Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp lên tiếng về tin đồn thanh long ế

Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường. 

Trước thông tin Trung Quốc đột ngột không nhập thanh long của Việt Nam, ý kiến của Bộ trưởng về vấn đề này như thế nào?

Hoàn toàn không có chuyện đó, ngay sau khi xuất hiện một số tin đồn trên báo, lãnh đạo Bộ NNPTNT đã yêu cầu Cục Bảo vệ thực vật lên xác minh tại các cửa khẩu phía Bắc. Ghi nhận tại các cửa khẩu trong ngày mùng 8.10 cho thấy, mọi hoạt động giao thương, xuất khẩu thanh long giữa hai bên vẫn diễn ra bình thường.

Vậy tại sao lại có thông tin thanh long ế, không có ai mua, thưa Bộ trưởng?

Trước hết phải khẳng định, thanh long là một trong những loại trái cây cho giá trị kinh tế cao. Hiện, cả nước có khoảng 52.000ha thanh long, mỗi năm chúng ta xuất khẩu tới 1,5 triệu tấn quả, thu về 1 tỷ USD. Dù Trung Quốc vẫn là thị trường chính, chiếm 80% sản lượng xuất khẩu nhưng giá trị mà cây thanh long mang lại là rất lớn.

Việc xuất khẩu thanh long sang Trung Quốc vẫn diễn ra bình thường. Ảnh: I.T

Vụ thu hoạch thanh long có 2 vụ, mùa chính từ tháng 4 - 9 hàng năm, cây ra quả tự nhiên, năng suất rất cao. Mùa nghịch từ tháng 10 năm trước đến tháng 3 năm sau, muốn thanh long ra hoa phải chong đèn, hiệu quả kinh tế của vụ này rất cao.

Bình thường, hết tháng 9, người ta sẽ ngắt những bông hoa cuối vụ, cho cây nghỉ một tháng để đến tháng 11 chong đèn cho vụ nghịch nhưng năm nay tháng 7 - 8 mưa nhiều, số lượng hoa tăng đột biến, cộng với giá thanh long 2 năm qua tương đối tốt nên bà con không ngắt hoa như thường lệ nên sản lượng thanh long tăng nhanh.

Tuy nhiên, do là hoa cuối vụ, lúc này, cây cũng suy tàn nên chất lượng quả thanh long rất xấu, mẫu mã không đẹp nên sức tiêu thụ giảm.

Cũng phải khẳng định, do sản lượng tăng nên thị trường, thương lái không theo được nhịp độ này. Bình thường, từ 1.10 Trung Quốc bước vào kỳ nghỉ lễ  lớn, mọi hoạt động giao thương chậm lại nên sản lượng nhập khẩu giảm. Thông tin một số báo nêu chỉ là hiện tượng, không phải bản chất, sau một tuần nghỉ lễ, hoạt động giao thương, xuất khẩu thanh long trở lại nhịp độ bình thường.

Trung Quốc đang có tham vọng mở rộng vùng trồng thanh long lên 30.000ha vào năm 2020, điều này có ảnh hưởng đến vùng sản xuất thanh long Việt, thưa Bộ trưởng?

Đúng là Trung Quốc đang có ý định mở rộng diện tích trồng thanh long, chủ yếu ở đảo Hải Nam và tỉnh Quảng Tây, hiện đã đạt 20.000 ha. Nhưng chúng ta không quá lo ngại về điều này.

Trong giai đoạn hội nhập, thế giới không cấm được điều gì, nhưng chúng ta phải sản xuất theo những lợi thế thiên nhiên ban tặng. Rõ ràng, Trung Quốc không thể có cái nắng đặc trưng của Bình Thuận, không có cát giúp thanh long ngọt hơn. Trong khi chúng ta đang có những điều kiện trời ban đó.

Nhưng có một điều phải thay đổi, đó là phải thay đổi phương thức quản trị, riêng tỉnh Bình Thuận có 27.000ha thanh long mà chưa có nhà máy chế biến là không được. Phải có nhà máy chế biến để nâng cao giá trị gia tăng. Đồng thời, phải đẩy mạnh xúc tiến thương mại để mở rộng thị trường, "không để trứng vào một giỏ".

Ngoài ra, phải đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch đàng hoàng, hạn chế và dần dần xóa bỏ xuất khẩu tiểu ngạch. 

Xin cảm ơn Bộ trưởng!