Việc bình xét rồi công nhận hộ nghèo, hộ cận nghèo ở thôn Tam nói riêng, các thôn khác của xã vùng cao này nói chung vốn được triển khai theo đúng quy trình từ dưới lên trên, nhưng khi danh sách cuối cùng công bố ra lại rất lạ kỳ.
Tại buổi họp công bố danh sách hộ nghèo, cận nghèo, hàng trăm người tham dự đã "tá hỏa" khi biết kết quả do xã đóng dấu đưa về. Kết quả đó chẳng ăn nhập gì so với danh sách của buổi họp bình xét tại thôn. Danh sách những gia đình sắp được hưởng các chế độ ưu đãi của thôn Tam gồm hộ ông Khoa (xóm Xi) có nhà 2 tầng, các con đều buôn bán ngoài cửa khẩu; hộ bà Minh (xóm Giữa) làm đầu mối ghi lô đề, nhà có cả xe máy SH trị giá trăm triệu; hộ chị Xoan vừa mới từ Đài Loan về, đã xây xong nhà mái bằng nhưng nhờ có nhan sắc nên được anh phó chủ tịch xã rất quan tâm...
Ngay anh trai của bà Kiếm - Trưởng ban Mặt trận xã dù nhà có cả một cửa hàng bách hóa lớn ở đầu thôn, buôn bán phát đạt nhưng cũng thuộc diện cận nghèo vì "hai đứa con anh ấy đang học cao đẳng, phải ưu tiên chứ" - bà Kiếm phát biểu thẳng thắn trước dân làng…
Trong khi đó một số gia đình khó khăn thật hoặc có công với cách mạng nhưng neo đơn, con cái đang độ tuổi đi học phải lo ăn từng bữa lại chỉ được xếp vào diện "cần quan tâm vào những năm tới". Lý giải về điều này, ông cán bộ xã về dự họp với thôn đưa ra lời biện bạch khiến ai nghe cũng phải bật cười: "Hội đồng họp xét diện nghèo, cận nghèo của xã với đầy đủ ban bệ, họp cả ngày trời chẳng nhẽ lại đánh giá không khách quan, chính xác hơn thôn hay sao"…
Sự việc trái khoáy đó xảy ra cách đây cả tháng, bà con thôn Tam liên tục đòi phải có tường trình, giải thích từ phía những người có trách nhiệm nhưng xem chừng mọi việc vẫn như cũ. Đơn đưa lên, cán bộ xã vui vẻ nhận rồi xếp vào ngăn kéo. Bà con đề nghị gặp trực tiếp đối thoại thì được hẹn hôm khác vì cán bộ chủ chốt xã đang đi họp trên huyện. Có lẽ cái bài mà mấy ông cán bộ địa phương hay truyền miệng nhau: "Với dân thôn thì đừng trực diện. Cứ tránh mặt rồi lâu lâu đâu sẽ vào đó" đang được áp dụng ở thôn Tam.
Cận Quê