Sao Tháng Tám (Bông Sen vàng Liên hoan phim Việt Nam lần IV năm 1977) của cố đạo diễn, nghệ sĩ nhân dân Trần Đắc là bộ phim tái hiện và khắc họa những ngày tháng sôi sục trước cách mạng Tháng Tám năm 1945 và cuộc kháng chiến lẫy lừng trong lịch sử, cùng trận đói kinh hoàng của dân tộc năm ấy. Tính đến nay, Sao Tháng Tám gần như là bộ phim duy nhất của điện ảnh Việt phản ánh thành công cuộc cách mạng Tháng Tám và cũng là một trong những bộ phim về chiến tranh có sức sống mãnh liệt nhất của điện ảnh Việt Nam. Bộ phim không chỉ mang giá trị lịch sử mà còn là mảnh đất để nhiều diễn viên tỏa sáng.
42 năm trước, họ đã làm việc với tất cả đam mê, nhiệt huyết giữa hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn nhất của điện ảnh cách mạng. Tới nay, sau gần 4 thập kỷ, dàn diễn viên Sao Tháng Tám ngày nào đã người còn, kẻ mất. Song hình ảnh của người cán bộ Việt Minh cốt cán - chị Nhu (NSƯT Thanh Tú), anh thanh niên trí thức như Kiên (NS Dũng Nhi), nông dân Mến (NSƯT Thanh Hiền) hay gián điệp Kiều Trinh (NSƯT Đức Hoàn) vẫn ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả yêu mến những thước phim về đề tài lịch sử.
Chị Nhu mạnh mẽ, quyết liệt của Sao Tháng Tám: Trước khi đến với Sao Tháng Tám, NSƯT Thanh Tú từng tham gia các phim Biển lửa, Tiền tuyến gọi... nhưng phải đến khi hóa thân vào vai người cán bộ Việt Minh can trường, xuất thân từ bần cố nông tên Nhu, Thanh Tú mới có được vai diễn để đời của mình và giành giải Bông Sen Vàng cho nữ diễn viên xuất sắc nhất năm 1977. Xuất thân là diễn viên của nhà hát Kịch Hà Nội (trước đây là Đoàn kịch Hà Nội), nghệ sĩ Thanh Tú không chỉ nổi tiếng ở lĩnh vực điện ảnh mà còn là một diễn viên sân khấu tài năng.
Chia sẻ về vai diễn để đời của mình, bà từng nói: "Tôi đến với vai diễn Nhu trong Sao Tháng Tám rất tình cờ. Năm 1976, khi đạo diễn Trần Đắc thấy đạo diễn Phạm Văn Khoa đang thử vai cho tôi để vào phim Chị Dậu, ông đã 'nhặt' tôi vào luôn vai Nhu. Lúc đạo diễn Trần Đắc quyết định chọn tôi, giám đốc hãng phim không đồng ý. Ông cho rằng, tôi không phù hợp với vai nữ chiến sĩ chịu khổ chịu sở để hy sinh cho cách mạng nhưng đạo diễn Trần Đắc vẫn không thay đổi ý định. Bằng sự động viên, chỉ bảo tận tình của ông, tôi đã làm cho mọi người phải quên đi những vai diễn 'tiểu thư phố cổ' trước đó của mình”.
Thành công trong sự nghiệp song cuộc đời của nữ diễn viên tài sắc vẹn toàn lại nhiều truân chuyện. Câu chuyện cuộc đời NSƯT Thanh Tú từng tốn nhiều giấy mực báo chí. Bà kết hôn với đạo diễn nổi tiếng tài năng và đào hoa - Phạm Kỳ Nam (đạo diễn của Chung một dòng sông, Chị Tư Hậu…) vào năm 1966 nhưng không thể đi cùng ông tới cuối con đường khi quyết định ly hôn sau hơn một thập kỷ chung sống. Sau này, bà đi bước nữa với đạo diễn Lê Cường Việt, nhưng rồi cũng lại chia tay.
Hiện tại, bà chọn cuộc sống bình yên trong ngôi nhà ở khu phố cổ Hà Nội với niềm tin vào Phật pháp. Hai đứa con giờ đã lớn, đều có những khoảng trời, niềm vui và sở thích riêng. Niềm vui của Thanh Tú giờ đây chỉ là những phút giây được gặp lại bạn bè cùng thời để ôn lại chuyện xưa.
Khi tham gia bộ phim Sao Tháng Tám, Dũng Nhi hơn 20 tuổi và hoàn toàn là một tay ngang trong nghề. Dẫu vậy, người nghệ sĩ này đã thể hiện được tài năng và cái duyên với nghiệp diễn khi lột tả chân thực hình ảnh của một người thanh niên trí thức đến với cách mạng nhưng vẫn đau đớn, xót xa cho chị gái.
Sau thành công của vai diễn trong bộ phim Sao Tháng Tám, Dũng Nhi vẫn miệt mài cống hiến cho nghệ thuật và hiện tại, ông đã trở thành gương mặt quen thuộc với khán giả màn ảnh nhỏ qua các bộ phim Bí thư tỉnh ủy, Đàn trời, Chạy án... Ông là một nghệ sĩ đa tài, có khả năng biến hóa và thành công với cả vai phản diện và chính diện. Từ tướng cướp Năm Sài Gòn trong phim Bỉ vỏ đến anh hùng Lê Mã Lương trong Bài ca ra trận, nhà văn Nguyễn trong Mê thảo thời vang bóng rồi ông Thứ trưởng Cao Đức Cẩm trong phim Chạy án…, ông đều khiến khiến khán giả ấn tượng và nhớ mãi.
Vai người nông dân tên Mến trong phim Sao Tháng Tám chính là vai diễn đưa Thanh Hiền đến với điện ảnh và truyền hình. Ấn tượng của bà về những tháng ngày tham gia phim Sao Tháng Tám không phải là sự gian khổ, vất vả mà là áp lực tâm lý. NSƯT Thanh Hiền từng chia sẻ, bà lo lắng, căng thẳng đến mức run quá không diễn được nhưng nhờ sự giúp đỡ, động viên của ê-kíp làm phim lúc bấy giờ, nữ diễn viên trẻ tuổi ngày ấy đã làm tròn vai diễn của mình.
Ở thời điểm hiện tại, cô gái quê tên Mến trong phim Sao Tháng Tám cách đây hơn 4 thập kỷ đã bước sang tuổi lục tuần nhưng vẻ xinh đẹp mặn mà, phúc hậu và thuần Việt ngày nào như chưa thể rời bỏ bà. Sau hơn 30 năm gắn bó với nghiệp diễn, NSƯT Thanh Hiền vẫn luôn muốn cống hiến hết mình với niềm đam mê và sẵn sàng chờ đón những vai diễn phù hợp.
Cố NSƯT Đức Hoàn: Trước khi nhận vai Kiều Trinh - một nhân vật phản diện trong Sao Tháng Tám, Đức Hoàn đã là một diễn viên nổi tiếng, được đông đảo người hâm mộ biết đến với vai Mỵ trong phim Vợ chồng A Phủ (đạo diễn Mai Lộc) sản xuất năm 1961. Từ năm 1967 đến năm 1972, Đức Hoàn theo học lớp đạo diễn điện ảnh Đại học quốc gia Moskva. Trong sự nghiệp làm đạo diễn của mình, Đức Hoàn có nhiều bộ phim đáng nhớ như: Từ một cánh rừng, Hà Nội mùa chim làm tổ, Tình yêu và khoảng cách, Đời mưa gió, Ám ảnh… Tính nhân ái là nét đặc sắc trong các phim của NSƯT Đức Hoàn. Bà là đạo diễn vững tay trong khai thác tâm lý phụ nữ giữa muôn mặt đời sống. Bà qua đời năm 2003, để lại nỗi tiếc thương trong lòng khán giả và đồng nghiệp.