Bị táo bón hơn 5 năm, bé trai suýt vỡ ruột

Các bác sĩ đang phẫu thuật cho bé Đ.T. Ảnh: BVCC.

Mẹ bé trai Đ.T kể lại, con luôn bị táo bón, bụng trướng to từ lúc mới sinh, tuy nhiên bé cũng chỉ được chẩn đoán đại tràng dài và cho xuất viện. Về nhà, bé tiếp tục đi ngoài khó. Cứ 2-3 ngày, gia đình phải bơm cho bé đi ngoài nếu không bụng lại trướng lên. Từ lâu, gia đình đã đưa bé đến bác sĩ bệnh viện địa phương và các Bệnh viện Nhi đồng ở Sài Gòn để chẩn đoán và điều trị. Các bác sĩ cũng đã theo dõi bệnh tình của bé suốt nhiều năm, nhưng vì hoàn cảnh khó khăn, ăn ở và đi lại bất tiện, cộng thêm việc táo bón của bé đáp ứng với thuốc nhuận tràng và thuốc bơm hậu môn, nên gia đình cùng bé phải chống chọi với căn bệnh suốt hơn 5 năm.

“Gia đình phải thường xuyên dùng thuốc bơm vào hậu môn cho bé, nhưng nó chỉ làm giảm nhẹ các triệu chứng chứ không thể trị dứt bệnh”, mẹ bé Đ.T kể.

Mới đây nhất, do lượng phân lớn tích trữ trong đoạn ruột giãn khiến bụng bé ngày càng phình to bất thường, các cơn đau ngày càng quằn quại nên gia đình phải đưa bé đến Bệnh viện Nhi đồng TP.HCM cấp cứu. Tại đây, qua thăm khám và chụp phim, các bác sĩ chẩn đoán bé bị hội chứng phình đại tràng bẩm sinh (Hirschsprung), khiến một đoạn đại tràng không có dây thần kinh để kiểm soát sự co bóp đại tràng.

BS Nguyễn Thị Cẩm Xuyên, khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Nhi đồng TP.HCM cho biết: “Các bác sĩ Bệnh viện Nhi đồng với sự hướng dẫn và tham vấn từ PGS.TS Trương Nguyễn Uy Linh, người đã gắn bó với hàng trăm ca mổ phình đại tràng bẩm sinh đã tiến hành ca phẫu thuật kéo dài 3 giờ để cắt bỏ phần trực tràng bị phình dài gần 20cm, dãn to 20cm, cùng gần 3kg phân ứ đọng bên trong, dù đã được thụt tháo bơm rửa chuẩn bị trước phẫu thuật”.

Sau hơn 15 ngày nằm điều trị tại khoa Ngoại tổng hợp, bé ăn uống và tự đi tiêu thoải mái, bụng xẹp hẳn, vừa được xuất viện trong niềm hạnh phúc của gia đình, trút bỏ gánh nặng bệnh tật của con trai sau 5 năm dài chịu đựng.

Cũng theo bác sĩ Nguyễn Thị Cẩm Xuyên, bệnh phình đại tràng bẩm sinh do nguyên nhân vô hạch chiếm vị trí hàng đầu trong hội chứng tắc ruột ở trẻ sơ sinh. Khi mới chào đời, trẻ mắc bệnh phình đại tràng bẩm sinh do vô hạch sẽ không đi tiêu phân su trong ngày đầu tiên, trong khi trẻ bình thường sẽ đi được. Những ngày sau đó, bé vẫn tiếp tục táo bón và người nhà phải dùng thuốc bơm vào hậu môn cho bé. Lúc đó, một số bé sẽ đi ngoài được, còn một số bé vẫn không thể. Những bé không đi ngoài được, người nhà sẽ đưa bé đến bệnh viện, sau đó bệnh viện phải đặt ống thông vào hậu môn, bơm nước muối sinh lý (thụt tháo) để giúp bé đi ngoài.

“Không phải trẻ nào mắc bệnh này cũng có thể phát hiện trong giai đoạn sơ sinh. Do vậy, khi xuất viện, bác sĩ hẹn tái khám thì người nhà bệnh nhi nên tuân thủ. Tình trạng bệnh nặng hay nhẹ, phát hiện sớm hay trễ tùy thuộc nhiều vào đoạn ruột vô hạch (không có hạch thần kinh trong thành ruột) dài hay ngắn”, bác sĩ Nguyễn Thị Cẩm Xuyên cho biết thêm.

Được biết, trẻ có đoạn ruột vô hạch ngắn, bụng sẽ trướng lên, không đại tiện được nhưng chỉ cần mua ống thuốc bơm vào hậu môn sẽ giúp trẻ đi tiêu. Vì vậy, nhiều gia đình thường chấp nhận giải pháp này và không đưa trẻ đến bệnh viện khám lại. Tình trạng táo bón sẽ kéo dài trong nhiều năm. Nhưng trẻ có đoạn ruột vô hạch dài thì dù có bơm thuốc vẫn không giúp trẻ đi tiêu bình thường nên thường phải đưa trẻ đến bệnh viện thụt tháo. Lâu ngày đoạn ruột vô hạch này không hoạt động sẽ bị teo nhỏ và đại tràng nằm ở phía trên bị phình dãn ra, ứ đọng ngày càng nhiều phân và chứng táo bón sẽ kháng trị với các loại thuốc nhuận tràng.

Nhiều trẻ sơ sinh với đoạn ruột vô hạch dài có thể gây tắc ruột ngay những ngày đầu sau sinh nên được phát hiện sớm, phẫu thuật cấp cứu, sau sinh bụng trướng lên, chậm tiêu phân su đều phải đưa trẻ đến cơ sở y tế chuyên khoa để các bác sĩ xác định bệnh và điều trị kịp thời.

“Trẻ được mổ sớm có hiệu quả rất nhiều lần so với khi trẻ đã lớn. Mổ càng sớm, ruột của trẻ sơ sinh ít viêm dính, đặc biệt chức năng đi tiêu sau mổ được hoàn thiện tốt hơn. Phẫu thuật muộn, khi trẻ càng lớn, tình trạng ứ đọng phân càng kéo dài, dẫn đến trẻ chậm phát triển thể chất, nguy cơ bị viêm ruột trước và sau mổ càng cao, có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, nhiễm độc thậm chí tử vong”, bác sĩ Nguyễn Thị Cẩm Xuyên, khuyến cáo.