Gian lận thi cử ở Hà Giang: Cấp trên nói một đằng, cấp dưới nói một nẻo
Trao đổi với Zing.vn ngay sau khi Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hà Giang khởi tố, bắt tạm giam 3 tháng ông Nguyễn Thanh Hoài (Trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục thuộc Sở GD&ĐT Hà Giang) về hành vi Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, lãnh đạo Sở GD&ĐT tỉnh Hà Giang khẳng định hành vi vi phạm của vị trưởng phòng sinh năm 1969 là không thể chối cãi.
Với tư cách Phó trưởng ban chấm thi, Trưởng ban thư ký Hội đồng thi tốt nghiệp THPT ở Hà Giang, ông Hoài đã đưa chìa khóa nơi lưu giữ bài thi, hồ sơ thi trắc nghiệm đã chấm cho cấp dưới là Vũ Trọng Lương, Phó trưởng phòng Khảo thí và Quản lý chất lượng giáo dục của sở này. Từ đó, xảy ra chuyện hơn 300 bài thi được nâng điểm.
Không nói lý do đưa chìa khóaÔng Vũ Văn Sử, Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Giang chia sẻ không cần điều tra cũng biết Hoài là người đã đưa chìa khóa nơi lưu trữ bài thi cho Vũ Trọng Lương.
"Anh ý cầm chìa khóa thì còn chối đi đâu nữa”, vị giám đốc sở quả quyết và giải thích rằng nơi lưu giữ bài thi trắc nghiệm, bài thi tự luận ngay cạnh phòng công an. Theo nguyên tắc, nơi này phải được khóa bằng 2 khóa. Trưởng ban chấm thi giữ một chìa, chìa còn lại giao cho trưởng ban thư ký.
Ông Nguyễn Thanh Hoài tại thời điểm cơ quan công an tống đạt lệnh bắt tạm giam. Ảnh: Diệu Loan.
Khi chấm xong, ban chấm thi bàn giao toàn bộ hồ sơ, đồ vật liên quan cho ban thư ký để xử lý các bước tiếp theo. Tuy nhiên, sau khi nhận bàn giao, Trưởng ban thư ký Nguyễn Thanh Hoài chỉ khóa một khóa rồi đưa chìa cho Vũ Trọng Lương.
Hoài tự đưa chìa khóa hay do Lương thuyết phục? Về câu hỏi này, ông Sử cho biết trong các cuộc họp do sở tổ chức, hai người này đổ trách nhiệm cho nhau. Hoài nói được Lương thuyết phục nên mới bàn giao, còn Lương nói được trưởng phòng khảo thí đưa chìa khóa.
“Nhưng lý do gì một người 49 tuổi, công tác 29 năm lại đưa chìa khóa cho cấp dưới”, Giám đốc Sở GĐ&ĐT Hà Giang đặt nghi vấn với Nguyễn Thanh Hoài.
Với những vi phạm xảy ra, trước khi bị cơ quan điều tra khởi tố, ông Hoài đã bị đình chỉ nhiệm vụ liên quan đến kỳ thi. “Mình đã làm việc nhiều lần nhưng ông không nói được vì sao ông đưa chìa khóa”, ông Vũ Văn Sử nói với Zing.vn.
Cần làm rõ ai là chủ mưu
Bình luận về diễn biến vụ án, tiến sĩ, luật sư Lê Văn Thiệp (Đoàn luật sư Hà Nội) khẳng định bài thi tốt nghiệp THPT quốc gia thuộc loại tài liệu phải được bảo mật. Người nào giữ chìa khóa nơi lưu giữ các bài thi cần có nhận thức rằng, chìa khóa được sử dụng để bảo đảm tính bí mật của nơi lưu giữ tài liệu.
Theo quy chế, ông Hoài buộc phải biết rằng bài thi, hồ sơ thi trắc nghiệm THPT quốc gia cần được bảo mật.
Trong vụ việc này, hành vi của ông Nguyễn Thanh Hoài có dấu hiệu tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Cụ thể, ông Hoài biết nơi lưu giữ tài liệu mật nhưng vẫn giao chìa khóa nơi này cho người khác.
Còn trong trường hợp xác định có sự bàn bạc, liên hệ giữa ông Hoài và cán bộ cấp dưới khi diễn ra việc đưa chìa khóa thì có thể khẳng định ông Hoài đã đồng phạm, giúp sức với bị can Lương về hành vi Lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ.
Lúc này, cơ quan chức năng cần làm rõ ai là chủ mưu.
Bị can Vũ Trọng Lương. Đồ họa: Phượng Nguyễn.
Qua mặt lực lượng giám sát, sửa điểm 300 bài thiBa ngày trước (20/7), Công an tỉnh Hà Giang đã khởi tố, bắt tạm giam Vũ Trọng Lương về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, quy định tại Điều 356 Bộ luật hình sự.
Đại diện Cục An ninh Chính trị nội bộ (A83 - Bộ Công an) nói ông Lương được Sở GD&ĐT Hà Giang phân công sử dụng máy tính để quét bài thi trắc nghiệm. Sau khi Bộ GD&ĐT công bố đáp án, ông Lương đã tải đáp án về và lưu trong máy.
Điều tra ban đầu cho thấy khi có nhiều tin nhắn gửi số báo danh thí sinh và mức điểm đến số điện thoại ông Lương để nhập vào máy tính. Quy trình thực hiện khoảng 6 giây cho một trường hợp.
Đại diện A83 cũng cho hay quy trình thanh tra, giám sát của ngành giáo dục và cơ quan công an chưa chặt chẽ. Những thành viên giám sát về cơ bản không nắm được thao tác, quy trình nên để ông Lương qua mặt.
Ông Lương đã có thời gian hơn 2 giờ (từ 12h đến 14h38 ngày 27/6) chuyển toàn bộ hòm bài thi trắc nghiệm và máy tính về phòng khảo thí. Trong thời gian này, ông này đã mở ổ khoá niêm phong, rút bài ở túi và sửa đáp án.
Quá trình theo dõi lại camera lắp tại Sở GD&ĐT Hà Giang chưa phát hiện thêm cá nhân nào cùng tham gia với ông Lương trong khoảng thời gian này. Tuy nhiên, A83 nhận định rất khó để một mình ông Lương có thể làm hết những việc như vậy trong khoảng thời gian đó.
Kết quả rà soát cho thấy 114 thí sinh với 330 bài thi có tổng điểm đã chênh lệch từ hơn 1 điểm so với điểm chấm thẩm định. Không ít thí sinh có tổng điểm chênh lệch hơn 20 điểm so với thí sinh chấm thẩm định. Cá biệt có những thí sinh được tăng lên 26,8 điểm; thậm chí 29,95 điểm so với bài chấm thẩm định.
Trong số 114 thí sinh được nâng điểm có con của Bí thư Tỉnh ủy Hà Giang Triệu Tài Vinh.
Clip: Hành trình đi tìm sai phạm điểm thi THPT ở Hà Giang