Hội mừng cơm mới của người Thái trắng ngày trùng cửu ở Ngọc Chiến

Cứ vào dịp tháng 9 dương lịch hàng năm, đồng bào dân tộc Thái ở xã Ngọc Chiến (huyện Mường La, tỉnh Sơn La) lại rộn ràng chuẩn bị cho Lễ mừng cơm mới, với ý nghĩa tạ ơn trời đất, tổ tiên đã phù hộ cho mùa vụ tốt tươi, nhà nhà no ấm.

Ngoài những lễ vật như gà, cá, các loại hoa quả, trên mâm Lễ dâng lên tổ tiên không thể thiếu cơm mới, cơm cũ, đĩa cốm, “khẩu háng” đặc trưng của đồng bào Thái Trắng (cơm được chế biến từ thóc đồ chín, phơi khô, xát thành gạo rồi lại đồ lên). 

Thầy cúng thực hiện các nghi lễ với lòng thành kính bày tỏ lòng biết ơn đối với các vị thần linh thổ địa, các vị thần tiên phù hộ, che chở cho bản làng, xua đuổi tà ma, thú dữ và bệnh tật. Cầu mong sang năm bà con trong bản có một mùa màng bội thu.

Lễ cúng cơm mới tại Nhà thờ bản Mường Chiến, sau đó, các hộ gia đình cũng đều tổ chức Lễ cúng cơm mới để cúng thần linh của nhà, lễ vật bắt buộc phải có gồm cơm mới, cơm cũ, cốm và cá nướng.

Bà con mời nhau cốm trong Lễ mừng cơm mới.

Lễ cúng cơm mới trước đây chỉ tổ chức tại các gia đình, nhưng 3 năm trở lại đây, Lễ hội được tổ chức với quy mô cấp xã, huyện nhằm bảo tồn, phát huy những nét đẹp văn hóa trong cộng đồng người Thái trắng. Vùng đất Ngọc Chiến có tới 650 ha lúa hai vụ, với giống lúa nếp tan là đặc sản có độ dẻo thơm đặc trưng; cùng với đó là vẻ đẹp hoang sơ, nhiều nét văn hóa độc đáo của đồng bào vùng cao, những bản làng trù phú và mỏ suối nước khoáng để phát triển điểm du lịch.

Cánh đồng lúa bản Mường Chiến, xã Ngọc Chiến.

Nằm trong hoạt động của Lễ hội mừng cơm mới xã Ngọc Chiến năm 2018, các môn thể thao, trò chơi dân tộc  như: Thi bắt cá, tung còn, ném pa pao, kéo co... cũng được tổ chức, thu hút đông đảo nhân dân trên địa bàn và du khách đến xem, cổ vũ và tham gia các trò chơi. Đây cũng là dịp để người Thái trắng ở Ngọc Chiến quảng bá về nét đẹp văn hóa đặc trưng của các dân tộc của địa phương, góp phần thúc đẩy du lịch phát triển.

Đông đảo nhân dân và du khách đến xem và cổ vũ các đội thi đấu thể thao, trò chơi dân tộc.

Thi đánh tu lu tại Lễ hội.

Thi đấu cầu thăng bằng

Thi đấu bắn nỏ tại Lễ Hội