Trồng sầu riêng: Cho trái tới 60 năm

Sầu riêng là một loại cây độc đáo vì có người thì khen hết lời, có người thì lại chê ghê gớm. Rất nhiều người “nghiện” sầu riêng, nhưng cũng có người thấy mùi sầu riêng là bỏ chạy.

Chung quy cũng tại mùi hương của nó. Cái mùi đó khác hẳn với các loại quả khác. Hương vị đặc biệt đó khiến người ta phải cấm mang nó lên máy bay, cấm đưa vào khách sạn... vì một số người không thể chịu nổi nó. Bản thân tôi lúc đầu cũng rất khó chịu nhưng nay quen lại thấy nhơ nhớ mùi sầu riêng...

Sầu riêng là đặc sản của vùng Đông Nam Á. Nó có nguồn gốc từ Malaysia và đảo Borueo. Nó được trồng nhiều ở Malaysia, Indonesia, Philippines và Thái Lan. Sầu riêng được đưa từ Thái Lan sang trồng ở Việt Nam, lúc đầu ở Biên Hòa rồi lan dần ra nhiều tỉnh ở phía Nam.

Sầu riêng là cây gỗ lớn. Nó có thể cao tới 20-40m. Các cây ghép thì thấp hơn. Lúc nhỏ, tán của nó giống như cây thông. Lớn lên, tán của nó dày hơn. Ở Tây Nguyên, người ta trồng xen sầu riêng trong vườn cà phê để làm thêm việc che tán. Nếu trồng thuần, ta cũng chỉ nên trồng độ 50 cây/ha. Nó rất sợ úng nên ta phải làm luống cao và có rãnh rộng để thoát nước.

Sầu riêng chịu nóng được, nhưng không chịu được rét. Dưới 22oC là chúng đã bị ảnh hưởng. Do đó, ta chỉ nên trồng chúng từ vĩ độ 15 trở xuống. Lượng mưa cũng cần tương đối cao, từ 2.000-3.000mm trong năm và phân bố đều. Nếu bị hạn kéo dài tới 3 tháng là nó đã sinh trưởng kém đi. Sầu riêng thích đất thịt pha cát hoặc thịt pha sét có tầng canh tác dày, giàu hữu cơ và thoát nước tốt. Nó kị đất sét nặng, đất cát hoặc đất thoát nước kém.

Có rất nhiều giống sầu riêng. Vì vậy, bà con phải lựa chọn các giống cho múi to, đều, cơm dày, không cứng và không nhão, có mùi thơm, béo và ngọt. Hiện nay, các giống sầu riêng của Thái Lan và Malaysia cũng được đưa vào nhiều. Đó là các giống nổi tiếng, năng suất và chất lượng đều tốt. Đặc biệt giống Monthon được nhiều nơi ưa chuộng.

Ta không nên trồng từ hạt mà nên trồng từ cây ghép (tháp). Nên đến Viện Cây ăn quả Miền Nam hoặc các cơ sở có uy tín để lấy giống cho đảm bảo. Khi bứng cây, tránh làm đứt rễ. Sau khi trồng phải tưới ngay cho đẫm nước và lấy cọc néo để giữ cây không bị đổ, nghiêng. Ta dùng cỏ khô phủ lên trên để giữ ẩm. Nên che mát cho cây trong thời kỳ đầu. Sau khi vượt qua được một mùa khô thì ta dỡ dần.

Cần bón phân đều đặn hàng năm cho cây, năm sau nhiều hơn năm trước. Nó đặc biệt cần nhiều đạm và kali. Các nhà máy phân bón đã có các loại phân dành riêng cho sầu riêng. Ta bón theo chỉ dẫn. Với cây ghép (tháp) chỉ 3-5 năm là đã cho quả. Khi cây được 10-15 năm thì năng suất quả có thể tới 10-18 tấn quả/ha/năm. Đó sẽ là nguồn thu rất lớn và bền vững.

Vì vậy, ngay từ bây giờ chúng ta phải tính toán để dành diện tích trồng sầu riêng. Có cây cho tới hàng trăm quả mỗi năm. Mà sầu riêng có thể cho trái tới 60 năm. Tha hồ mà hưởng! Ở những nơi thuận lợi, rất mong bà con hãy nghĩ tới việc trồng sầu riêng.

Chuyên gia Nguyễn Lân Hùng