Vì sao KCN Bàu Xéo ở Đồng Nai bị Tổng cục Quản lý đất điểm mặt?
Vừa qua, Tổng cục Quản lý đất đai thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có kết luận thanh tra về các sai phạm của Công ty cổ phần Thống Nhất (chủ đầu tư KCN Bàu Xéo) và một số cơ quan quản lý nhà nước tỉnh Đồng Nai, trong công tác quản lý, sử dụng đất, cho thuê đất, bồi thường và hỗ trợ tái định cư tại KCN Bàu Xéo (huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai).
Cụ thể, theo Kết luận thanh tra số 09/TB-TCQLĐĐ do ông Lê Văn Lịch ký ngày 30.1.2019 nêu rõ, trong 2 năm 2017 và 2018, Công ty cổ phần Thống Nhất chưa thực hiện việc báo cáo UBND tỉnh Đồng Nai, Tổng cục Quản lý đất đai về diện tích đất chưa cho thuê, cho thuê lại trong khu công nghiệp; chưa chuyển đủ số tiền hơn 7,9 tỷ đồng bồi thường, hỗ trợ tái định cư, theo quyết định của UBND huyện Trảng Bom.
Mặt khác, Công ty cổ phần Thống Nhất cũng chưa thực hiện đầu tư đối với phần diện tích cây xanh cách ly tập trung tại khu vực phía Bắc của dự án, có diện tích khoảng 7,4 ha.
Hàng loạt sai phạm về quản lý, sử dụng đất đai tại KCN Bàu Xéo được Tổng cục Quản lý đất đai Bộ TN&MT điểm mặt, chỉ tên. Ảnh: IT
Bên cạnh đó, Tổng cục Quản lý đất đai còn xác định, việc Công ty cổ phần Thống Nhất cho 2 Công ty TNHH Shing Mark ViNa và Công ty TNHH Pou Sung Việt Nam thuê lại đất với diện tích khoảng 300 ha từ năm 2004 đến năm 2007, khi chưa được Nhà nước cho thuê đất là trái với quy định của Luật Đất đai năm 2003.
Tuy nhiên, UBND tỉnh Đồng Nai đã thực hiện truy thu tiền thuê đất đối với Công ty từ năm 2004 như trường hợp đã có quyết định cho thuê đất.
Cũng theo kết luận thanh tra, đối với cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai, việc lập, phê duyệt các phương án bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (đối với các phương án được ký trước ngày 1.7.2014) chỉ có nội dung xác định mức bồi thường, hỗ trợ cho từng đối tượng bị thu hồi mà không nêu cụ thể phần bố trí tái định cư, giá đất tính thu tiền sử dụng đất tái định cư là chưa phù hợp với quy định.
Còn các phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư (được ký sau ngày 1.7.2014) không có nội dung về việc bố trí tái định cư là chưa thực hiện đúng quy định tại Khoản 1, Điều 28, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP.
Công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại dự án được xác định còn chậm. Cụ thể, đã có phương án bồi thường, hỗ trợ từ các năm 2004, 2005, 2006 nhưng đến thời điểm thanh tra, vẫn còn diện tích 18,88 ha đất chưa hoàn thành bồi thường, giải phóng mặt bằng; phương án còn bị phê duyệt điều chỉnh lại tới 6 lần.
Điều đáng nói, kết luận thanh tra của Tổng cục Quản lý đất đai xác định UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành một số quyết định về việc cho Công ty cổ phần Thống Nhất thuê đất để đầu tư xây dựng kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp Bàu Xéo, trong đó có nội dung về tính thời hạn sử dụng 50 năm kể từ ngày 29.12.2006, và thời điểm tính tiền thuê đất từ ngày 8.1.2004 là chưa phù hợp quy định Luật Đất đai năm 2003 và Nghị định số 142/2005/NĐ-CP ngày 14.11.2005 của Chính phủ.
Trên cơ sở kết quả thanh tra, Tổng Cục trưởng Tổng cục Quản lý đất đai đề nghị Công ty cổ phần Thống Nhất cần liên hệ với các cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh Đồng Nai để lập thủ tục xin thuê đất và cấp Giấy chứng nhận đối với phần diện tích khoảng 19,13 ha đất đã giải phóng mặt bằng; 21.173,0m2 đất đã được cho thuê.
Đồng thời, tiếp tục phối hợp với UBND huyện Trảng Bom để thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng dứt điểm đối với phần diện tích còn lại tại dự án; chuyển tiền bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Trảng Bom để thực hiện chi trả cho các hộ dân có đất bị thu hồi theo quy định của pháp luật…
Đối với UBND tỉnh Đồng Nai, Tổng cục Quản lý đất đai kiến nghị tỉnh chỉ đạo Sở TN&MT và Phòng TN&MT huyện Trảng Bom kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong việc thực hiện trình tự, thủ tục về giao đất, cho thuê đất, cấp Giấy chứng nhận còn để xảy ra các tồn tại, vi phạm.
Ngoài ra, Tổng cục Quản lý đất đai cũng kiến nghị UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo UBND huyện Trảng Bom hoàn thành giải quyết dứt điểm việc bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng đối với phần diện tích còn lại tại dự án; phối hợp với cơ quan chuyên môn của tỉnh kiểm tra, xử lý dứt điểm đơn thư, khiếu kiện của người dân liên quan đến việc thu hồi, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tại dự án.
Đồng thời, Tổng cục Quản lý đất đai còn chỉ đạo cơ quan chuyên môn của tỉnh Đồng Nai, thực hiện việc kiểm tra, thanh tra và xử lý đối với trường hợp thuê đất, thuê lại đất trong Khu công nghiệp nhưng không đưa đất vào sử dụng là Công ty TNHH ôtô Bắc Quang và Công ty TNHH Hua Chi Việt Nam.
Chỉ đạo Cục Thuế Đồng Nai tính toán lại số tiền thuê đất được miễn do điều chỉnh giảm diện tích thuê đất trong KCN Bàu Xéo.