Thu nhập tăng hơn 62%
Chương trình xây dựng thí điểm mô hình NTM giai đoạn 2009-2011 được triển khai trên địa bàn 11 xã đại diện cho các vùng sinh thái cả nước. Nhà nước đã cấp ngân sách 300 tỷ đồng cho 11 xã. Nhờ đó, 80% đường giao thông tuyến thôn, xã (270km) ở các xã được làm mới, đã có 8/11 xã hoàn thành các công trình hạ tầng thiết yếu.
Bà con nông dân xã Bản Qua, Bát Xát, Lào Cai làm đường NTM. |
Ông Cao Đức Phát - Bộ trưởng Bộ NNPTNT, Phó Trưởng BCĐ Chương trình cho biết: “Khi bắt tay vào làm điểm, mặc dù các xã được chọn điểm đều ở mức trung bình và khá nhưng so với 19 tiêu chí xuất phát điểm thì còn khá thấp, hầu hết mới đạt 2-5 tiêu chí. Đến nay, chỉ sau 3 năm xây dựng NTM, nhiều xã đã đạt được 16-18 tiêu chí”. Đặc biệt, theo báo cáo của các địa phương, so với năm 2008 (trước khi xây dựng NTM) đến năm 2011, thu nhập bình quân của người dân ở 11 xã điểm đã tăng tới 62,6%.
Tuy nhiên, cũng theo báo cáo của BCĐ, chương trình vẫn còn nhiều hạn chế, khó khăn như xây dựng hạ tầng, phát triển sản xuất, tăng thu nhập, vấn đề đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn...
Ông Trần Xuân Việt - Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội cho rằng: “Ưu đãi doanh nghiệp hiện chưa thực sự hấp dẫn, dù chúng ta đã có Nghị định 61 về khuyến khích đầu tư nông nghiệp, nông thôn”. Nhiều ý kiến của các địa phương cũng cho rằng, các tiêu chí về xây dựng NTM vẫn còn cao, không thể thực hiện trong thời gian ngắn, mà cần có thời gian lâu dài.
Mở rộng toàn quốc
Phát biểu chỉ đạo hội nghị, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cho rằng, “về cơ bản, Chương trình đã đạt được các mục tiêu do Ban Bí thư đề ra, bước đầu đã hình thành các mô hình NTM trên thực tế, có 9/11 xã cơ bản hoàn thành 19 tiêu chí NTM”. Tuy nhiên, những kết quả đạt được mới chỉ là bước đầu, mô hình tuy đã hình thành, nhưng một số nội dung chưa hoàn chỉnh và chưa thực sự bền vững. Việc phát huy vai trò người nông dân làm chủ, ở một số địa phương còn hạn chế, chúng ta cần nghiên cứu để quy chế hóa vấn đề này”.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang
Đối với các tiêu chí về xây dựng NTM, Chủ tịch nước nhấn mạnh: “Một số tiêu chí cần nghiên cứu, bổ sung để điều chỉnh cho phù hợp với từng vùng, từng địa phương trong cả nước như các tiêu chí về kiên cố hóa kênh mương, thu nhập, chuyển dịch cơ cấu lao động…
Mặt khác, cần có cơ chế chính sách đặc thù cho Chương trình NTM về làm thẩm định, phê duyệt dự án, giải ngân kinh phí để xã thực sự làm chủ, dân tham gia có việc làm, thu nhập, còn xã có công trình”.
Về các công việc cần triển khai trong thời gian tới, Chủ tịch nước thông báo, từ những ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, BCĐ Chương trình sẽ tập hợp, hoàn chỉnh và báo cáo Ban Bí thư, tiếp đó Ban Bí thư sẽ có hướng chỉ đạo và sẽ chuyển BCĐ từ quy mô 11 xã sang quy mô toàn quốc. Thời gian trước mắt, cần tiếp tục chỉ đạo hình thành mô hình NTM ở 11 xã điểm, để các địa phương khác tham khảo.
Lê Hân