Bộ Giao thông kiến nghị xe Grab phải gắn mào như taxi

Bộ Giao thông Vận tải vừa trình Chính phủ dự thảo (lần 6) Nghị định thay thế Nghị định 86 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô, trong đó có nội dung quản lý xe hợp đồng điện tử (Grab). 

Quá trình xây dựng dự thảo, Bộ Giao thông cho hay đã nhận được ý kiến từ nhiều cơ quan theo 2 nhóm. Thứ nhất, Tổ công tác của Chính phủ, các hiệp hội taxi yêu cầu hoạt động của Grab (xe dưới 9 chỗ thí điểm hợp đồng điện tử) cần có các quy định chặt chẽ, chịu sự quản lý như taxi, không thể gọi là loại hình "Hợp đồng điện tử" vì không có trong quy định của Luật Giao thông đường bộ. 

Cụ thể, toàn bộ ô tô dưới 9 chỗ kinh doanh vận tải hành khách theo hợp đồng điện tử thì phải quy định lộ trình thực hiện cấp đổi phù hiệu taxi và thực hiện các quy định kinh doanh của taxi.  

Luồng ý kiến thứ hai do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế trung ương (VICEM) và một số chuyên gia kinh tế đề nghị xe dưới 9 chỗ hoạt động vận tải khách có ứng dụng phần mềm sẽ được quản lý theo hợp đồng vận tải điện tử và bổ sung quy định taxi điện tử. 

Về quan điểm của mình, Bộ Giao thông cho rằng, xe dưới 9 chỗ kinh doanh vận tải theo hợp đồng điện tử so với hoạt động của taxi có nhiều điểm tương đồng và có quy định chung để quản lý như nhau nhằm đảm bảo công bằng, công khai minh bạch và chịu quy định về kinh doanh, điều kiện như nay. Do đó, Bộ đồng thuận ý kiến thứ nhất. 

Như vậy, trong trường hợp quy định này được thông qua, toàn bộ các xe đang kết nối phần mềm điện tử như Grab sẽ phải gắn phù hiệu "xe taxi" trên kính xe; niêm yết đầy đủ các thông tin trên xe. Đặc biệt, là phải gắn hộp đèn trên nóc như taxi truyền thống. Các xe Grab cũng phải chịu các ràng buộc về niên hạn như taxi; tiêu chuẩn lái xe; kinh doanh trực thuộc doanh nghiệp, hợp tác xã và phải niêm yết giá như taxi... 

Đề nghị quản lý xe Grab giống taxi của Bộ Giao thông vẫn gây nhiều ý kiến trái chiều. Ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam ủng hộ đề xuất này vì cho rằng xe Grab giống taxi vì đều có mục đích kinh doanh vận tải. Do đó cần phải gắn logo, gắn mào taxi điện tử cho xe Grab để phân biệt với các xe tư nhân. 

Theo ông Thanh, bản chất của xe Uber, Grab trước khi vào Việt Nam là "kinh tế chia sẻ", giúp giảm xe cá nhân lưu thông trên đường. Song hiện nay nhiều người đầu tư xe hợp đồng điện tử để kinh doanh như taxi, tỷ lệ xe cá nhân hoạt động khi nhàn rỗi trong lĩnh vực này không nhiều. "Tôi không biết tỷ lệ bao nhiêu, song khi hỏi lái xe Grab thì đều nhận được câu trả lời rằng họ kinh doanh chuyên nghiệp, không phải tận dụng xe nhàn rỗi", ông Thanh nói.

Chủ tịch Hiệp hội Taxi Hà Nội Nguyễn Công Hùng cũng cho rằng, xe Grab bản chất là hoạt động kinh doanh vận tải nên phải được coi là taxi. Các xe này phải có bộ nhận diện riêng hoặc gắn biển màu vàng để phân biệt với xe gia đình, các cơ quan chức năng dễ quản lý.

Trái với ý kiến trên, ông Bùi Danh Liên, Phó chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Hà Nội, cho rằng, xe Grab là kết quả của công nghệ, không thể bắt nó mặc áo quần như taxi truyền thống, nếu quản lý như taxi thì loại hình Grab sẽ "quay về thời kỳ đồ đá" mà không phát huy được công nghệ 4.0. 

Ông Liên cho rằng, Bộ Giao thông không nên lấy ý kiến của các doanh nghiệp taxi mà cần lấy ý kiến của người dân. Đa số người dân sẽ ủng hộ Grab là hợp đồng điện tử như hiện nay, họ sẽ không thích xe Grab gắn mào và hoạt động như taxi truyền thống. 

Grabcar được nhiều khách hàng ưa thích sử dụng do giá cước thấp hơn taxi truyền thống, nhiều khuyến mại. Ảnh minh họa: Xuân Hoa.

"Thời gian qua taxi bị quản lý chặt chẽ gây mất bình đẳng với Grab, do đó cần nới lỏng các điều kiện cho taxi hơn, chứ không phải siết chặt mô hình Grab", ông Liên nhận định. 

Cả nước hiện có 866 đơn vị vận tải với hơn 36.800 phương tiện tham gia thí điểm hợp đồng điện tử. Trong đó TP.HCM có 506 doanh nghiệp, 3 nhà cung cấp phần mềm, với 21.600 xe. TP.Hà Nội có 354 đơn vị vận tải, 7 nhà cung cấp phần mềm, với hơn 15.000 xe.

Hiện xe hợp đồng điện tử chỉ được gắn phù hiệu nhỏ trên xe, không có mào trên nóc nên cơ quan chức năng và hành khách khó phân biệt với taxi truyền thống.