và răn đe lẫn nhau để nhắc nhở nhau về trách nhiệm đảm bảo việc tiến hành cuộc gặp và cuộc gặp phải thành công. Nhiều khả năng quá trình thương thảo bí mật bị bế tắc về nội dung nào đấy đến mức đe doạ số phận của cuộc thượng đỉnh. Hai bên dùng áp lực từ bên ngoài để thôi thúc nhau và buộc nhau phải nhượng bộ và đi tới thoả thuận trong quá trình đàm phán bí mật này.

Hai bên nói trước về kịch bản có thể xảy ra để ràng buộc lẫn nhau vào tình thế phải xử lý được hết mọi vấn đề đặt ra kịp thời trước khi ông Trump và ông Kim Jong-un gặp nhau ở Singapore.

Cách thức này đi cùng không ít rủi ro đối với cuộc thượng đỉnh bởi mọi chuyện đều rất nhạy cảm về chính trị và ranh giới giữa điểm dừng với quá đà rất mong manh ở cả hai phía. Dù vậy, qua tất cả những động thái từ hai phía trong thời gian vừa qua ấy có thể nhận thấy được hai điều.

Thứ nhất, ông Trump và phía Triều Tiên hiện vẫn rất quyết tâm tiến hành cuộc gặp và hai phía vẫn còn có thể tiếp tục thoả hiệp và nhất trí với nhau.

Thứ hai, giải pháp cho vấn đề hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên mà tới đây ông Trump và ông Kim Jong-un sẽ đạt được với nhau chắc chắn không phải là Mô hình Libya. Phía Triều Tiên không chấp nhận và ngay cả khi hai bên không đạt được thoả thuận thì ông Trump cũng không thể vận dụng được mô hình ấy với Triều Tiên, khi ấy dẫu có muốn cũng không thể bởi Triều Tiên khác so với Libya về mọi phương diện và bởi Triều Tiên chắc chắn đã thấm thía bài học từ Mô hình Libya là phải phòng ngừa khả năng Mỹ cam kết rồi lật ngược cam kết.