Xuất khẩu gạo khởi sắc, tiêu - cao su gặp khó về thị trường

Điểm sáng gạo, rau quả

Theo Bộ NNPTNT, kim ngạch XK nông lâm thuỷ sản tháng 5.2018 ước đạt 3,2 tỷ USD, đưa tổng giá trị XK 5 tháng đầu năm 2018 đạt 15,6 tỷ USD, tăng 9,9% so với cùng kỳ năm 2017.

Thống kê cho thấy, XK gạo trong tháng 5.2018 ước đạt 452.000 tấn, đạt giá trị 347 triệu USD, đưa khối lượng XK gạo 5 tháng đầu năm 2018 ước đạt 2,66 triệu tấn, đạt kim ngạch 1,45 tỷ USD, tăng 13,9% về khối lượng và tăng tới 40% về giá trị so với cùng kỳ năm 2017.

Xuất khẩu gạo tăng cả về khối lượng và kim ngạch, đặc biệt giá gạo xuất khẩu vượt cả Thái Lan.  Ảnh: T.L

Các thị trường nhập khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam trong 4 tháng đầu năm là Trung Quốc với 33,5% thị phần XK và Indonesia với 16,3%. Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) dự báo, XK gạo năm 2018 ước đạt khoảng 6,7 triệu tấn, tăng khoảng 700.000 tấn so với 2017.

Giá gạo XK trong tháng 5 cũng tiếp tục tăng, cao hơn cả giá gạo của Thái Lan và Ấn Độ. Theo ông Nguyễn Quốc Toản - quyền Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NNPTNT), giá gạo XK của Việt Nam ngày càng cải thiện nhờ tỷ lệ gạo cao cấp và gạo thơm XK ngày càng tăng, chiếm trên 80%. Gạo trung bình và phẩm cấp thấp chỉ còn chiếm 12%, còn lại là các loại gạo khác.

Dù giảm nhẹ về kim ngạch XK trong tháng 5 nhưng tổng giá trị XK rau quả trong 5 tháng đầu năm 2018 vẫn đạt 1,62 tỷ USD, tăng 16,4% so với cùng kỳ năm 2017. Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu rau quả lớn nhất với 988,8 triệu USD, chiếm 74,3% XK rau quả của Việt Nam và tăng 30,1% so với cùng kỳ 2017. Tháng 5.2018, XK cà phê ước đạt 135.000 tấn, trị giá 265 triệu USD. Lũy kế 5 tháng đầu năm 2018, XK cà phê ước đạt 820.000 tấn, đạt kim ngạch 1,6 tỷ USD, tăng 16% về khối lượng và 0,8% về giá trị so cùng kỳ năm 2017. Giá cà phê XK của Việt Nam bình quân 5 tháng đầu năm 2018 đạt 1.951 USD/tấn, giảm 14,4% so với cùng kỳ năm 2017.

Giá trị XK thủy sản tháng 5.2018 ước đạt 671 triệu USD, đưa tổng giá trị KX 5 tháng đầu năm 2018 ước đạt 3,11 tỷ USD, tăng 9,7% so với cùng kỳ năm 2017. Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc là 4 thị trường XK hàng đầu của thủy sản Việt Nam.

Khối lượng điều nhân Việt Nam KX tháng 5.2018 ước đạt 33.000 tấn với giá trị 306 triệu USD. Lũy kế XK điều nhân 5 tháng đầu năm 2018 ước đạt 139.000 tấn, đạt kim ngạch 1,37 tỷ USD, tăng 19,1% về lượng và tăng 22,9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2017. 

Tiêu, cao su, chè sụt giảm

XK nông, lâm, thủy sản 5 tháng đầu năm 2018 ghi nhận sự sụt giảm của tiêu, chè, cao su do những khó khăn về thị trường. Theo Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản, lượng hạt tiêu XK tháng 5.2018 ước đạt 22.000 tấn, với giá trị đạt 70 triệu USD. Lũy kế XK hạt tiêu 5 tháng đầu năm 2018 ước đạt 108.000 tấn và 377 triệu USD, tăng 5,4% về khối lượng nhưng giảm 37,6% về giá trị so với cùng kỳ năm 2017.

Giá XK hạt tiêu bình quân 5 tháng đầu năm 2018 đạt 3.480 USD/tấn, giảm 41% so với cùng kỳ năm 2017. Nguyên nhân chủ yếu là do thị trường đang mất cân bằng cung – cầu, khi còn dư cung khá lớn.

 Tại thị trường nội địa, đến ngày 24.5.2018, giá tiêu đang chững lại ở mức 57.000 – 59.000 đ/kg, do nhu cầu mua của các doanh nghiệp XK và đại lý đều giảm. Dự báo tháng 6, giá tiêu trong nước vẫn chưa cải thiện do cung vượt cầu quá lớn.

Lượng cao su XK của Việt Nam trong tháng 5.2018 ước đạt 92.700 tấn, tương đương 133 triệu USD. Lũy kế XK 5 tháng đầu năm 2018 khoảng 424,3 nghìn tấn, đạt kim ngạch 619,8 triệu USD, tăng 17,4% về lượng nhưng giảm 12,4% về giá trị so với cùng kỳ năm 2017.

Lượng chè XK tháng 5.2018 của Việt Nam ước đạt 9.000 tấn với giá trị đạt 14 triệu USD. XK chè 5 tháng đầu năm 2018 ước đạt 44.000 tấn tương đương 68 triệu USD, giảm 12,3% về khối lượng và giảm 10,1% về giá trị so với cùng kỳ năm 2017. Giá chè XK bình quân 5 tháng đầu năm 2018 đạt 1.554 USD/tấn, tăng 3% so với cùng kỳ năm 2017.

Doanh nghiệp chủ động nguồn nguyên liệu

Theo ông Nguyễn Quốc Toản, để giữ vững kết quả xuất khẩu, các doanh nghiệp lúa gạo cần chủ động nguyên liệu đáp ứng các hợp đồng XK đã ký. Rau quả cần tiếp tục quy hoạch lại vùng trồng, tăng cường xúc tiến thương mại, kiểm dịch thực vật và an toàn vệ sinh thực phẩm, nhất là dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.  

Đối với cà phê, trong tháng tới khi nguồn cung được bổ sung từ mùa vụ thu hoạch của Brazil, Indonesia, dự báo giá cà phê sẽ không thể tăng cao. Doanh nghiệp và người dân cần thận trọng trong việc dự trữ tránh tình trạng giá giảm  trở  lại.

Ngành hồ tiêu cần nỗ lực hơn nữa trong việc thay đổi phương thức sản xuất, kinh doanh theo hướng tăng cường liên kết, hợp tác với nông dân để xây dựng vùng nguyên liệu sạch.