Sửa luật thế nào để ngăn "cô gái 19 tuổi có biệt phủ hàng 1000 m2"?

Đại biểu Bùi Văn Phương (Ninh Bình, ảnh quochoi.vn).

Chiều nay (13.6), Quốc hội tiếp tục thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật phòng, chống tham nhũng (sửa đổi)

Theo đại biểu Bùi Văn Phương (Ninh Bình), mục tiêu để phòng và chống được tham nhũng thì điều quan trọng nhất là vấn đề thực hiện cơ chế công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình. “Vì sao lại coi trọng việc này? Lâu nay chúng ta thấy việc công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình của các cơ quan nhà nước, những vấn đề thuộc trách nhiệm dân được biết, dân được bàn, dân được làm, dân được kiểm tra thực hiện không tốt”, đại biểu Phương nhìn nhận.

Theo ông, chúng ta nói Nhà nước của dân, do dân và vì dân, tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân, nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước thông qua người đại diện của mình, nhưng người đại diện của mình khi làm gì thì lại không cho dân biết. “Chúng ta đơn cử một việc gần đây nhất là việc BOT. Dự án BOT là việc làm liên quan đến dân nhưng hợp đồng lại có điều khoản bảo mật hay nói cách khác ký hợp đồng này trong bóng tối. Cơ quan kiểm toán cần phải soi sáng để dân được biết thì lại có một bộ khác ngăn cản, lại nói không được kiểm toán vì đây không phải tài sản công, không phải tài chính công thì lại càng làm cho dân nghi kỵ”, đại biểu Phương nói.

Đại biểu Phương cho rằng, với dẫn chứng nêu trên để  thấy quan trọng của việc công khai, minh bạch và giải trình của các cơ quan có trách nhiệm.

Phát biểu về vấn đề kê khai tài sản, thu nhập, đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) cho hay, đã có nhiều ý kiến phát biểu nhưng hầu như chưa đề cập đến một đối tượng mà ông băn khoăn. “Xin bắt đầu bằng những sự thật mà chúng ta gặp, có những cô gái mới 19 tuổi đã có biệt phủ xây trên đất hàng nghìn m2. Có những người mới chỉ là trưởng, phó phòng nhưng đã có những biệt phủ trên khuôn viên hàng nghìn m2. Người dân bình thường suy đoán biết tài sản đó từ đâu mà có, dư luận xôn xao, thế nhưng không làm gì được. Vì không có luật nên chúng ta đã thua về lý. Tôi mong rằng Ban soạn thảo nghiên cứu, đề xuất sửa đổi luật để giải quyết cho được một bất cập rất lớn trong thực tiễn này”, đại biểu Trí đề cập.

Ông nói thêm, lò đã đỏ lửa, nhưng có nóng đến triệu độ, mà lỗ hổng trong luật vẫn còn thì nhân dân, chính quyền không thể lấy được củi tham nhũng để cho vào lò.

Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội, ảnh VPQH)

Cũng nói vấn đề kê khai tài sản và kiểm soát tài sản thu nhập, đại biểu Tạ Văn Hạ (Bạc Liêu) đề nghị xem xét các đối tượng đã từng giữ vị trí có nguy cơ tham nhũng cao, thậm chí khi nghỉ hưu.

“Thực tế, hiện nay, hầu hết các tài sản tham nhũng được cất giấu, gửi ngân hàng hoặc do người thân như bố, mẹ, anh, chị, em, con, cháu ruột thịt đứng tên, đến khi về hưu được gom lại và hợp thức hóa. Tôi đề nghị phải xem xét đối với đối tượng này. Khi xem xét các vụ tham nhũng cần bổ sung những người ruột thịt như nêu trên là những đối tượng phải chứng minh nguồn gốc tài sản”, đại biểu Hạ nói.

Đại biểu nêu một tình huống: Có một ông bố nghèo ở quê có 2 con làm quan lớn, trước khi từ trần ông có mời luật sư và 2 con đến dặn rằng bố để cho mỗi con 500 cây vàng. Các con rất ngạc nhiên hỏi tại sao bố nghèo mà lại có khoản tiền đó. Ông nói là làm gì có cây vàng nào, chỉ đề phòng khi các con phát sinh tài sản khi kê khai nó có nguồn gốc rõ ràng. “Vì vậy, tôi đề nghị riêng đối tượng này cũng phải xem xét để quy định cho phù hợp”, đại biểu Hạ nói.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu, người điều hành phiên thảo luận đã giải đáp tình huống đại biểu Hạ đã nêu. “Xin thưa các vị đại biểu Quốc hội, việc thừa kế cũng như việc tặng cho đã được pháp luật dân sự, pháp luật về thừa kế quy định rất chặt chẽ, có trình tự, thủ tục, có cơ quan chứng thực chứng nhận việc này. Không phải bằng một tờ giấy viết tay như vậy, sau này cơ quan có thẩm quyền kiểm soát tài sản, thu nhập coi đó là tài sản hợp pháp”, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu nói.